بازی بزرگان برای فتح نخل طلا

مسعود پویا- روزنامه‌نگار

در فاصله ۱۰روز مانده تا آغاز کن هفتاد و ششم، هیأت برگزار‌کننده جشنواره فیلم کن ۲۰۲۳ اسامی هیأت داوران خود را اعلام کرد. این در حالی است که پیش‌تر روبن اوستلوند، سازنده «مثلث غم» و برنده نخل طلای سال ۲۰۲۲ به‌عنوان رئیس هیأت داوران امسال معرفی شده بود. اعضای هیأت داوران شامل این چهره‌هاست: پل دانو و بری لارسون بازیگران آمریکایی، مریم توزانی کارگردان مراکشی، دنیس منوشه بازیگر فرانسوی، رونگانو نیونی فیلمنامه‌نویس و کارگردان بریتانیایی-زامبیایی، عتیق رحیمی نویسنده و کارگردان افغان، دمیان شیفرون کارگردان و فیلمنامه‌نویس آرژانتینی و جولیان دوکورنا کارگردان فرانسوی برنده نخل طلای ۲۰۲۱ برای فیلم «تیتان». هیأت داوران، برنده جایزه نخل طلای امسال را از میان ۲۱فیلم حاضر در بخش رقابتی انتخاب می‌کنند. برنده جوایز ۲۷‌ماه می ‌در مراسم اختتامیه جشنواره معرفی می‌شود. بیشتر اعضای هیأت داوران پیش‌تر با فیلم‌هایشان در جشنواره کن حضور داشته‌اند. اولین فیلم بلند تحسین‌شده توزانی با عنوان «آدام» در بخش نوعی نگاه جشنواره نمایش داده شد و در فهرست کوتاه اسکار قرار گرفت، درحالی‌که منوشه در «لعنتی‌های بی‌آبرو» کوئنتین تارانتینو که در بخش رقابتی سال ۲۰۰۹ حضور داشت، بازی کرده است. نخستین فیلم بلند نیونی با عنوان «من یک جادوگر نیستم» هم در کن به نمایش درآمد و فیلم اقتباسی از کتاب «زمین و خاکستر» رحیمی که توسط خود وی ساخته شد در جشنواره سال ۲۰۰۴ به نمایش درآمد.«قصه‌های وحشی» شیفرون هم در کن ۲۰۱۴ جریان‌ساز شد و همین حرف درباره درام سوررئالیستی دوکورنا با عنوان «تیتان» در سال ۲۰۲۱ هم صادق است. دانو هم ۲ فیلم در کن داشته و بازیگر «جوانی» پائولو سورنتینو و «اوکجا» بونگ‌جون‌هو بوده است. با این حال بری لارسون، ستاره «کاپیتان مارول» با وجود بازی در بسیاری از فیلم‌های مستقل، به‌نظر می‌رسد چهره تازه‌واردی برای کن باشد. وی تابستان امسال با «سریع ایکس» و «درس‌های شیمی» دیده خواهد شد. ‌

