همه جهادگران میدان ایران

سحر جعفریان-روزنامه‌نگار

جهادگران همیشه و همه‌جا مشغول جهادند؛ فرقی نمی‌کند در شرایط سخت یک جنگ نظامی به سر ببریم یا در روزهای کاملا عادی درگیر مشکلاتی در عرصه‌های گوناگون جامعه باشیم، سیل بیاید یا زمین با زلزله خشمش را نشان دهد، آتش‌سوزی به پا شود یا فقر اقتصادی و اجتماعی بیداد کند، بیماری‌ ناشناخته‌ای فراگیر شود یا... . آری، فرقی نمی‌کند. در هر شرایطی، این جهادگران متخصص و متعهد هستند که حاضر به یراق پای کار می‌ایستند و با روحیه‌ای معنوی در میدان عمل دست به‌کار می‌شوند؛ گله نمی‌کنند، ناامید نمی‌شوند و تنها با تلاشی مضاعف می‌خواهند که ضمن ترویج ادبیات و فرهنگ جهادگری، مهربانی، برابری، نیکی و آبادانی را توسعه بخشند. در حال حاضر طبق آخرین اعلام رسمی سازمان جهاد سازندگی 42هزار گروه جهادی در کشور فعال هستند که بخش اعظم آنها زیرمجموعه سازمان‌های بسیج اصناف (60رسته و 400گروه تخصصی)، دانشجویی (بیش از 5هزار گروه) و دانش‌آموزی (بیش از هزار و 500گروه) خدمات ارائه می‌دهند.

نام: گروه جهادی هیئت زمینه‌سازان ظهور
زمینه فعالیت: روستایی و کوره‌های آجرپزی
کلید موفقیت بانوان جهادگر

بانوان در عرصه جهاد و جهادگری مانند باقی عرصه‌ها نیز خوش درخشیده‌اند. گواهش هم بیش از 19هزار گروه جهادی خرد و کلان بانوان است که به‌صورت متمرکز و غیرمتمرکز در کشور فعال هستند. یکی از آنها گروه جهادی هیئت زمینه‌سازان ظهور است که 7سال پیش در پایتخت فعالیت خود را آغاز کرد. نخستین فعالیت‌های خیرخواهانه این گروه به جمع‌آوری کمک‌های مالی پراکنده و توزیع آنها میان افراد محروم و ساکن در کوره‌های آجرپزی حاشیه تهران بازمی‌گردد؛ فعالیت‌هایی که سنگ‌بنای اولیه شکل‌گیری، ساماندهی و شبکه‌سازی گروه جهادی هیئت زمینه‌سازان ظهور شد. آنها عمده فعالیت‌هایشان را در روستای گلحصار (شهرستان ری و دهستان کهریزک) انجام می‌دهند؛ فعالیت‌هایی که محورشان آموزش، تأمین کمک‌معیشت، درمان و توانمندسازی بانوان (در سطوح فردی، خانوادگی و اجتماعی) است. بانوان جهادگر این گروه، کلید موفقیت‌شان را هم‌افزایی و جلوگیری از همپوشانی با اقدامات سایر گروه‌های جهادی می‌دانند.


نام: گروه جهادی شهیدنواب صفوی
زمینه فعالیت: محرومیت‌زدایی
 یاران هم‌قسم
محرومیت‌زدایی، مهم‌ترین و اساسی‌ترین رسالت وجودی گروه‌های جهادی است؛ مانند گروه جهادی شهیدنواب صفوی که اعضای آن از اواسط سال گذشته با هدف جهاد در مسیر محرومیت‌زدایی هم‌قسم شده‌اند. گروهی متشکل از 60عضو اصلی، متخصص و توانمند در استان فارس که اغلب، فعالیت‌هایشان را در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، عمرانی، پزشکی و دامپزشکی دنبال می‌کنند. گروه جهادی شهیدنواب صفوی، سال 1400به سبب انجام اقدامات مؤثر و مستمر در زمینه محرومیت‌زدایی توانست عنوان گروه جهادی برتر استان فارس را که به فعالیت‌های جهادی شهرت دارد، از آن خود کند. مسئول این گروه مهرورز، دامپزشک جوانی‌ است که تاکنون موفق شده با همراهی سایر اعضا و نیکوکاران بیش از 500اردوی جهادی هفتگی در روستاهای کازرون، دهستان فامور عرب، دشت برم، گرگنا، نرگس‌زار، کلانی، سیدحسین و بسیاری دیگر از مناطق محروم حاشیه‌ای استان برگزار کند.

