توسعه سبد دیپلماسی ایران در آمریکای لاتین
عباس مقتداییخوراسگانی؛ نایبرئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
1-سفر آقای رئیسی به آمریکای لاتین و استقبال از رئیسجمهور ایران در این کشورها بهخوبی نشان داد که فریادها و آرمانهای ملت ایران در همه نقاط جهان خریدار دارد و مورد توجه واقع شده است. امروز میبینیم که ایدهها و دیدگاههای ایران برای آینده جهان و شکلگیری نظمی نوین بیش از پیش مورد استقبال قرار گرفته است. حال اگر این موضوع را در کنار فرار آمریکا از افغانستان یعنی از همسایگی ایران و ایجاد ارتباطات وسیعتر بین ایران و همسایگان آمریکا قرار دهیم، فهم عمیقتری از صحنه به ما میدهد.
2-نکته کلیدی اینجاست که انقلاب اسلامی جای خود را در سطح بینالمللی باز کرده و جمهوری اسلامی ایران در نتیجه فشارهای آمریکا نهتنها عقب نرفته، بلکه گامهای بلندی برای تحقق جهان بدوننظام سلطه و فارغ از سلطهگری برداشته است. سلطهگریهایی که در قالب مجامع بینالمللی و مناسبات 2یا چندجانبه صورت میگرفت امروز کمرنگتر شده و جمهوری اسلامی ایران در همه این موارد اثرگذار بوده است و در آینده نیز تأثیرگذار خواهد بود؛ موضوعی که در دیدارهای رئیسجمهور با مقامات این کشورها نیز مطرح شد. اینکه آرمانهای جمهوری اسلامی ایران در جایی که روزگاری حیاط خلوت آمریکا محسوب میشد، خریدار دارد، چیزی جز پیشرفت گفتمان ایران اسلامی نیست؛ گفتمانی که در آن رهایی کشورها و ملتها فریاد زده میشود و پیشرفت و علم در یک یا چند کشور قدرتمند خلاصه نشده و نخواهد شد.
3-امروز ایران پس از آزمایش موشک ابرفراصوت خود و پایان ماموریت ناوگروه ۸۶ که دور جهان را با تجهیزات و نیروهای ایرانی و بومی چرخیده است با جهان مذاکره میکند. مذاکرات آقای رئیسی در چنین شرایطی فقط بعد سیاسی ندارد و ابعاد اقتصادی و تجاری آن نیز کاملا مشهود است. همچنین باید توجه داشت که سفر مهم رئیسجمهور به آمریکایلاتین در آستانه اجلاس سازمان شانگهای که شانزدهم تیرماه در هند برگزار میشود، انجام شده است. ایران در این اجلاس بهطور رسمی عضو سازمان میشود و بزرگترین سازمان منطقهای جهان با حضور ایران تقویت خواهد شد. در چنین شرایطی میبینیم که حضور آقای رئیسی در آمریکایلاتین تا چه میزان بیانگر پیشرفت گفتمانی ایران است.
4-در چنین شرایطی سیاست دیپلماسی با همسایگان و کشورهای دوست و تقویت چنین رویکردی در دولت سیزدهم ادامه خواهد داشت. این سیاست مورد تأیید مجلس یازدهم نیز قرار گرفته است. ما در مجلس نیز به فراهم شدن زمینههای چنین مناسباتی کمک کردهایم و سیاستگذاریها در این راستا را موردتوجه قرار دادهایم. موفقیت این رویکرد نشان میدهد که گرهزدن ایران به 2یا 3کشور صرفا اروپایی و بها دادن به بهانهگیریهای آنان خطایی راهبردی بود. خوشبختانه با فضا و رویکرد جدیدی که دولت سیزدهم در پیش گرفته، منویات رهبر معظم انقلاب در دستورکار قرار داده شده و توسعه سبد دیپلماسی ایران درحال محقق شدن است. رویکردهای محدودگرایانه و محدودکردن سیاست خارجی کشور به اتحادیه اروپا یا اصرار بر کارهایی که خوشایند آنها باشد خطا بوده و امروز کنار گذاشته شده است. اکنون ایران راه خود را در دیپلماسی و استفاده از همه ظرفیتها بهویژه کشورهای همسایه و دوست پیدا کرده است که در آینده نیز نتایج مثبت این رویکرد را خواهیم دید.