رقابت برندگان ادوار نخل طلا   
ترکیب فیلم‌های حاضر در بخش مسابقه اصلی جشنواره کن امسال نشان می‌دهد که بیشترین فیلمسازان برنده نخل طلا در جشنواره امسال حضور دارند. فیلم‌های جدیدی از وس اندرسون، هیروکازو کورئیدا، کن لوچ، تاد هینز، نانی مورتی و آکی کوریسماکی در بخش رقابتی حضور دارند. «شهر سیارکی» وس اندرسون، یکی از کارهای پرستاره این کارگردان با بازی اسکارلت جوهانسون، تام هنکس، استیو کارل، تیلدا سوینتون، جیسون شوارتزمن و بسیاری دیگر، در جشنواره کن برای نخستین بار به نمایش در خواهد آمد.
 هیروکازو کورئیدا،کارگردان ژاپنی برنده نخل طلای سال۲۰۱۸ برای فیلم «دزدان فروشگاه» که از همراهان همیشگی کن است، امسال با فیلم «هیولا» به رقابت‌های کن بازگشته است. درباره جزئیات داستان چیزی گفته نشده اما آندو ساکورا از فیلم «دزدان فروشگاه» در آن بازی می‌کند و موسیقی متن آن توسط موسیقی‌دان و آهنگساز فقید ریویچی ساکاموتو‌ که ‌ماه مارس درگذشت، خلق شده است.
کن لوچ برنده ۲نخل طلای کن با «بلوط قدیمی» در بخش رقابتی حضور دارد. این فیلم یک درام اجتماعی دیگر از کارگردان کهنه‌کار بریتانیایی است که بر آخرین کافه باقیمانده در یک دهکده کوچک انگلیسی متمرکز است. جایی که مردم محلی به‌دلیل بسته شدن معادن در حال ترک آن هستند، در دسترس بودن خانه‌ها موجب می‌شود تا این مکان برای اسکان پناهندگان سوری به مکانی ایده‌آل بدل شود.
نانی مورتی از دیگر برندگان سابق نخل طلا (برای «اتاق پسر» در سال۲۰۰۱) اکنون با فیلم «خورشید آینده» به کن بازگشته است. بخشی از این فیلم در رم دهه۱۹۵۰ رخ می‌دهد و درباره دنیای سینما و سیرک است. ۴۵سال از نخستین حضور مورتی با فیلم «من شخصی بی‌نیاز هستم» در سال۱۹۷۸ می‌گذرد.
مارکو بلوچیو سازنده «خائن» دیگر کارگردان ایتالیایی محبوب کن است که امسال با «راپیتو» به بخش رقابتی بازخواهد گشت. در میان کهنه‌کاران امسال، آکی کوریسماکی کارگردان افسانه‌ای فنلاندی نیز هست که با «برگ‌های افتاده» نخستین فیلمی که در ۶سال اخیر ساخته است، دوباره به کن بازمی‌گردد.
 نوری بیلگه جیلان برنده نخل طلای۲۰۱۴ برای «خواب زمستانی» نیز با فیلم «درباره علف‌های خشک» در کن حضور دارد که تصویرگر معلم جوانی است که امیدوار است پس از انجام سربازی در یک روستای کوچک بتواند شغلی در استانبول پیدا کند.
‌«می / دسامبر» تاد هینز با بازی ناتالی پورتمن، جولیان مور و چارلز ملتون نیز برای نخستین بار در بخش رقابتی به‌نمایش درمی‌آید.

مکث
از اسکورسیزی تا تارانتینو

بیش از ۴دهه است که نخستین نمایش فیلمی از مارتین اسکورسیزی یک اتفاق مهم سینمایی بوده است. امسال «قاتلان ‌ماه کامل» تازه‌ترین اثر اسکورسیزی در بخش خارج از مسابقه کن۲۰۲۳ به‌نمایش درمی‌آید؛ فیلمی با حضور لئوناردو دی‌کاپریو، لیلی گلادستون و رابرت دنیرو با موضوع کشتار سرخپوستان در آمریکا؛ فیلمی که مدیران کن تلاش کردند آن را در فهرست نامزدهای نخل طلا قرار دهند ولی در نهایت اسکورسیزی به حضور در بخش مسابقه اصلی جشنواره رضایت نداد.پدرو آلمودوار از چهره‌های همیشگی جشنواره کن نیز برای نخستین نمایش جهانی وسترن «راه عجیب» که یک فیلم کوتاه انگلیسی‌زبان با بازی ایتن هاوک و پدرو پاسکال است، به فرش قرمز جشنواره بازمی‌گردد.کوئنتین تارانتینو نیز در جشنواره فیلم کن امسال با ‌«نمایش سری» حضور خواهد داشت. وی قرار است به‌عنوان مهمان افتخاری در بخش 2 هفته کارگردان‌های کن حضور یابد و این برنامه را اجرا کند. گفته می‌شود این برنامه به نوعی با کتاب جدید وی «اندیشه سینما» مربوط است.«نمایش سری» تارانتینو ۲۵‌ماه می ‌در بخش 2هفته کارگردان‌های کن به نمایش درمی آید؛ روزی که وی قرار است درباره تئوری تاریخ غیرواقعی سینما در دهه۱۹۷۰ که در کتاب جدیدش به آن پرداخته است، صحبت کند.2 هفته کارگردان‌های کن از سال۱۹۶۹ راه‌اندازی شده که طبق گفته‌های تارانتینو در کتاب جدیدش درست دورانی است که نسل جدیدی از فیلمسازان علیه هالیوود قدیمی به‌پا خاستند.