وام مرمت بناهای تاریخی و یک هشدار

وزارت میراث فرهنگی از تخصیص وام مرمت بناهای تاریخی واقع در بافت‌های تاریخی کشور از 200 تا 360میلیون تومان خبر داده است. اما آیا این وام به حفظ و نگهداری بناهای تاریخی کشور کمک می‌کند یا آنکه می‌تواند به عاملی برای تخریب و نوسازی بناهای موجود در بافت‌های تاریخی کشور تبدیل شود؟
اصل ماجرا را سخنگوی انجمن صنفی مرمتگران آثار فرهنگی و هنری به ایسنا گفته است. به‌گفته داوود اسدالله‌وش، اگرچه اختصاص تسهیلات بانکی برای نگهداری، مرمت و مقاوم‌سازی بناهای تاریخی ایده بسیار خوبی است اما اجرای آن باید مشروط و ضابطه‌مند شود؛ چراکه احتمال انحراف از آن وجود دارد و ممکن است بهانه‌ای برای تخریب و نوسازی بناهای تاریخی شود.
به‌گفته این مرمتگر آثار تاریخی، تسهیلات بانکی مرمت اگر کنترل‌شده و هدفمند باشد، مزیت است، وگرنه که مبلغ آن با توجه به هزینه‌های مرمت، مصالح و کارشناسی، چندان جذاب به‌نظر نمی‌رسد؛ فرض کنید یک عمارت پهلوی اول را در تملک دارید که به لحاظ تاریخی، ارزشمند است و به‌عنوان مالک مشتاق به حفظ این بنا هستید، قطعا با این نرخ تسهیلات بانکی درنظر گرفته‌شده و هزینه‌های کارشناسی، مصالح و اجرت کار، مرمت این بنا امکان‌پذیر نیست، اما حتما مشوق خوبی برای مالکان علاقه‌مند به حفظ و نگهداری بناهای ارزشمند و تاریخی خواهد بود تا کار مرمت و حفاظت را آغاز کنند. ممکن است مالکی مبلغی برای مرمت این خانه در اختیار داشته باشد که اختصاص این تسهیلات، کمک‌هزینه‌ای برای آن شود.
او تأکید دارد که اجرای این طرح باید ضابطه‌مند و مشروط باشد؛ چراکه احتمال انحراف از آن وجود دارد و ممکن است با «تسهیلات نوسازی مسکن» تداخل پیدا کند.
به گفته سخنگوی انجمن صنفی مرمتگران آثار فرهنگی و هنری، اگر در کنار این تسهیلات مصوب، آیین‌نامه‌ای تنظیم شود که محتوای آن، سازوکار اجرای طرح، ساختار و ضوابط میزان مداخله برای مرمت و مقاوم‌سازی بافت‌ها و بناهای تاریخی ارزشمند را مشخص کند، حتما به نتایج بهتری خواهد رسید، وگرنه صرفا پرداخت وام و تسهیلات بانکی بدون وجود نقشه راه نمی‌تواند اثرگذاری لازم را داشته باشد.
اسدالله‌وش می‌گوید: نگرانی‌ها از این است که درصورت نداشتن یا تنظیم نکردن آیین‌نامه و مشخص نبودن سازوکار و ضابطه‌ای مناسب برای اجرای این طرح، وام بهانه‌ای برای تخریب‌های بیشتر و نوسازی بناهای تاریخی، خارج از اصول و قاعده شود و ارزش‌های بناهای تاریخی به این بهانه بیش از گذشته از بین برود و مالکان صرفا به نگهداری از پوسته بناها، اکتفا کنند، اما اگر آیین‌نامه و شکل اجرای کار مشخص باشد، نه‌تنها بازار کاری برای مرمتگران و کارشناسان مرمت ایجاد خواهد شد که میزان مداخله‌ها هنگام مرمت و مقاوم‌سازی، کنترل و از نتیجه نهایی کار، اطمینان بیشتری حاصل می‌شود.