30درصد بازار داروی کشور در اختیار شبه‌دولتی‌ها

بررسی‌ها و محاسبات مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که بیش از 30درصد کنترل بازار داروی کشور در اختیار نهاد‌های شبه‌دولتی است.
به گزارش همشهری، شرکت‌های شبه‌دولتی که با نام خصولتی هم شناخته می‌شوند شرکت‌هایی هستند که نه در دسته شرکت‌های دولتی قرار می‌گیرند و نه متعلق به بخش خصوصی‌اند. این موضوع باعث شده در سال‌های اخیر سیاستگذاری در حوزه شرکت‌های شبه‌دولتی که در واقع نهاد‌های عمومی غیردولتی هستند با مشکلات زیادی همراه باشد چرا که به زعم مرکز پژوهش‌های مجلس هیچ اطلاعات کاملی از عملکرد این شرکت‌ها وجود ندارد و فعالیت‌های اقتصادی آنها شفاف نیست.
در طول چند سال گذشته دولت و قانون‌گذاران مجلس تلاش زیادی کرده‌اند که محدوده مشخصی برای فعالیت‌های اقتصادی این دسته از شرکت‌ها ترسیم کنند تا محدوده فعالیت‌های اقتصادی شرکت‌های شبه‌دولتی هم در فضای اقتصادی کشور مشخص شود. به‌طور مثال مجلس تلاش کرد در ماده6 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل44 و اصلاحات بعدی آن حدود فعالیت این شرکت‌ها را مشخص کند و حتی مجموع مالکیت مستقیم و غیرمستقیم آنها را تعیین کند اما با وجود آنکه چندین سال از تصویب این قانون می‌گذرد موفقیت بزرگی در این زمینه به‌دست نیامده است.
حتی شایعاتی مطرح است که این شرکت‌ها بیش از نیمی از اقتصاد ایران را در اختیار دارند. به‌زعم برخی کارشناسان با توجه به اینکه بخش عمده اقتصادکشور در اختیار شرکت‌های شبه‌دولتی است، تعیین حد و مرز فعالیت این شرکت‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد چرا که می‌تواند چرخه فعالیت‌های اقتصادی کشور را تحت‌تأثیر قرار دهد. در چنین شرایطی مرکزپژوهش‌های مجلس در تازه‌ترین گزارش خود به نقش شرکت‌های شبه‌دولتی در اقتصاد ایران پرداخته و به‌طور اختصاصی به صنعت دارو‌سازی‌ کشور پرداخته است.

دارو‌سازی‌ در اختیار شبه‌دولتی‌ها
آنطور که محاسبات بازوی پژوهشی مجلس نشان می‌دهد شرکت‌های شبه‌دولتی کنترل 30درصد از صنعت دارو‌سازی‌ کشور را در اختیار دارند. به‌طور مشخص سازمان تامین اجتماعی، بانک ملی و گروه دارویی برکت سهامدار عمده شرکت‌های دارو‌سازی‌ هستند و بخش عمده بازار داروی کشور در اختیار این شرکت‌ها است.
در حال حاضر سازمان تامین اجتماعی از طریق شرکت سرمایه‌گذار دارویی تامین (تیپیکو) و شستا مالکیت 15تولید‌کننده دارو و 2شرکت پخش را در اختیار دارد.
همچنین بانک ملی با 5شرکت تولیدی و یک شرکت پخش از دیگر بازیگران اصلی بازار داروی کشور است و گروه دارویی برکت نیز با در اختیار داشتن مالکیت 9شرکت از دیگر شرکت‌های فعال در صنعت دارو‌سازی‌ کشور است.براساس اطلاعات آمارنامه دارویی کشور ارزش فروش داروهای تولیدی در سال رقمی در حدود 30هزار میلیارد تومان است که بخش مهمی از این میزان در اختیار شرکت‌های شبه‌دولتی است. با این حال برآورد رقم دقیق عایدی شرکت‌های شبه‌دولتی از بازار دارو مشخص نیست چراکه گزارش فعالیت‌های مالی و اقتصادی شرکت‌های شبه‌دولتی منتشر نمی‌شود.