مجسمههایی برای کف اقیانوسها
مهتاب خسروشاهی
هنر، اوج خلاقیت انسان است؛ چرا که علاوه برخلق زیبایی میتواند به درمان دردهای جسمی و روانی او نیز کمک کند. حالا هنر توانسته به شکل دیگری درد انسان را دوا کند؛ با کمک به محیطزیست و حال آشفته زمین و ساکنان آن.
وقتی از بالا به آبهای فیروزهای رنگ جزیره ناکولا در فیجی (گروهی از جزایر آتشفشانی در اقیانوس آرام جنوبی) نگاه کنید؛ نقش ستاره یا سازهای شبیه به سکان کشتی را در عمق آب میبینید. این سازه هنری در واقع مجسمههای فولادیای هستند که کف دریا نصب شده و با مرجان تزیین شدهاند. این آثار هنری، بخشی از تلاش حفاظتی پیشگام برای کمک به رشد و احیای صخرههای مرجانی هستند که بهدلیل گرم شدن دمای آبها، در خطر سفید شدن قرار دارند.
این تاسیسات ساخته شده از فولاد ضدزنگ با درجه دریایی بوده و در مقابل آب شور و خوردگی مقاوم هستند. این سازه ستارهای شکل که از 137 مجسمه ساخته شده، 30گونه مرجان دریایی مختلف را در خود جای داده است. علاوه بر این، مجسمهها میتوانند ساختارهای ژنتیک از موجوداتی که به توسعه گونههای مقاوم در برابر تغییرات آب و هوایی کمک میکنند را نیز جمعآوری کنند. این طرح که توسط گروه غیرانتفاعی
Counting Coral راهاندازی شده است، در واقع نخستین بانک مرجانی مجسمهسازی در جهان است. بنیانگذار این مؤسسه، جولین کولبر این طرح را نشانه و چیدمان عشق همزمان او به هنر، اقیانوس و فیجی میداند. گرم شدن آب اقیانوسها ناشی از آلایندهها و بالا رفتن دمای زمین باعث بالا رفتن آمار از بین رفتن مرجانهای فیجی، یکی از بزرگترین مناطق تجمع مرجانها در جهان شده است.
کولبر، این سازهها - مجسمهها - را «بانک ژن» مرجانها میداند و عقیده دارد با جمعآوری ساختارهای ژنتیک این مرجانها امکان ساخت اَبَرمرجانها فراهم میشود. منظور از ابرمرجانها، مرجانهای مقاوم به تغییرات اقلیمی بهویژه تغییرات دمایی است؛ چیزی که این مؤسسه درحال پژوهش برای ایجاد چنین مرجانهایی است. این نوع مرجانها همچنین در برابر طوفان، تغییرات اقلیمی مختلف و بعضی از موجودات دریایی نیز مقاوم خواهند بود.
طرح مجسمههای مرجانی علاوه براینکه به حفظ حیات این گونهها کمک میکند، به جذابیت جزیره نیز افزوده است. برنت هیل، مدیر اجرایی صنعت توریسم فیجی معتقد است کار خلاقانه- علمی انجام شده در جزیره باعث شده تا فیجی به یکی از مقاصد گردشگری تبدیل شود. علاوه براینکه احیای مرجانها، جزیره را زیباتر کرده و این نیز میتواند به جذب گردشگر کمک بیشتری کند.