زلزله استانبول را تهدید می‌کند

بزرگ‌ترین شهر گردشگری  ترکیه با 2مشکل همزمان روبه‌رو شده است. تعداد زیادی از ساختمان‌ها در مقابل زلزله مقاومت ندارند و مقاوم‌سازی‌ یا تخریب و نوسازی آنها هم خرج زیادی دارد. در شرایط فعلی اقتصادی و سیاسی ترکیه، اگر ساختمانی تخریب و دوباره ساخته شود هزینه خیلی زیادی پیدا می‌کند. رها کردن ساختمان‌های ناایمن هم به معنای افزایش تلفات جانی در هنگام حادثه است. میلیون‌ها نفر از ساکنان استانبول اکنون در وضعیت مشابهی قرار دارند و باید بین به خطر انداختن جان یا تامین امنیت مالی خود، یکی را انتخاب کنند. به گزارش بلومبرگ، کارشناسان بر این باورند که تقریبا 200هزار ساختمان در بزرگ‌ترین شهر ترکیه وجود دارد که درصورت وقوع یک زلزله شدید آسیب خواهد دید و تقریبا نیمی از آنها در معرض خطر جدی قرار دارند. در همین حال، قیمت مسکن در استانبول طی سال گذشته در بحبوحه بحران هزینه‌های زندگی در سراسر کشور 138درصد افزایش یافته است. استانبول شهری تاریخی است که انواع بنا‌ها در طول دوره‌های مختلف در آن ساخته شده است. تخمین زده می‌شود که 70درصد از ساختمان‌های استانبول قبل از سال2000 ساخته شده است. این تاریخ به‌دلیل وضع قوانین سختگیرانه ساخت‌و‌ساز اهمیت دارد. پس از زلزله سال1999 ازمیت که حدود 17هزار نفر را کشت و نیم میلیون نفر را بی‌خانمان کرد، قوانین دقیق‌تری تعیین شد، اما حتی پس از سال 2000، استانداردهای جدید همیشه به‌طور مداوم اعمال یااجرا نشده‌اند. موضوع، زمانی مشخص شد که زلزله چند‌ماه پیش سوریه و ترکیه رخ‌ داد. این زلزله‌ بیش از 50هزار نفر را در جنوب شرقی کشور کشت و تأثیر مخرب خود را نشان داد. مدتی قبل دولت پروژه خود را برای تقویت مسکن فرسوده استانبول اعلام کرد. براساس این طرح، 500هزار واحد پرخطر تخریب و بازسازی خواهند شد. همزمان یک‌میلیون خانواده در معرض خطر به 2شهر اقماری نقل مکان خواهند کرد. این شهر‌ها در زمین‌های توسعه‌نیافته تحت کنترل دولت در حاشیه استانبول ساخته می‌شوند. پس از زلزله ازمیت 496قطعه فضای باز در اطراف شهر استانبول به‌عنوان محل تجمع و اسکان موقت برای زلزله‌زدگان احتمالی تعیین شده بود. این اراضی به‌تدریج زیر بار ساختمان رفت و اکنون تنها 77قطعه فضای باز باقی مانده است. پروژه‌های بهسازی و تحول شهری در استانبول تاکنون عمدتا به شیوه‌ای سودمحور انجام شده‌ و بیشتر مکان‌هایی انتخاب شده‌اند که ارزش زمین در آنجا بسیار بالاست. تخریب و بازسازی ساختمان‌ها در این مناطق می‌تواند قیمت آپارتمان‌ها را در یک یا 2سال، دوبرابر کند که به معنی سود هنگفت در مدت کوتاه است. اما سایر محله‌های فرسوده در معرض خطر کاملا مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند؛ زیرا بازسازی در آنجا به اندازه کافی سودآور نیست. این نوسازی مشکل «خانه‌های خالی» را هم به‌وجود آورده است. شهرداری استانبول تخمین می‌زند که تا 750هزار واحد مسکونی، ازجمله بسیاری از واحدهای مسکونی که اخیرا ساخته شده‌اند، ممکن است در شهر خالی باشند؛ زیرا از آنها نه برای سکونت، بلکه به‌عنوان سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود.