گزارش
تهران -ریاض؛ پایان بن‌بست 7ساله
ایران و عربستان ظرف 2ماه آتی روابط دیپلماتیک خود را از سر می‌گیرند
علیرضا احمدی-روزنامه‌نگار
مذاکرات فشرده روزهای اخیر دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با طرف سعودی به میزبانی پکن، دیروز به نتیجه رسید و جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی توافق کردند پس‌از ٧ سال، روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند و اقدام‌های لازم را برای بازگشایی سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های خود انجام دهند.به گزارش همشهری، مذاکرات تهران - ریاض در چین دیروز درحالی رسانه‌ای شد که گفته می‌شود علی شمخانی که از 15اسفندماه به‌منظور پیگیری توافق‌های سفر اخیر رئیس‌جمهور ایران به چین، در پکن به‌سر می‌برد، مذاکرات فشرده‌ای را با هدف حل‌‌وفصل نهایی موضوع‌های فی‌مابین ایران و عربستان با همتای سعودی خود انجام داده است؛ مذاکراتی که با نتایج مهم و مثبتی همراه بوده و چشم‌انداز جدیدی را در مناسبات تهران و ریاض ترسیم می‌کند.
نشانه‌های توافق
به‌دنبال توقف مذاکرات دوجانبه پس از بروز اغتشاشات در ایران، گفت‌وگوی وزرای امور خارجه ایران و عربستان در حاشیه اجلاس «بغداد2» در اردن، خبرساز شد و از گشایش‌های تازه در این حوزه حکایت داشت. همین چند روز قبل بود که فیصل بن‌فرحان، وزیر امور خارجه سعودی نیز در توییتی از آمادگی این کشور برای گفت‌وگو با ایران خبر داد؛ موضعی که با واکنش مثبت تهران مواجه شد و منابع نزدیک به شورای عالی امنیت ملی اعلام کردند ایران از تداوم گفت‌وگوها با عربستان استقبال می‌کند.
تهران -ریاض؛ نگاه رو به آینده
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران پس از امضای بیانیه مشترک سه‌جانبه میان ایران، عربستان سعودی و چین در پکن با مصاحبه‌ای با نورنیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، تأکید کرد گفت‌وگوی اخیر روسای‌جمهور ایران و چین بستر شکل‌گیری مذاکرات جدید و بسیار جدی میان هیأت‌های ایران و عربستان سعودی را فراهم کرده است. او صحبت‌های انجام شده میان تهران و ریاض را صریح، شفاف، همه‌جانبه و سازنده ارزیابی و عنوان کرد که رفع سوءتفاهم‌ها و نگاه رو به آینده در روابط تهران - ریاض، قطعا توسعه ثبات و امنیت منطقه‌ای و افزایش همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس و جهان اسلام را برای مدیریت چالش‌های موجود به‌دنبال خواهد داشت.
مذاکرات از کجا آغاز شد؟
ماجرای مذاکرات تهران - ریاض برای از سرگیری روابط از جایی آغاز شد که در نخستین روزهای تابستان 1400، برخی رسانه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای از آغاز گفت‌وگوهای تهران و ریاض خبر دادند؛ خبری که در ابتدا ازسوی دوطرف تأیید یا تکذیب نشد. به‌دنبال انتشار این اخبار، رسانه‌های منطقه‌ای روایت‌های بیشتری از این گفت‌وگو منتشر و اعلام کردند هیأت ایرانی به ریاست علی شمخانی و هیأت سعودی به ریاست رئیس اداره اطلاعات این کشور برای ادامه گفت‌وگوها به توافق رسیده‌اند.
چه توافق‌هایی به‌دست آمد؟
در بیانیه صادر شده آمده است: در نتیجه گفت‌وگوهای انجام شده، ایران و عربستان توافق کردند ظرف حداکثر 2ماه، روابط دیپلماتیک خود را ازسر گرفته و سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌هایشان را بازگشایی کنند. دراین بیانیه همچنین عنوان شده وزرای امورخارجه 2 کشور جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات می‌کنند.
مذاکرات؛ از چین تا بغداد
برخلاف گمانه‌زنی‌ها که بروز گشایشی در روابط تهران - ریاض را در بغداد نوید می‌داد، اخبار توافق از چین منتشر شد؛ اخباری که به‌نظر می‌رسد با سفر بهمن‌ماه سیدابراهیم رئیسی به پکن مرتبط است. شمخانی که از 15اسفندماه و در سکوت خبری، به‌منظور پیگیری توافق‌های سفر رئیس‌جمهور در چین حضور داشته است، طی روزهای اخیر مذاکرات فشرده‌ای را با همتای سعودی خود پیش برد که در نهایت با توافق‌های مهمی به‌منظور از سرگیری روابط میان تهران و ریاض همراه بود.
نقش‌آفرینی چین، عراق و عمان
در بیانیه مشترک صادر شده به نقش مؤثر چین در مذاکرات تهران – ریاض اشاره و عنوان شده است: «در پاسخ به ابتکار شایسته شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری خلق چین در حمایت از گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، هیأت‌های ایران و عربستان در پکن با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند». همچنین در بیانیه مشترک صادر شده، ایران و عربستان از جمهوری عراق و سلطنت عمان به‌خاطر میزبانی گفت‌وگوهای انجام شده بین دوطرف در سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ خورشیدی (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ میلادی) و رهبری و دولت چین برای میزبانی و حمایت از گفت‌وگوهای انجام شده در این کشور و تلاش برای به ثمر نشستن آن، قدردانی کردند.
در همینه زمینه :
آن سوی مرز
کوتاه از حادثه
