موانع توسعه استان

پوپک قاسمی| روزنامه‌نگار:

اردبیل در مسیر توسعه با موانع زیادی رو به روست که سرعت استان را در رسیدن به مقصد کند کرده است. نقش بخش خصوصی در توسعه هر منطقه غیرقابل انکار است و نمونه بارز برای این ادعا دراستان، ساخت فرودگاه پارس آباد قبل از فرودگاه اردبیل به دلیل وجود کشت و صنعت مغان است. بخش خصوصی اغلب با صنعت سر و کار دارد و کارنامه ناکامی استان در بخش خصوصی وقتی نمایان می‌شود که آمارها اعلام می‌کنند سرانه صنعت استان نصف میانگین کشوری است. بعد از استان شدن اردبیل، بخش خصوصی چون سیمان اردبیل، آرتا موکت، آرتا پلاست، سبلان پارچه، آرتاویل تایر و چند واحد دیگر راه اندازی شد و امید زیادی در دل اهالی استان ایجاد کرد.

آن‌چنان که باید اما این واحدها موفق نشده‌اند. اکنون بیشتر واحدهای صنعتی با کمتر از متوسط ظرفیت تولید و اشتغال، فعالیت می‌کنند. هرچند درحالت کلی درایران صنعت چندان رشد نیافته است و این توسعه نیافتگی در اردبیل بیشتر نیز بوده است.  درگذشته، درنقاط خاصی از کشور سرمایه‌گذاری صنعتی اجرا شده است. به این دلیل که نظام اداری ما متمرکز است، چون درآمد نفت متمرکز دارد. قبل از انقلاب بیشتر سرمایه گذاری‌ها در تهران و شهرهای اطراف آن و بعد از انقلاب نیز به دلیل شرایط خاص جغرافیای کشور درمرکز کشور و بیشتر در استان‌های مرکزی، اصفهان و سمنان سرمایه گذاری‌های صنعتی انجام می‌شد و دربقیه نقاط کشور به غیر از صنعت نفت، سرمایه گذاری خاصی نشده است. رشد اقتصادی استان‌های موفق به دلیل سرمایه گذاری کلان دولتی است و تنها سرمایه گذاری دولتی کلان در اردبیل کشت و صنعت است و ما می‌توانیم تأثیر کشت و صنعت را در منطقه مغان ببینیم که اکنون بخش‌های خصوصی هم از آن تبعیت می‌کنند.

درچنین شرایطی باید نوع تفکر مدیران متحول شود و جذب سرمایه‌گذار در اولویت اول باشد. اگر درگذشته مدیران ما به سرمایه گذار به دید دیگری نگاه می‌کردند، باید تغییر یابد و به یک ضرورت اورژانسی تبدیل شود. همچنین به نظر می‌رسد تفکر توسعه در استان به کمال مطلوب نرسیده است و مسئولانی که تفکر دانشگاهی دارند، باید این تفکر را به بدنه جامعه تزریق کنند.  به گفته  صاحب‌نظران درحال حاضر مقصد، راهبرد و تاکتیک توسعه استان مشخص نیست. طرح آمایشی در اردبیل مانند استان‌های مختلف کشور اجرا می‌شود اما خروجی از این آمایش در اداره‌های مختلف مشاهده نمی‌شود. به همین خاطر نه هدف گذاری صحیحی انجام و نه راهبرد و تاکیتیک مفیدی به کارگرفته می‌شود و بالطبع سرمایه گذاری‌های صورت گرفته نیز ناموفق مانده‌اند. مانع دیگر درمسیر توسعه استان، ضعف مدیریتی و بستر فرهنگی دراستان است. صنعت جدا از تاریخ و سایر عناصر یک سیستم نیست. اگر بستر فرهنگ صنعتی تحت مدیریت اصولی حاکم شود، رفع نواقص و موانع راحت‌تر انجام می‌شود.