رکوردشکنی در نوسازی بافت فرسوده

زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار

حدود 4427هکتار یعنی 7درصد شهر تهران دارای بافت فرسوده است؛ بافتی که به‌دلیل ناپایداری در برابر حوادث غیرمترقبه چون سیل، زلزله و... سبب افزایش تخریب‌ها و آسیب‌ها می‌شود. مدیریت شهری در این دوره با رویکرد بهبود کیفیت زندگی شهروندان و افزایش ایمنی شهر در قالب تحول کالبدی، نوسازی بافت‌های فرسوده را در دستور کار قرار داد و اقدامات خوبی هم صورت گرفت؛ به‌گونه‌ای که براساس آخرین اظهارنظر سیدمهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در ۳ماه نخست امسال 650پروانه نوسازی در بافت‌های فرسوده صادر شده که در 15سال گذشته بی‌سابقه بود و شهرداری تهران در این مورد رکوردشکنی کرده است.
مدیریت شهری پس از آغاز به‌کار برای رسیدگی به مشکلات حوزه مسکن اعم از نوسازی بافت‌های فرسوده و جبران کمبود خانه و... قرارگاه مسکن تشکیل داد؛ قرارگاهی که مقرر شد در آن کارها به‌صورت جهادی پیگیری و گام‌های بزرگی در رفع مشکلات شهروندان در این حوزه برداشته شود. در ابتدای امر با پیش‌بینی مشوق‌های نوسازی، قفل ساخت‌وساز باز شد و ساکنان بافت‌های فرسوده به تجمیع و نوسازی ترغیب شدند؛ به‌نحوی‌که در ۳ماه اول سال گذشته 170پروانه در این بافت‌ها صادر شده بود و امسال شاهد رشد حدود 5برابری در بافت فرسوده هستیم. آنطور که مدیرعامل نوسازی شهر تهران به همشهری گفته برنامه‌های مدیریت شهری در نوسازی بافت‌های فرسوده خلاصه نشده و در حوزه تولید مسکن، ایجاد شهرک‌های الگو، مسکن اجاره‌ای و متری و... ورود کرده است تا بتواند در بازار مسکن ثبات ایجاد کند. به‌گفته سیدمهدی هدایت، این اقدامات توسط شهرداری تهران در راستای مسئولیت اجتماعی انجام شده و مهم‌ترین مأموریتش تسهیل‌گیری و فراهم‌کردن برخی از زیرساخت‌ها مانند استفاده از املاک تحت مالکیتش، تسریع فرایند صدور پروانه و... است. در واقع مدیریت شهری کارهای حوزه مسکن را با مشارکت بخش دولتی و خصوصی پیش می‌برد و ازاین‌رو اخیرا شاهد توافقات برای ساخت مسکن با ارگان‌های مختلف هستیم که می‌توان به توافق با دانشگاه تهران برای ساخت 7هزار واحد مسکونی در اراضی این مرکز آموزشی اشاره کرد. هدایت در ادامه توضیحاتی هم درخصوص ورود شهرداری تهران به اجاره‌داری مسکن، فروش مسکن متری و شهرک الگو داده است.

تعامل با دولت برای اجاره‌داری مسکن
شهرداری تهران در حوزه اجاره‌داری مسکن وظیفه‌ای ندارد و ورود به این موضوع قطعا نیاز به لایحه دارد که این کار انجام شده و در آن به دولت که متولی اصلی مسکن است، پیشنهاد داده‌ایم وظایفش را به شهرداری تهران تفویض کند تا این کار ضمانت اجرایی داشته باشد. تعاملاتی با دولت صورت‌گرفته اما هنوز به جمع‌بندی نهایی و اتفاق‌نظر مشترک نرسیده‌ایم. ازاین‌رو نمی‌توان زمان دقیقی برای عملیاتی‌شدن این کار مشخص کرد؛ اما به‌محض جمع‌بندی نهایی و گرفتن مصوبه از شورای شهر تهران قطعا موضوع اجاره‌داری مسکن توسط شهرداری تهران عملیاتی خواهد شد.

ابلاغ هیأت‌مدیره بورس برای مسکن متری
گرچه همگان از واژه مسکن متری استفاده می‌کنند اما اصل ماجرا این است که شهرداری این کار را از طریق اوراق سلف موازی استاندارد اسلامی پیگیری می‌کند و منتظر تصویب و ابلاغ هیأت‌مدیره بورس هستیم. شهرداری در این رویکرد بخشی از پروژه‌های مسکن‌سازی را از طریق فروش متری واگذار می‌کند تا از یک سو تورم بازار مسکن کاهش یابد و از سوی دیگر بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری ترغیب شود. در این رویکرد سازنده، نقدینگی مردم و زمین‌هایی که در اختیار برخی از شهروندان است، 3تکه پازلی هستند که در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و فروش مسکن متری رقم می‌خورد. محله هلال‌احمر در منطقه 11پایلوت این طرح خواهد بود.

تأمین خدمات در سکونتگاه شهرک الگو
شهرداری تهران قصد دارد با استفاده از معماری اسلامی - ایرانی سکونتگاه‌هایی را ایجاد کند که از آنها با عنوان شهرک الگو یاد می‌شود. سرانه‌های هفت‌گانه اعم از خدماتی، رفاهی، ورزشی، فرهنگی، اجتماعی و... در این شهرک‌ها پیش‌بینی‌شده و تأمین آنها همزمان با ساخت سکونتگاه‌ها انجام و هر دو همزمان بهره‌برداری می‌شوند. اکنون نخستین شهرک الگو در منطقه19و در زمینی به مساحت 12هکتار اجرایی شده و در مناطق 21(57هکتار)، منطقه 22(27هکتار) و در 4منطقه دیگر هم قرار است شهرک‌های الگو ساخته شود. استفاده از تکنولوژی نوین، غلبه فضای سبز، نورگیری مناسب، معماری سبز و... ویژگی‌های شهرک‌های الگو هستند.