ثروتمندان در تور مالیاتی
در بهار امسال سهم ثروتمندان از پرداخت مالیات کمتر از 6درصد کل درآمدهای مالیاتی بوده اما دولت درحال شناسایی آنهاست تا سهم مالیاتی آنها را افزایش دهد
گروه اقتصادی
بهار امسال ۱۳۷ هزار و ۱۸۸ میلیارد تومان درآمد مالیاتی اخذ شده است. 59درصد این مالیات مربوط به مالیاتهای مستقیم و 41درصد آن مربوط به مالیات بر کالاها و خدمات است. با این حال مجموع درآمدهای حاصل از مالیات ثروت در این بخش کمتر از 10درصد درآمدهای حاصل از مالیات مستقیم و کمتر از 6درصد کل درآمدهای مالیاتی بوده است.
این آمار وقتی عجیبتر جلوه میکند که مسئولان آن را سادهسازی میکنند؛ بر این اساس حدود 90درصد از صاحبان اصناف و مشاغل، کمتر از 10میلیون تومان در سال مالیات میدهند. این در حالیاست که یک کارمند معمولی که ماهانه 10میلیون تومان حقوق دریافت میکند، سالانه 5 تا 6 میلیون تومان مالیات میپردازد. این آمار درحالی عنوان میشود که درآمدهای مالیاتی یکی از مهمترین منابع درآمدی دولتها در جهان محسوب میشود؛ موضوعی که بهدلیل کاهش درآمدهای نفتی ناشی از تحریمها طی سالهای اخیر در ایران شکلی جدیتر بهخود گرفته است و سهم مالیات در بودجه کشوردرحال افزایش است. با این حال بهدلیل آنکه طی سالهای متمادی بسیاری از سوداگران ثروتمندان به جای پرداخت مالیات به فکر دورزدن قانون، کم کردن مالیات خود و درصورت امکان نپرداختن آن بودهاند، دولت با کار دشواری در این حوزه روبهروست.
شناسایی نکردن مودیان مالیاتی، معاملات خارج از شبکه مانند معاملات قاچاق، حسابسازی و سندسازی مانند دودفتره بودن و ارائه برخی حسابها به سازمان امور مالیاتی ارائه میشود و دست آخر فساد و تبانی ازجمله برخی مهمترین راههای فرار مالیاتی در ایران محسوب میشود. اما حالا دولت بهدنبال شناسایی ثروتمندان است تا از فرار مالیاتی آنها جلوگیری کند. برخی آمارهای منتشر شده در این حوزه نیز برهمین موضوع تاکید دارد.
عدالت مالیاتی چگونه اجرایی میشود؟
در بودجه امسال بیشاز ۸۳۸ هزارمیلیارد تومان برای درآمدهای مالیاتی درنظر گرفته شده است که نسبت به سال۱۴۰۱ رشد ۴۷درصدی داشته است.برخی کارشناسان اقتصادی تورم موجود در اقتصاد ایران را نوعی مالیات پنهان میدانند. در همین زمینه عنوان میشود که در شرایط اقتصادی کنونی افزایش هر ساله درآمدهای مالیاتی در بودجه میتواند فشار مضاعفی بر آنهایی ایجاد کند که تاکنون هم مالیات خود را پرداخت میکردهاند. اما بهنظر میرسد دولت در زمینه تحقق درآمدهای مالیاتی بیشتر بهدنبال شناسایی گریزگاههای مالیاتی و مودیان جدید است. در این حوزه آمار و ارقامی ازسوی مسئولان منتشر شده است از جمله اینکه ۱۷۶هزار نفر که ۷۰۰هزار میلیارد تومان گردش مالی داشتند بدون اینکه یکبار به اندازه یک کارگر یا کارمند مالیات و حقوق کشور را بپردازند، شناسایی شدند. همچنین شناسایی ۸۰۰کد ملی برای افراد زیر ۵ سال با تراکنشهای میلیاردی و ۱۱۰۰ کد ملی نیز برای اشخاص ۵تا۱۰سال با تراکنشهای بالای میلیارد گویای همین موضوع است. درحوزه اخذ مالیات از سلبریتیها نیز ۵۵۰کاربررسانههای اجتماعی با درآمد تبلیغاتی بالا و ۱۲۳ نفر که حدود ۲هزارو۳۰۰میلیارد تومان درآمد واریزی به حسابهایشان بوده، شناسایی شدند. برای حدود ۴۵ هزار خانه لوکسساز ازجمله در منطقه باستی هیلزنشینان لواسان نیز برگه مطالبه مالیاتی صادر شده است.
بار زندگی مردم ما گروگان این چندصدهزار نفر است
اجرای طرح مالیات بر سوداگری و سفتهبازی درخصوص اجرای عدالت مالیاتی میتواند کمککننده باشد. وزیر اقتصاد در اینباره گفت: آخرین وضعیت مالیات بر سوداگری نهم خردادماه پس از رفع ایرادات شورای نگهبان به مجلس ارسال شد و الان در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال رفع مشکلات است تا بعد از آن تصویب نهایی صورت بگیرد. وزیر اقتصاد در اینباره گفت: ما باید هزینههای کشور را بر دوش یکی دو درصدی بار کنیم که با سوداگری و سفتهبازی بیشترین بهرهمندیها را دارند و نه مردم کارگر و کارمند عادی کشور.
باید با بالاترین نرخهای مالیاتی سراغ این افراد برویم چرا که هزینه و بار زندگی مردم ما گروگان چندصدهزار نفری است که سفتهبازهای حرفهای، نوسانگیرها و دلالهای بازارهای مالی ایران هستند و نقدینگی مازاد خود را در مسکن، ارز و طلا و غیره وارد میکنند و هزینه زندگی مردم را بیش از تورم بالا میبرند و بدینترتیب تورم در حوزههایی مثل مسکن و طلا خیلی بالاتر از سطح تورم کشور است.