خط پروازی؛ ملاک ساخت‌وساز

زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار

«شما اجازه ساخت بیش از 3 تا 5طبقه را ندارید.» جمله‌ای که این روزها ساکنان محلات شهرک کاظمیه، گل‌ها، شهرک بازرگانی، تهرانسر و شهرک پاسداران در منطقه21 می‌شنوند. تا دیروز مسائل زیست‌محیطی و آلودگی صوتی فرودگاه مهرآباد چالش بزرگ سکنه هم‌جوار در منطقه9 بود و امروز محدودیت تعداد طبقات به‌دلیل خط پرواز(منطقه کریدور پروازی) مطرح می‌شود. موضوعی که خلاف طرح تفصیلی و جامع شهر تهران است و شهروندان را از حق قانونی منع می‌کند. اعمال این محدودیت سال99 با نامه معاون دادسرای عمومی و انقلاب فرودگاه مهرآباد به شهردار وقت با هدف جلوگیری از حوادث احتمالی صورت گرفت. در این نامه محدوده‌ای به‌عنوان «حریم بی‌خطر پرواز» مشخص و صدور مجوز در این حریم منوط به استعلام و تأیید فرودگاه مهرآباد شد. اکنون شهروندان و مدیریت شهری یک مطالبه مشخص دارند و آن هم ساخت‌وساز براساس طرح تفصیلی است.

مساعدت مدیریت شهری با شهروندان
ساخت‌وساز در هر منطقه براساس طرح تفصیلی ابلاغیه سال91 انجام و طبق همین طرح پروانه ساخت صادر می‌شود؛ اما ساکنان برخی از محله‌ها در منطقه21 مستثنی از این موضوع هستند. رسول براتی، معاون شهرسازی منطقه21 در راستای تأیید این موضوع می‌گوید: «براساس حکم قضایی در محدوده کریدور پروازی مجوز ساخت حداقل 3 و حداکثر 5طبقه داده می‌شود(ملک هر قدر به باند پرواز نزدیک‌تر باشد تعداد طبقات کمتر خواهد بود)؛ چراکه محدودیت ارتفاعی در این کریدور وجود دارد و فرودگاه مهرآباد اجازه طبقات بیشتر را نمی‌دهد. در دوره جدید شهردار تهران از معاون شهرسازی خود خواسته تا این موضوع را پیگیری کند. در نخستین گام با مکاتبات صورت‌گرفته از امیر مکری، مدیرعامل وقت شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری ایران خواسته شد تا نقشه‌های حریم بی‌خطر پرواز را ارائه دهد. همچنین طی مکاتباتی معاون شهرسازی شهردار تهران سال گذشته از شهرداران مناطق 5، 9، 10و 21 خواست تا پیگیر احقاق حقوق شهروندان و جبران خسارت آنها باشند؛ چراکه تا‌کنون اقدامی در این ‌خصوص از سوی مسئولان فرودگاه مهرآباد صورت نگرفته است.» به‌گفته این مقام مسئول، اعمال محدودیت در کریدور پروازی حکم قضایی دارد و مدیریت شهری پیگیر موضوع است تا بتواند آن را تعیین‌تکلیف کند. در این میان هم شهرداری منطقه21 در حد امکان و در چارچوب ضوابط تلاش می‌کند تا شهروندان در شرایط بهتری ساخت‌وساز املاک‌شان را انجام دهند.

پرواز پرنده‌های آهنین بر فراز خانه‌ها
آلودگی صوتی فرودگاه مهرآباد 2برابر بیش از سایر مکان‌هاست و اهالی محله‌های اکباتان، هاشمی، استادمعین، دکترهوشیار، مهرآباد و... که با باند فرودگاه 250 تا500مترفاصله دارند، درگیر عارضه‌هایی چون افت شنوایی، وزوز گوش، اختلال در کیفیت خواب، مشکلات قلبی و عروقی و... هستند. انتقال فرودگاه مهرآباد مطالبه چندساله شهروندانی است که هر روز شاهد پرواز پرنده‌های آهنین بر فراز خانه‌هایشان هستند. سیدرحیم مرتضوی، شهردار منطقه9 در راستای تأیید مطالبه بحق شهروندان می‌گوید: «در چشم‌انداز آینده شهر تهران تلاش می‌شود که فرودگاه دیگر در مرکز شهر جایی نداشته باشد. گرچه انجام این کار سخت و دشوار به‌نظر می‌رسد؛ ولی با توجه‌ به مخاطراتی که می‌تواند در درازمدت روی سلامت مردم داشته باشد، وجودش در میان بافت مسکونی توجیهی ندارد و حتما باید به حاشیه شهر منتقل شود.»  به‌گفته او انتقال فرودگاه مهرآباد نیاز به عزم جدی و ملی دارد و شهرداری در این مورد وظیفه‌ای ندارد؛ اما می‌تواند مطالبه شهروندان را پیگیری کند. شهردار منطقه9 همچنین تأکید می‌کند: «برای حل مسائل و چالش‌های فرودگاه مهرآباد نیاز است مدیریت شهر و مدیریت فرودگاه مهرآباد دور یک میز بنشینند؛ چرا که شهرداری برای استیفای حقوق مردم از فرودگاه مهرآباد عزم جدی دارد.»

مکث
مسئولان فرودگاه باید ضرر ساکنان را بپردازند

حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران
ساخت‌وساز در تهران براساس طرح تفصیلی صورت می‌گیرد؛ همچنین تهران دارای طرح جامع است و محدوده‌های شهری و محدودیت‌هایی که وجود دارد در آن مشخص شده است؛ بنابراین محدودیت‌های پروازی فرودگاه مهرآباد قطعا باید در طرح جامع تهران پیش‌بینی می‌شد تا امروز اینگونه برای مردم محدودیت ساخت‌وساز در حریم یا خط پروازی ایجاد نمی‌کردند. فرودگاه مهرآباد حق ندارد به‌دلیل محدودیت‌های پروازی برای شهروندان محدودیت ساخت‌وساز ایجاد کند. به ‌هر حال این چالش ایجاد شده و ساکنان هم‌جوار را دچار مشکل کرده است؛ اما مسئولان فرودگاه مهرآباد مکلف به پرداخت ضرر و زیان مردم هستند. به همین دلیل شهروندان می‌توانند در شهرداری یا دستگاه قضا طرح شکایت کنند و مطمئن باشند ما برای احقاق حقوق آنها تلاش می‌کنیم.

مکث
پیشنهاد شهرداری تهران؛ انتقال فرودگاه مهرآباد

عباس شعبانی، معاون هماهنگی و امور مناطق شهرداری تهران
در سنوات گذشته پیشنهاد انتقال فرودگاه مهرآباد با توجه ‌به مشکلاتی که برای ساکنان هم‌جوار دارد، توسط شهرداری تهران مطرح شد؛ اما در این موضوع شهرداری دخل و تصرفی ندارد و سایر ارگان‌ها ازجمله وزارت راه و شهرسازی هم باید ورود کنند. ما از انتقال فرودگاه استقبال می‌کنیم؛ اما فعلا برنامه‌ای برای پیگیری این موضوع نداریم؛ چراکه با توجه‌ به حذف فرودگاه قلعه‌مرغی و دوشان‌تپه به لحاظ امنیتی وجود فرودگاه داخل شهر لازم است. همانطور که در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا هم شاهد فرودگاه‌های داخل‌شهری هستیم و چالش‌های فرودگاه را می‌توان از طریق کاهش تعداد پروازها یا تقسیم‌بندی سفرهای خارجی و داخلی و... مدیریت کرد و به حداقل رساند.