صیانت از حریم، به دور از اقدامات چکشی
گزارش همشهری از آخرین وضعیت تخریب سازههای حریم رودخانه و تعیینتکلیف روستاییان امامزاده داوود ع
سیمین برادران -روزنامهنگار
فوت ۴۴نفر و خسارت ۴هزارمیلیارد تومانی در کل استان تهران، آورده سیل مردادماه 1401بود که حوالی امامزاده داوود یعنی حریم منطقه 5شهرداری تهران را تحتتأثیر قرار داد و این فاجعه منجر به داغشدن موضوع آزادسازی حریم شد. متخصصان معتقدند ساخت و ساز در حریم رودخانه نباید انجام شود؛ چون زمانی که رودخانه طغیان کند مسیر خود را برای حرکت پیدا خواهد کرد و اینجاست که همه آنچه سر راه دارد را با خود میبرد. بر همین اساس 2 مصوبه برای رودخانه امامزاده داوود مطرح شده؛ یکی مصوبه شورای تأمین استان و دیگری دستور مقام قضایی که بازگشایی و آزادسازی حریم رودخانه را مورد تأکید قرار داده و باید انجام شود؛ لذا بنا بهگفته محسن منصوری، استاندار وقت باید آن دسته از شهروندان که حق و حقوقی دارند حقوقشان جبران شود. منصوری در شهریورماه سال گذشته اعلام کرد که «برخی ساخت و سازهای محدوده رودخانه امامزاده داوود غیرمجاز است و افراد متصرف هستند و بخشی هم مالک هستند و ساخت و ساز آنها مجاز بوده و حقوق و خسارت آنها باید جبران شود.» او در جای دیگری عنوان میکند: «وظایف تکتک دستگاههای مرتبط مشخص شده؛ به شکلی که آزادسازی بستر رودخانه را باید آب منطقهای دنبال کند. مصمم هستیم موضوع ساخت و سازهای غیرمجاز محدوده امامزاده داوود را حل کنیم، ولی این کار با روش و آداب خودش صورت خواهد گرفت؛ یعنی از انجام اقدامات چکشی خودداری خواهیم کرد تا این موضوع به بهترین شکل ممکن حلوفصل شود.»
تعیینتکلیف خانههای روستایی همچنان مسکوت مانده است
اما موضوع تخریب سازههای حریم رودخانه و تعیین تکلیف مردم سیلزده پس از 9ماه، موضوعی است که اهمیت داشت. بتول فتحعلی، عضو شورای روستای امامزاده داوود آخرین وضعیت این روستا بعد از سیل مرداد 1401 را تشریح میکند و به خبرنگار روزنامه همشهری میگوید: «وضعیت امامزاده داوود هیچ تغییری نکرده است؛ با این تفاوت که سقف کانال توسط آب منطقهای برداشته شده و بناست طرحی بدهند تا ساماندهی کانال با کمک فرمانداری انجام و شرایط مناسبتر شود.»
او درخصوص تخریب ساختوسازهای اطراف امامزاده داوود عنوان میکند: «در حال حاضر هیچ تخریبی صورت نگرفته است ولی قرار شده تا جلسهای با بنیاد مسکن و آب منطقهای گذاشته شود و نقشهها درخصوص تخریب و حریم مورد بررسی قرار گیرد.»
فتحعلی خاطرنشان میکند: «برخی از ملکهای مردم برای 100سال گذشته و برخی پیش از سال 47 ساخته شده است و اگر بنا به تخریب باشد حتماً باید جانمایی برای آن درنظر بگیرند و مبلغی به مردم پرداخت شود.»
عضو شورای روستای امامزاده داوود با بیان اینکه وضعیت روستای امامزاده داوود کوهستانی است و نمیتوان جای خاصی برای انتقال مردم درنظر گرفت و در منطقه مانور داد، افزود: «اولین معضل ما این است که نمیتوان ملکها را تهاتر کرد و جایی در آن منطقه به مردم بدهیم.
البته هنوز حکمی بابت تخریب و تأمین نظر مردم داده نشده و اصلاً اتفاق خاصی از زمان سیل تاکنون رخ نداده است که بازسازی یا آمادهسازی محل صورت گیرد.» او با بیان این نکته و ضمن انتقاد از عدمتعیینتکلیف خانههای حریم رودخانه عنوان میکند: «مسئله، بایکوت مانده است؛ مگر اینکه در جلسات آینده به این مسائل بپردازند. البته بهصورت ضمنی بنا شده است مقداری از اراضی منطقه را جزو اراضی بافت روستا محسوب کنند، اما اگر مردم با آن املاک موافقت کنند خوب است؛ در غیراین صورت موضوع مسکوت میماند.» او در پاسخ به این سؤال که چند خانه در روستای امامزاده داوود باید تعیینتکلیف شوند، گفت: «حدود 40ملک چندطبقه در قسمتی که بناست تخریب کنند وجود دارد که شامل منطقه مسکونی، رستوران، زائرسرا و ... است. قسمتی هم که خراب شده چون آب و برق ندارد ساکنان نمیتوانند در آنجا زندگی کنند و ناچار شدند تا در روستای پاییندستی ساکن شوند.» فتحعلی ادامه میدهد: «برخی ساکنان هم که خانهشان تخریب شده و در روستای پاییندستی جایی نداشتند، به تهران رفتند و آنجا هم با توجه به هزینه سنگین نتوانستند اقامت داشته باشند و برخی از افرادی که در این منطقه فعالیت داشتند تحت عنوان دستفروش در مترو کار میکنند و برای خود کاسبی دستوپا کردهاند؛ درصورتیکه در روستا رستوران داشتند و کار میکردند.» این مقام مسئول در روستای امامزاده داوود تأکید میکند: تخریب روستا کنش بسیاری از سوی مردم در پی دارد و باید راهکاری ارائه دهند که نظر مردم هم جلب شود تا به حکمها تمکین کنند. تنها کمکی که نهادها بعد از این جلسات کردهاند این بوده که چندین بسته معیشتی بهعنوان مسکن دادهاند ولی کارهای زیربنایی صورت نگرفته است.
شهرداری تسهیلگری کرد
احسان شریفی، شهردار منطقه 5شهرداری تهران در رابطه با اقدامات شهرداری تهران برای این روستا عنوان میکند: «شهرداری زمان سیل کمکها و اقدامات بسیاری برای سیلزدگان انجام داد و بعد از آن هم سعی در تسهیلگری داشت؛ درصورتیکه این روستا در حوزه شهرداری تهران نبود»
او میگوید: «88نفر از افرادی که کسبوکار داشتند به سازمان میادین و ترهبار معرفی شدند که بهصورت یک ساله و رایگان غرفه دریافت کنند. شهرداری در این رابطه تسهیلگری کرده است.»بهگفته شریفی این افراد را بخشداری معرفی کرده است و شامل کل افرادی هستند که بیکار شدهاند.
و اما بعد...
روستای سیلزده امامزاده داوود جزو حریم تهران محسوب میشود و در حوزه استحفاظی شهرداری تهران نیست. دولت باید نسبت به تعیین تکلیف ساختمانهای این روستا تصمیمگیری کند. بنا بهگفته رئیس شورای روستا امامزاده داوود هنوز هیچ اتفاقی در جهت بهبود وضعیت زندگی این افراد صورت نگرفته است و برخی از مردم هم برای امرار معاش به متروی تهران پناه بردهاند؛ گرچه شهرداری برای افرادی که بیکار شدهاند تسهیلاتی فراهم کرده، اما خانهها و سازههای مردم باید تعیین تکلیف شود و همزمان با آن حریم رودخانه نیز امن.