باغداری
تولید پسته در اصفهان نصف شد
بیشترین خسارت به باغ‌های آران و بیدگل و کاشان وارد شده است؛ باغ‌های پسته دیگر شهرستان‌های استان هم مصون نبوده‌اند
نفیسه زمانی نژاد| اصفهان- خبرنگار:
درحالی‌که بارها مسئولان و کارشناسان استانی به دلایلی چون پایین بودن مصرف آب برای تولید پسته، اقتصادی بودن و مستعد بودن باغ‌های استان اصفهان، نسبت به کاشت این محصول تأکید داشته‌اند امسال به دلیل گرمای زودرس هوا در روزهای میانی زمستان و سرمای مجدد در فصل بهار خسارت زیادی به باغ‌های پسته استان به‌ویژه آران و بیدگل که قطب تولید این محصول در استان به شمار می‌آید، وارد شده است.
تغییرات آب و هوایی، بلای جان پسته
تولید سالانه 200 هزار تن پسته در ایران منجر به آن شده که کشور ما در ردیف یکی از 5 کشور اصلی تولیدکننده پسته قرار گیرد؛ به‌طوری که بیش از 80 کشور در دنیا خریدار پسته ایرانی هستند. حتی گفته می‌شود طعم و شکل پسته ایرانی باعث شده همه مردم دنیا طرفدار این محصول باشند. تا آنجا که آمریکایی‌ها هم که خود تولیدکننده برتر پسته در جهان هستند، طعم پسته ایرانی را نسبت به پسته آمریکایی بهتر می‌دانند و تمایل زیادی برای خرید آن دارند.
در این میان استان‌هایی که بیشترین تولید پسته را به خود اختصاص داده‌اند عبارتند از کرمان، اصفهان، یزد، خراسان، فارس، سمنان، سیستان و بلوچستان، قزوین، مرکزی و قم. این استان‌ها به عنوان استان‌های پسته‌خیز شناخته می‌شوند. قابل توجه آن است که از این محصول به‌عنوان کشت جایگزین محصولات آب‌بر در مناطق خشکی چون اصفهان نام برده می‌شود. با این وجود متأسفانه امسال به دلایلی گفته می‌شود با وجود سطح زیر کشت مناسب، تولید آن در استان به نصف خواهد رسید. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان در این زمینه بیان می‌کند: به دلیل مقاوم بودن پسته نسبت به شرایط کم‌آبی، استان‌های زیادی در کشور تولیدکننده این محصول هستند. در استان اصفهان هم هر سال 7 هزار هکتار زمین زیر کشت این محصول می‌رود که از این میزان زمین تحت کشت، 7 هزار تن پسته تولید می‌شود.
«احمدرضا رئیس‌زاده» می‌افزاید: البته بسته به شرایط جوی و آب و هوایی، میزان برداشت پسته اصفهان در سال‌های مختلف فرق می‌کند، امسال نیز با وجود افزایش سطح زیر کشت پسته در اصفهان، پیش‌بینی می‌شود تولید کمتری داشته باشیم؛ به‌طوری که 50 درصد کمتر از سال گذشته یعنی 3 هزار و 500 تن تولید خواهیم داشت.
به گفته این مسئول، دلیل این موضوع مربوط به افزایش دمای زمستان سال گذشته و بارش‌های بهاری امسال است. گرمای زمستان باعث شد که نیاز سرمایی پسته در آن موقع از سال تأمین نشود و بارش‌های بهاری هم موجب شد باغ‌های پسته در مرحله گل‌دهی، گل‌افشانی و تلقیح دچار مشکل شوند. همین امر باعث تشکیل نشدن خوشه میوه و در نتیجه بی‌باری درخت شد. رئیس‌زاده تصریح می‌کند: بیشترین خسارت به باغ‌های آران و بیدگل و کاشان وارد شده است؛البته باغ‌های پسته دیگر شهرستان‌های استان هم مصون نبوده‌اند.