نام: گروه جهادی مروجان سلامت
زمینه فعالیت: محرومیت‌زدایی بر پایه آموزش
در حاشیه تهران

در عرصه پزشکی نیز باز هم بانوان جهادگر پا به میدان گذاشتند و گروه جهادی مروجان سلامت را از سال 1395راه انداختند. گروهی متشکل از 20عضو ثابت و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان که اردوهای خود را اغلب در روستاهای حاشیه جنوب تهران به‌صورت ماهانه برگزار می‌کنند. در اساسنامه این گروه جهادی آمده است: باید محرومیت‌ها از میان رود و عدالت برقرار شود. این ممکن نمی‌شود جز در سایه عنایت پروردگار، روحیه جهادی، فرهنگ مهربانی و البته آموزش؛ بنابراین گروه جهادی مروجان سلامت پایتخت ضمن ویزیت و درمان مقدماتی بیماران، کارگاه‌های آموزشی با سرفصل‌های بهداشت جسم و جان، سلامت فرد تا جامعه و بانوان شاد، مادران موفق را نیز برگزار می‌کنند. کارگاه‌هایی که به شناسایی مشکلات و آسیب‌های ریشه‌ای فرهنگی و پزشکی این روستاها کمک می‌کند.

نام:گروه جهادی سفیران هدایت
زمینه فعالیت:کاهش آمار خودکشی با فعالیت‌های جهادی
نگاه خاص، کار خاص

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای گروه جهادی سفیران هدایت که دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان کهگیلویه و بویراحمد آن را راه‌اندازی کرده‌اند، کاهش آمار خودکشی دختران و زنان در روستای دیشموک است. اعضای (100نفر در بخش بانوان و آقایان) این گروه دانشجویی و جهادی که از حدود سال 1388با توجه به اهداف آموزشی، فرهنگی و تحقق عدالت تحصیلی گردهم آمدند، زیرنظر بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان به فعالیت خود ادامه می‌دهند؛ حتی رتبه‌های برتر کنکور استان هم عضو فعال گروه هستند که اغلب مشاوره‌های تحصیلی و درسی رایگان به دانش‌آموزان در مناطق محروم ارائه می‌دهند یا آنها که از تحصیل بازمانده‌اند را هدایت می‌کنند. ویژگی بارز این گروه جوان جهادی این است که علاوه بر همراه کردن نهادها و سازمان‌های دولتی و خصوصی در فرایندهای گوناگون امدادرسانی، پایه‌های فرهنگ روستای دیشموک استان را قوت بخشیده‌اند. روستایی که بسیاری، آن را با آمارهای خودکشی دختران و بانوان می‌شناختند؛ آمارهایی که مدتی پس از برگزاری اردوهای جهادی گروه سفیران هدایت، سیر نزولی به‌خود گرفت.


نام: گروه جهادی از تبار زینب(س)
زمینه فعالیت: کارآفرینی
فرهنگ ماهیگیری به جای فرهنگ ماهی دادن

جهادگری، عرصه‌های کارآفرینی را نیز درنوردیده است و ضمن ایجاد کسب‌وکارهای متفاوت، اشتغال‌زایی از سطح خرد خانگی گرفته تا سطح کلان ملی، این روزها به محرکی برای چرخ تولید و اقتصاد تبدیل شده است. گروه جهادی از تبار زینب(س) که سال 1400نیز به‌عنوان گروه جهادی برتر شیراز معرفی شد ازجمله همین گروه‌های جهادی کارآفرینی است که مهارت‌آموزی را چاشنی درآمدزایی کرده تا فرصت‌های شغلی پایداری از بطن جامعه رشد کنند. این گروه که اعضای آن را جمعی از بانوان نیکوکار تشکیل می‌دهند سال 1395زیرنظر فرماندهی سپاه احمدبن موسی(ع) فعالیت‌های خود را آغاز کرد. در حال حاضر بیش از 300نفر از بانوان سرپرست خانواده در کارگاه‌های خیاطی و مزون‌های عفاف و حجاب و نیز مراکز تولید و بسته‌بندی انواع چاشنی غذا این گروه جهادی مشغول کسب‌وکار هستند، اما نکته مهم دیگر درباره گروه جهادی از تبار زینب(س)، کلاس‌های آموزشی فرهنگ کارآفرینی است.

