کلافه از گرما
میگویند چله تابستان دقیقا 40 روز بعد از شروع فصل گرماست که میشود «امروز»، یعنی 10مرداد. چله تابستان که به آن «چله تموز» هم گفته میشود، در واقع روزی است که خورشید برای چند ثانیه بیشتر در آسمان مانده و روز را طولانیتر میکند. در قدیم چله تابستان مصادف بود با زمان برداشت محصول و در ایران باستان مردم چله تابستان را برای شکرگزاری از برداشت محصول در نظر گرفته بودند. حالا چله تابستان ما را یاد گرما و دمای بالای 40درجه میاندازد و اینکه باید مراقب باشیم در این هوای پخته، گرمازده نشویم.
آن طوری که مراکز هواشناسی اعلام کردهاند، گویا این هفته اوج گرمای تابستان است و مراکز درمانی پُر شده از آدمهایی که گرمازده شدهاند. گرمازدگی هم یعنی ضعف، بیحالی، تشنگی شدید، گرفتگی عضلات، افت فشار خون، غش، بیهوشی، ضعف شدید و در موارد شدید حتی به کما رفتن را هم بهدنبال دارد که میتواند خطرناک باشد. به همین دلیل هم وزارت بهداشت هشدار داده که در این روزها و روزهای آینده تا جایی که ممکن است بین ساعات ۱۰ تا ۱۶ از منزل خارج نشوید که کودکان زیر ۴سال و افراد بالای ۶۵سال و افراد پرخطر همچون بیماران قلبی، دیابتی، افراد دارای فشار خون در معرض گرمازدگی هستند و باید خودمراقبتی بیشتری داشته باشند. بنا به توصیه پزشکان، نوشیدن آب و مایعات سرد و قرار گرفتن در مکانهای خنک برای پیشگیری از گرمازدگی مؤثر است؛ چرا که نسبت به تأمین مایعات بدن در روزهای گرم باید حساس بود. این را هم باید بدانید که هر چند نوشیدن عرقیات یا دم کردههای گیاهی سودمند است، اما بهترین نوشیدنی آب ساده است. استفاده از شربت بهعلت میزان قند بالا توصیه نمیشود؛ ولی نوشیدن روزانه حداقل ۲ تا ۳لیوان شیر علاوه بر رفع تشنگی، در تأمین املاح و ویتامینهای مورد نیاز بدن مفید است. در مقابل، نوشابههای گازدار بدترین نوشیدنی برای رفع عطش و تشنگی هستند، زیرا باعث سوء هاضمه و مشکلات گوارشی در بدن میشوند. انواع دلستر و ماءالشعیر فاقد مواد افزودنی و طعمدهنده شیمیایی، از جمله نوشیدنی های مناسب در تأمین مایعات ازدست رفته بدن به شمار میروند.
نکته دیگری که باید در این گرما آن را رعایت کنید، این است که لباسهای سبک و مناسب فصل بپوشید و از آنها برای حفظ خنکی بدن استفاده کنید. لباسهای تنگ یا ضخیم ممکن است منجر به افزایش دمای بدن شوند. همچنین استفاده از پوششهای سایهبان، استفاده از چتر، کلاه و عینک آفتابی باعث میشود تا از تماس مستقیم با نور خورشید جلوگیری شود. حواستان به تغذیهتان هم باشد؛ تغذیه سالم و مناسب و مصرف مواد غذایی سبک و خنک مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کم چرب میتواند به حفظ سلامتی و کاهش خطر گرمازدگی کمک زیادی کند.