صادرات پسته اصفهان
این کارشناس در ادامه اظهار می‌کند: در صورتی که چنین مشکلاتی ایجاد نشود پسته از محصولات مناسب برای مناطق کم‌آب و خشک به شمار می‌آید. محصولی است که بعد از گذشت 7 سال بارور می‌شود، بار‌دهی خوبی دارد و کشت آن اقتصادی است.
رئیس‌زاده در مورد صادرات پسته از اصفهان می‌گوید: مقداری از پسته تولیدی، برای مصرف داخل استان است و بقیه صادر می‌شود. گفتنی است صادرات پسته به طور مستقیم از استان اصفهان انجام نمی‌شود و باغداران اصفهانی محصولات پسته خود را به کرمان یا تهران ارسال می‌کنند تا از آنجا صادر شود.
رهایی ازصادرات تک محصولی
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان نیز با اشاره به اهمیت محصولات کشاورزی و باغبانی چون پسته می‌گوید: پسته یکی از محصولات ارزآور ایران است که توانایی درآمد‌زایی بالایی دارد. به گفته این مسئول، 80 کشور در دنیا متقاضی خرید پسته ایران هستند ولی تحریم‌ها و خشکسالی‌های سال‌های اخیر منجر به آن شد که کشور آمریکا به مهم‌ترین رقیب ایران در زمینه تولید و صادرات پسته تبدیل شود تا جایی که تقریبا 20 برابر بیشتر نسبت به ایران تولید دارد و با این میزان از تولید توانسته بازارهای بسیاری را در دنیا هدف قرار دهد و این‌گونه درآمد چشمگیری را نصیب اقتصاد خود می‌کند.
«حمیدرضا قلمکاری» یاد‌آور می‌شود: حال با توجه به اینکه آمریکا بیشترین پسته تولیدی خود را برای مصرف داخلی استفاده می‌کند ولی در ایران بیشترین میزان پسته تولیدی صادر می‌شود، می‌توان با برنامه‌ریزی دقیقی بازارهای بسیاری در سراسر دنیا را مشتری پسته ایران کرد تا جایگاه قبلی خود را در این زمینه به دست‌آوریم.
قلمکاری اظهار می‌کند: در بین استان‌های متعددی که به تولید پسته مشغول هستند، استان اصفهان نیز دارای سطح زیرکشت مناسبی برای تولید پسته است و با توجه به ارزآوری این محصول به‌عنوان محصول استراتژیک غیر‌نفتی و قابلیت کشت آن در چندین شهرستان این استان، در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی برای افزایش تولید وصادرات این محصول انجام گرفته است. وی اظهار می‌کند: واقعیت آن است که برای رهایی از صادرات تک‌محصولی، افزایش کشت و صادرات محصولاتی مانند پسته باید به عنوان راه‌حلی صحیح مورد نظر باشد. به اعتقاد این مسئول در صورتی که با دید تخصصی‌تری به حوزه کشاورزی در ایران پرداخته شود و کشاورزی ما در جایگاه اصلی خود قرار گیرد، ضمن آنکه مشکلات زیست‌محیطی، امنیت غذایی و آب رفع خواهند شد، اقتصاد کشور هم از این رکود چند ساله نجات خواهد
یافت.
خسارت ۹۰ درصدی به باغ‌های پسته آران و بیدگل
رئیس اداره تولیدات گیاهی و دامی جهاد کشاورزی آران و بیدگل از وارد آمدن ضرر هزار و 200 میلیارد ریالی به باغ‌های پسته و خسارت ۹۰ درصدی به این باغ‌ها خبر می‌دهد.
«هادی یغماییان» اظهار می‌کند: گرمای زودرس هوا در روزهای میانی زمستان و سرمای مجدد در فصل بهار موجب خسارت شد و عملکرد برداشت را که از هر هکتار 2 تن پسته خشک بوده، تا ۹۰ درصد کاهش می‌دهد.