خیابان‌هایی که گرفتار نمایشگاه شدند

محمد سرابی-روزنامه‌نگار

 از درون ایستگاه متروی شهید بهشتی، تابلو‌های جهت‌نما مسیر رسیدن به نمایشگاه بین‌المللی کتاب را نشان می‌دهند. صبح روز اول شروع به‌کار نمایشگاه، هنوز محوطه مصلی شلوغ نشده است، اما خیابان‌های اطراف از نخستین ساعت‌ها درگیر رفت‌وآمد خودرو‌ها شده‌اند. جلوی در ایستگاه مترو در جنوب مصلی، خودرو‌های پلیس انتظامی و پلیس‌راهنمایی و رانندگی ایستاده است. ضلع شرقی مصلی خیابان شهید قنبرزاده است که تعداد زیادی از در‌های ورودی در آن قرار دارند و هنگام برگزاری نمایشگاه محل رفت‌وآمد خودرو‌هاست. در ابتدای این خیابان هم نیرو‌های پلیس راهور ایستاده‌اند تا جریان ترافیک را هدایت کنند. از همین جا ترافیک شروع می‌شود. ضلع غربی خیابان که درست کنار دیوار مصلی است، پارک کردن ممنوع است. راننده‌ها آنجا توقف می‌کنند و درون خودرو می‌مانند. سمت شرقی و درون کوچه‌ها و گاهی درون پیاده‌رو پر از خودرو‌های سواری است. تا خیابان خرمشهر همین وضعیت ادامه دارد. نزدیک خیابان بهشتی یکی از در‌های مصلی باز است و بالای آن نوشته است: «پارکینگ شماره 6- مراجعان» ماموری با جلیقه آبی‌رنگ و پاگون‌های 2خطی کنار در ایستاده ‌است. از او می‌پرسیم که ظرفیت پارکینگ چقدر است؟ می‌گوید:  معلوم نیست. باید ببینیم کی پر می‌شود. کنار مسیر ورودی به پارکینگ، تعدادی اتوبوس یک کابینه تمیز توقف کرده‌اند. می‌گوید این اتوبوس‌ها برای برگرداندن مراجعان به نمایشگاه کتاب هستند و عصر به نقاط مختلف شهر حرکت می‌کنند. مسیر خیابان قنبر‌زاده را به سمت شمال ادامه می‌دهیم. به جز خودرو‌های ساکنان و مراجعان به نمایشگاه، تعدادی خودروی بسیار گران‌قیمت خارجی هم گهگاه دیده می‌شوند که متعلق به «بنگاه‌های ماشین» این خیابان است.
بعضی از در‌های مصلی سال‌هاست که باز نشده و پشت آنها علف‌های بلندی روییده است. ماموران نمایشگاه که با نشان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مقابل‌ درهای باز ایستاده‌اند و مراجعان را هدایت می‌کنند، اطلاع دقیقی از ظرفیت پارکینگ و نوع پذیرش از در‌های مختلف ندارند. در مقابل ایستگاه متروی مصلی در بزرگراه شهید سلیمانی، در شماره19 قرار دارد و ممکن است کسی بتواند از آن وارد شود. از کارت‌هایی صحبت می‌‌کنند که با داشتن آنها می‌شود خودرو‌ها را وارد محوطه کرد. بعضی از در‌‌ها برای ورود غرفه‌داران و بعضی برای ورود کارکنان و مسئولان هستند. از تقاطع خیابان دهم با خیابان قنبر‌زاده به بالا، تعداد خودرو‌هایی که پارک شده‌اند، بیشتر می‌شود. بیشترین تراکم در ابتدای خیابان خرمشهر است؛ درست جایی که یکی از در‌های اصلی مصلی قرار دارد. مأموران راهور و انتظامی در این نقطه هم مستقر هستند. داخل خیابان خرمشهر تا مقابل شرکت نفت و بعد از آن تا خیابان صابونچی، جای پارک پیدا نمی‌شود. تعداد مدرسه‌ها، مهدکودک‌ها و ساختمان‌‌های تجاری زیاد است و خودرو‌ها دوبله پارک کرده‌اند. اول خیابان خرمشهر یک بازار تره‌بار قرار دارد که مقابل آن با پرده پوشانده شده است. اینجا با چند نفر از اهالی محله صحبت می‌کنیم. ترافیک ایام نمایشگاه برای آنها تکراری است؛ اتفاقی که هرسال می‌افتد و یک هفته رفت‌وآمد را به‌هم‌ می‌ریزد. می‌گویند که بدترین وضعیت رفت‌وآمد مربوط به عصر روز‌های پنجشنبه و جمعه است. کمی که هوا خنک می‌شود و تقریبا از ساعت 5-4 به بعد تا 9-8شب که ساعت کاری نمایشگاه تمام شود، خیابان‌های اطراف بسته می‌شوند. اهالی امسال هم منتظر این اتفاق هستند. از خیابان خرمشهر به سمت شمال سربالایی تندی است و یک پیاده‌راه سرسبز نوساز که سایه‌درخت‌هایش رهگذران را از آفتاب نجات می‌دهد. کمی بالاتر در دیگری باز است، ولی اجازه ورود خودرو‌های شخصی را نمی‌دهند. چند نفر با گاری دستی منتظر بار هستند. ناشران، کتاب‌های خود را با وانت یا خودروی سواری مقابل این در می‌آورند و از اینجا سوار گاری دستی به غرفه می‌رسانند. هرقدر که از ظهر می‌گذرد، تعداد خودرو‌هایی که جلوی این در‌ها می‌آیند و می‌خواهند راهی برای وارد شدن پیدا کنند، بیشتر می‌شود. ظرفیت پارکینگ شماره6 در همان چند ساعت اول پر شد و حالا همه خودرو‌ها را به سمت پارکینگ‌های عمومی دیگر هدایت می‌کنند؛ مانند پارکینگ شهیدنقدی که شهرداری منطقه7 آن ‌را آماده کرده است. ساعت 4ونیم یک وانت نیسان مقابل در خیابان خرمشهر آمده و می‌خواهد وارد شود. باد شدیدی می‌وزد. تا گاری‌ها را بیاورند و کتاب‌ها را پیاده کنند 2وانت دیگر هم سر می‌رسند و خیابان بسته می‌شود. یک نفر داد می‌زند که عجله کنند تا باران نگرفته و کتاب‌ها خیس نشده‌اند، اما باران به‌سرعت شروع می‌شود و همه‌جا را خیس می‌کند.