نام: گروه جهادی حنیفا
زمینه فعالیت: کودکان آسیب‌دیده از اعتیاد
بانوان حنیفایی همراه کودکان حاشیه‌نشین
حتماً نام گروه جهادی حنیفا را هم بسیار شنیده‌اید؛ گروهی متشکل از بانوان جهادگر که قلب‌شان برای کودکان آسیب‌دیده از پیامدهای تلخ و سنگین اعتیاد در مناطق محروم تهران می‌تپد. «وقت به جهاد می‌گذرد» شعار آنهاست که از اواسط سال 1395فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. چهره جهادگران حنیفایی برای اهالی روستاهایی مانند شمس‌آباد، خاورشهر و آق‌قلا آشناست؛ چهره‌هایی که به هر بهانه و مناسبت راهی این مناطق محروم می‌شوند تا ضمن ایجاد اوقات شاد و رنگی برای کودکان، پوشاک نو، بسته‌های تحصیلی، پک آرزوهای کوچک (برآورده کردن آرزوهای کوچک) و جایزه‌های مهربانی هدیه ببرند و کارگاه‌های متعددی مانند کلاس‌های آموزشی و درسی، مهارت‌آموزی و کارآفرینی، از عروسک‌دوزی گرفته تا تعمیرات لوازم‌خانگی و گوشی‌های تلفن همراه و هیئت‌های مذهبی و حسینی برگزار کنند. بانوان حنیفایی حتی برای کودکان اتباع در این مناطق نیز برنامه‌های ویژه برپا می‌کنند و در حال حاضر، مقدمات نوروز رمضانی 1402را تدارک می‌بینند.


نام: گروه جهادی دختران دهه هشتادی‌ماه تهران
زمینه فعالیت: زیباسازی مدارس قدیمی
جهادگری به سبک و سیاق دهه هشتادی‌ها
وقتی می‌گویند دهه هشتادی‌ها، پای کار و جهاد هستند، نه اغراق است و نه دروغ؛ چراکه مشخصات بیش از 8هزار گروه جهادی با اعضای نوجوان دهه هشتادی‌شان در سامانه‌های مختلف مرتبط به ثبت رسیده است؛ آماری که روزبه‌روز در حال افزایش است. نمونه بارز آن هم گروه جهادی دختران دهه هشتادی‌ماه تهران است که ذیل مؤسسه فرهنگی و هنری‌ ماه از سال گذشته فعالیت تخصصی خود را در ارتباط با زیباسازی مدارس قدیمی شهر و ایجاد فضای شاد آموزشی آغاز کرده‌اند. این گروه 100نفره، با ذوق هنری و مهارت‌های جانبی خود به رنگ‌آمیزی کلاس‌ها، میز و نیمکت‌ها، تعمیر کمدها و کتابخانه‌ها، نقاشی روی دیوارهای فرسوده حیاط مدارس و درهای مدرسه می‌پردازند. اجرای برنامه‌های شاد و مهیج و برگزاری کارگاه‌های مهارت‌آموزی دانش‌آموزی هم از دیگر اقدامات آنهاست که با ویژگی این نسل یعنی تخصص‌های رایانه‌ای و تکنولوژی‌محور همراه است.

نام: گروه جهادی همیاران سمپاد
زمینه فعالیت: خدمات آموزشی به کم‌برخوردارها
استعدادهای درخشان هم جهادگر هستند

تصور عموم جامعه نسبت به دانش‌آموزانی که با عنوان استعدادهای درخشان مدارس شناخته می‌شوند، نخبگانی علمی است که اولویت و اقدامی جز درس خواندن ندارند! درحالی‌که باید این کلیشه ذهنی و تعریفی را با درنظر گرفتن فعالیت‌های گسترده جهادی گروه همیاران سمپاد سازمان آموزش و پرورش کشور کنار گذاشت. همیاران سمپاد که از سال گذشته در قالب تشکلی دانش‌آموزی و جهادی فعالیت خود را آغاز کرده‌اند، خدمات درسی و مشاوره‌ای به دانش‌آموزان در مناطق، روستاها و شهرهای محروم به‌صورت حضوری و مجازی ارائه می‌دهند. سال گذشته خدمات این گروه بیش از 10هزار دانش‌آموز محروم را پوشش داده و برای سال پیش‌رو بیش از 32هزار دانش‌آموز را برای بهره‌مندی از خدمتشان هدف‌گذاری کرده‌اند. علاوه بر این گروه، گروه‌های دانش‌آموزی سازمان بسیج دانش‌آموزشی کشور نیز فعالیت‌های اختصاصی خود را دارند.

