آیا ایران بحران آب دارد؟

تغییر اقلیم و کاهش منابع آب نقش مهمی در کاهش تعادل سرزمین و مقاومت ایرانی‌ها در برابر تغییرات محیط‌زیستی ناشی از کاهش منابع آب دارند. آیا ایران با یک ابربحران محیط‌زیستی مواجه است؟ برخی معتقدند آنقدر منابع آبی این سرزمین زیاد است که می‌توان  نیاز آبی یک میلیارد نفر را پاسخ داد اما در مقابل بسیاری فریاد می‌زنند که ایران در حال ورود به یک ابربحران زیست‌محیطی در تامین آب است. گروه اول پاسخی برای ادعای خود ندارند و نمی‌گویند که ایران چگونه و با کدام منابع آبی ‌توان تامین آب برای یک میلیارد نفر را دارد!؟ در مقابل گروه دوم استنادات محکم‌تری برای کاهش تاب‌آوری سرزمین در برابر منابع آبی دارند. درست مانند وحید جعفریان، مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور که دیروز خبری تکان‌دهنده اعلام کرد و گفت: «در طول یک‌دهه اخیر سطح ایستایی آب‌های زیرزمینی از میزانی که سال‌های گذشته داشت، حداقل ۱۰متر کاهش یافته است.»
اما کاهش 10متری سطح ایستایی سفره‌های آب زیرزمینی ایران چه خساراتی برجای خواهد گذاشت؟ کاهش این سطح از سفره‌های آب زیرزمینی خارج از توان سازگاری پوشش گیاهی وابسته به آب‌های زیرزمینی به‌ویژه در مناطق بیابانی است. بهره‌برداری بی‌رویه و خارج از توان سرزمینی از منابع آب‌های زیرزمینی نه‌تنها خشکیدگی و تخریب جنگل‌های بیابانی کشور را تسریع می‌کند که رویشگاه‌های جنگلی کشور را در برخی مناطق در یک دهه اخیر نابود کرده است.طرفداران استخراج آب‌های ژرف برای حل مشکل کم‌آبی در برخی مناطق ایران نظیر سیستان و بلوچستان حالا بگویند که چگونه باید نیاز آبی سرزمین را با توجه به کاهش 10متری سطح آب‌های زیرزمینی کشور پاسخ داد و چگونه باید بیش از توان سفره‌های آب زیرزمینی از این سفره‌ها برداشت کرد؟اما با کاهش سطح ایستایی آب‌های زیرزمینی کشور چه مخاطراتی ایران را تهدید می‌کند؟ درختان عظیم کهور ایرانی در منطقه شهر ریگان در شهرستان نرماشیر استان کرمان که چندین قرن قدمت داشته‌اند‌ به‌دلیل ناتوانی در تطبیق خود با تغییرات سریع منابع آب، به‌طور کامل نابود
 شده اند. افت قابل توجه سطح ایستایی آب‌های زیرزمینی و عدم‌تامین نیاز آبی دشت‌های سیلابی واقع در حاشیه مناطق کویری و بیابانی به‌عنوان یک عامل ریشه‌ای، بسیاری از رویشگاه‌های طبیعی و دست‌کاشت مناطق بیابانی را تهدید کرده و زمینه‌های آسیب‌پذیری این عرصه‌ها در مواجهه با سایر عوامل نظیر طغیان آفات و امراض تشدید می‌شوند.اما وحید جعفریان، مدیرکل دفتر امور بیابان در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور می‌گوید: طغیان آفات و نابودی رویشگاه‌ها مهم‌ترین نتیجه افت 10متری سطح ایستایی سفره‌های آب زیرزمینی در 10سال گذشته است و اگر به‌طور جدی به این مسئله توجه نشود و تامین حقابه‌های اکولوژیک دشت‌های سیلابی اتفاق نیفتد، اقدامات جبرانی و احیای سرزمینی پایدار نخواهد ماند و باید روند بیابان‌زایی و تخریب سرزمین متوقف شود.‌