دانش‌آموزان جهادگر؛ پیشقراول نیروهای جهادی

یکی ازفعال‌ترین و تازه نفس‌ترین گروه‌های جهادی در کشور، گروه‌های جهادی دانش‌آموزی است که پیشقراول نیروهای جهادگر حرکت می‌کنند. گروه‌هایی که بذرشان با تشکیل سازمان بسیج دانش‌آموزی کشور کاشته شد.

درست از آذر‌ماه سال 1358که حضرت امام خمینی‌(ره) فرمان تشکیل بسیج مستضعفین را صادر کرد، همان زمان بود که مدارس و سازمان آموزش و پرورش بر آن شدند تا مانند سایر نهادها و دستگاه‌های دولتی انقلابی، به‌صورت خودجوش و داوطلبانه فعالیت‌هایی در راستای اهداف انقلابی و محرومیت‌زدایی از جامعه اسلامی انجام دهند.
همچنان که با آغاز جنگ تحمیلی و 8ساله دفاع‌مقدس نیز آمارهای قابل توجهی از دانش‌آموزان شهید، جانباز، آزاده و مفقودالاثر به ثبت رسید تا تاریخ کشور، نقش‌آفرینی حماسی جهادگران کم سن و سال و دانش‌آموزان در عرصه نظامی و جبهه جنگ را به‌خاطر سپارد. حالا در گذر زمان این نقش‌آفرینی و جهادگری دانش‌آموزان دوشادوش سایر اقشار جامعه به عرصه‌های گوناگون کشانده شده تا گام دوم انقلاب اسلامی با تأکید مقام معظم رهبری استوارتر از پیش برداشته شود. طبق آمار سازمان بسیج دانش‌آموزی کشور، بیش از 14میلیون و 770هزار دانش‌آموز به‌عنوان بسیجی عضو این سازمان هستند که بسیاری از آنها در بالغ بر 15هزار گروه جهادی دانش‌آموزی فعالیت می‌کنند.

پراکندگی گروه‌های جهادی دانش‌آموزی
پراکندگی شکل‌گیری این گروه‌های جهادی در کلانشهرها و مراکز استان‌های پرجمعیت بیشتر از سایر شهرها و استان‌هاست. گروه‌های جهادی دانش‌آموزی کشور تاکنون در موضوعات متعددی مانند موضوعات علمی، آموزشی، صنعتی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، هنری و مهارت‌آموزی، ورزشی، مذهبی و علوم فناورانه ورود کرده‌اند که این میان، موضوعات و عرصه‌های علمی، مذهبی، علوم فناورانه، رسانه‌ها و شبکه‌های ارتباطاتی، ورزشی و صنعتی با استقبال و فراوانی از سوی آنها مواجه بوده‌است.
سال گذشته بیش از 970برنامه جهادی در سراسر کشور (روستاها و مناطق محروم) با حضور گسترده گروه‌های جهادی دانش‌آموزی استان‌ها برگزار شد دانش‌آموزان عمدتا دهه‌های هشتادی و نودی که با اصول ضروری دنیای امروز یعنی الگوسازی، توانمندسازی، شبکه‌سازی و گفتمان‌سازی به خوبی آشنا هستند و سعی بر آن دارند تا فرهنگ جهادگری را به‌عنوان یک فریضه معنوی و انسانی با این اصول مهم عصر حاضر منطبق کنند.
راه دوری نرویم؛ همین زلزله اخیر که داغ هموطنانی را بر دل گذاشته پای بسیاری از گروه‌های جهادی دانش‌آموزی را به‌خوی باز کرده است. گروه‌های جهادی که ضمن امدادرسانی در بخش‌های گوناگون، از طریق شبکه‌های خود در بسترهای فناورانه مجازی یا حتی در محیط‌های واقعی، درخواست‌ها و نیازهای مردم زلزله‌زده را به‌صورت دسته‌بندی و سازماندهی‌شده پیگیری می‌کنند.