نام: گروه جهادی سبزکاران مهر
زمینه فعالیت: حفاظت از محیط‌زیست
یاران سبز زمین

محیط‌زیست ازجمله عرصه‌ها و میدان‌هایی ا‌ست که با توجه به فراوانی ظرفیت‌های توسعه پایدار در آن، گروه‌های جهادی تخصصی محدودی در آن فعال هستند که به نقل از مدیرعامل بنیاد علوی زیرمجموعه بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، آمارشان به حدود 32گروه جهادی و مردم‌نهاد فعال در حوزه محیط‌زیست و فضای سبز می‌رسد.  گروه جهادی سبزکاران مهر یکی از این گروه‌های جهادی با رویکرد محیط‌زیستی است که از سال 1393تلاش می‌کند ضمن احیا و حفاظت از طبیعت و افزایش دامنه‌های سبزینگی، پویش‌های متنوعی در راستای احترام به طبیعت برگزار کند. سبزکاران مهر، توزیع نهال‌های مثمر، تولید کیسه‌های قابل بازیافت زباله، پاکسازی طبیعت به‌ویژه طبیعت‌های در خطر، تشکیل کارگاه‌های آموزشی درختکاری و مزرعه‌سازی آپارتمانی، آشتی با حیات‌وحش، آشنایی با گونه‌های گیاهی و جانوری، حیوانات خانگی، پسماند و بازیافت را در دستور کار و فعالیت خود قرار داده‌است. این گروه جهادی با بیش از 50عضو متخصص و آموزش‌دیده در رشته‌های کشاورزی و محیط‌زیست سعی دارد در سال 1402بخش گردشگری طبیعی خود را با هدف شناسایی و معرفی جاذبه‌های توریستی بکر ایران راه‌اندازی کند.

نام: گروه جهادی آبادگران ایران
زمینه فعالیت: عمرانی و معماری
جهادگر 8ساله و 80ساله

چندی پیش مسئول سازمان بسیج عمران و معماری کشور اعلام کرد که 910گروه جهادی تخصصی عمرانی و معماری در کشور فعال هستند؛ گروه‌هایی که آبادانی و سازندگی را برای مناطق محروم به ارمغان می‌آورند که ازجمله آنها گروه جهادی آبادگران ایران است؛ گروهی که جهادگران 8ساله تا 80ساله (استان یزد) در آن فعال هستند و با روحیه خستگی‌ناپذیری، سرپناه محرومان را نوسازی و بازسازی می‌کنند. بسیاری از اعضای این گروه 70نفره، کارگران ساختمانی، دانشجویان، بازنشستگان، بازاریان و معماران هستند که میان آنها کودکانی نیز دیده می‌شوند که با شکستن قلک‌های خود و اهدای مبالغ آن، در عمران و آبادی روستاهای دورافتاده و مرزی کشور نقش دارند.

نام: گروه جهادی عاشقان حسین(ع)
زمینه فعالیت: کودکان کار
اردو برای کودکان کار

نهالی که سال 1396جمعی از جوانان محله خانی‌آبادنو تهران در زمین کاشتند، روزهاست که به ثمر نشسته است. ثمر آن نهال، گروه جهادی عاشقان حسین(ع) است که جامعه هدف خود را از همان ابتدا کودکان کار، خیابان و زباله‌گرد معرفی کرده بود. این گروه جهادی 85عضو ثابت نوجوان و جوان دارد که هر یک به اقتضای کمک‌های مالی و معنوی، مشکل‌گشای کودکان کار و زباله‌گرد از تأمین بسته‌های معیشت، ایجاد شرایط تحصیل گرفته تا مهارت‌آموزی و کارگاه‌های آموزشی و تفریحی می‌شوند. جهادگران گروه جهادی عاشقان حسین(ع) با همکاری سایر سازمان‌های مردم‌نهاد، ضمن برگزاری اردوهای فرهنگی و مذهبی ویژه کودکان کار، موضوع توانمندسازی والدین و سرپرستان این کودکان را نیز در دستور کار خود قرار داده است.