نیازسنجی میدانی و تکنولوژی محور
این نوع از نیازسنجی میدانی و پیگیری‌های مبتنی بر پیشرفت‌های تکنولوژی فقط می‌تواند مختص نسل نوجوان و جوان جهادگر باشد نسلی که باورها و ارزش‌هایش با همه اختلاف نظرهای کوچک و بزرگ، ریشه در معرفتِ جهادی آموزه‌ها و برکات انقلاب اسلامی ایران دارد. شاهد این ادعا، استقبال روزافزون دانش‌آموزان کشور از فعالیت‌ها و اردوهای جهادی است که نسبت به سنوات گذشته، رشدی 30درصدی داشته است 30درصد رشد در آمار کلی تعداد گروه‌های جهادی دانش‌آموزی که به وقت بروز هر مشکلی از وقوع بلایای طبیعی گرفته تا موانع اجتماعی و اقتصادی، اعلام آمادگی می‌کنند. البته جهادگران دانش‌آموز در سازمان سمپاد آموزش و پرورش (استعدادهای درخشان و نخبگان علمی) هم عضوگیری می‌شوند.
ناگفته پیداست که موضوع اصلی فعالیت و اقدامات جهادی در گروه‌های جهادی نخبگان علمی دانش‌آموزی، آموزش دروس مدرسه و تقویت بنیه تحصیلی سایر دانش‌آموزانی است که به دلایل فقر اقتصادی و فرهنگی یا موقعیت جغرافیایی محل سکونت از امکانات مستمر آموزش و پرورش عمومی، دور و محروم هستند. این نخبگان علمی که به نوعی نخبه جهادی هم محسوب می‌شوند اغلب در قالب اردوها و طرح‌های آموزشی حضوری یا مجازی مشارکتی پویا دارند. آمار فعالیت‌های جهادی نخبگان علمی و دانش‌آموزی در سال گذشته خدمات‌دهی به بیش از 10هزار دانش‌آموز محروم را نشان می‌دهد.
آماری که پیش‌بینی می‌شود با توجه به استقبال دانش‌آموزان جهادگر افزایش چشمگیری در سال آینده داشته باشد. نکته مهم دیگر که می‌توان در عرصه جهادگری دانش‌آموزان به آن پرداخت، جذب و بهره‌مندی از این ظرفیت فوق‌العاده مشارکتی توسعه‌محور از طریق سایر ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی است ارگان و سازمانی مانند شهرداری تهران که مدتی‌ است طرح جهادگران محله را از سوی معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری مناطق 22گانه پایتخت اجرا می‌کند. در این طرح از تخصص و توانمندی دانش‌آموزان نخبه داوطلب دارای روحیه جهادی با هدف شناسایی مشکلات محلی (در معاونت‌های شهرسازی، فنی و عمران، خدمات شهری و محیط‌زیست، خدمات و آسیب‌های اجتماعی، حمل‌ونقل و ترافیک شهری)، ایده‌های نو راهگشا، مشارکت در اجرای ایده‌ها و برنامه‌های منتخب استفاده بهینه می‌شود. مطالبه‌گری در ذیل تشکیل گروه‌های جهادگر محلی نیز دنبال می‌شود.
در حال حاضر 22گروه جهادی محلی متشکل از دانش‌آموزان دختر و پسر (به‌طور میانگین هر گروه بین 70تا 100عضو ثابت دارد) در 357محله تهران فعال هستند که اقدامات آنها علاوه بر موارد ذکر شده در سطور بالا، برگزاری برنامه‌های فرهنگی، کارگاه‌های آموزشی، مهارت‌آموزی بر پایه اشتغال‌زایی و کارآفرینی، جمع‌آوری کمک‌های مردمی و توزیع میان خانواده‌ها و افراد آسیب‌دیده است. با استمرار در آموزش اقدامات جهادی گروه‌های سنی پایه و نوجوان و همچنین اشاعه فرهنگ جهادی میان اقشار مختلف می‌توان امید داشت که آینده، روشن‌تر از پیش انتظارمان را خواهد کشید.