نام: گروه جهادی منتظران ظهور
زمینه فعالیت: دندانپزشکان
 خدمات رایگان دندانپزشکی برای محرومان
منتظران ظهور، عنوان درخشان گروه جهادی تخصصی دندانپزشکی جمعی از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی است. این گروه جهادی با توجه به شرایط سخت اقتصادی خانواده‌های محروم و نیز پرهزینه بودن خدمات دندانپزشکی از سال 1386آستین همت بالا زد و کمر به خدمت بست تا خدمات رایگان تخصصی دندانپزشکی به اقشار محروم و آسیب‌دیده مناطق کم‌برخوردار کشور ارائه دهد. به‌تدریج با پیوستن استادان و فارغ‌التحصیلان این رشته پزشکی، جمعیت اعضای این گروه جهادی به بیش از هزار نفر رسید که با توجه به تخصص هر یک خدمات گروه جهادی در بخش‌های جراحی، ترمیم، عصب‌کشی، کاشت دندان و ساخت پروتزهای دندانی تقسیم‌بندی شد. طبق تقویم کاری این گروه جهادی تخصصی، 16تا 19اسفند‌ماه سال‌جاری اردوی هرمزگان برگزار خواهد شد.

نام: گروه جهادی دانشجویان دامپزشکی تبریز
زمینه فعالیت: سلامت دام
یک کار اساسی
داستان شکل‌گیری گروه جهادی دانشجویان رشته دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز با نام گروه جهادی سردار قاسم سلیمانی هم جالب است. سال 1399جمعی از دانشجویان این دانشکده با مشارکت سازمان بسیج دانشجویی راهی یکی از روستاهای کم‌برخوردار مرزی می‌شوند. در این اردو تعدادی از جهادگران متوجه مشکلات اهالی روستا درباره بیماری دام‌هایشان می‌شوند. همان جا با هم قول و قرار می‌گذارند که گروهی تشکیل دهند برای ویزیت، درمان، توزیع دارو و واکسیناسیون دام‌های روستاییانی که جیب بضاعتشان تنگ و زندگی‌شان به دام‌ها وابسته است. حالا این گروه 150عضو متخصص دارد که در مناسبت‌های تقویمی، اردوهای 10تا 12روزه در روستاهای مختلف کشور برگزار می‌کنند. گروه جهادی سردار قاسم سلیمانی درنظر دارد طرح پایش سلامت دام و طیور روستاهای کوچک غرب کشور را آغاز کند. ناگفته نماند که تاکنون بیش از 2700گروه جهادی دامپزشکی در سامانه‌های مختلف جهادکشاورزی، سازمان بسیج دانشجویی و صنوف مرتبط به ثبت رسیده که در رزمایش‌های استانی و ملی شرکت می‌کنند.

نام: گروه جهادگران حوزوی
زمینه فعالیت: محرومیت‌زدایی در همه جنبه‌ها
الگوی جهادی مؤثر و اسلامی
طلاب و روحانیون ازجمله اقشاری هستند که از همان روزهای نخستین پیروزی انقلاب اسلامی، پای کار محرومیت‌زادیی و نشاندن لبخند بر چهره مردم مستضعف آمدند؛ اقشاری که به‌صورت فردی و گروهی اقدامات مؤثر بسیاری انجام دادند تا سال 1398که با تأکید مقام معظم رهبری، طلاب جهادگر نیز به ساماندهی و ثبت فعالیت‌های خود در مجموعه‌ای ساختارمند با نام جهادگران حوزوی یا طلاب جهادگر پرداختند. بیش از هزار و 500عضو این گروه جهادی بزرگ سعی دارند الگوی جهادی مؤثر و اسلامی از ظرفیت‌های نامحدود کمک‌رسانی به محرومان ارائه دهند؛ از مدرسه‌سازی، تأمین مسکن، آزادی زندانیان جرائم غیرعمد و مالی و امدادرسانی به آسیب‌دیدگان حوادث طبیعی گرفته تا اهدای بسته‌های معیشتی، تحصیلی، درمانی و کمک‌هزینه‌های تأمین جهیزیه و ازدواج آسان را می‌توانید در شرح اقدامات این گروه مشاهده کنید.