زندان بازیافتی

مهتاب خسروشاهی

فرض کنید دیگر زندانی‌ وجود نداشته باشد. فرض کنید دیگر زندانی‌ای وجود نداشته باشد و فرض کنید تمام آن زندانیان سابق، شغل خوبی داشته باشند. فرض کنید یکی از ترسناک‌ترین زندان‌های جهان به مکانی پر از امید، آرامش و کار تبدیل شود. حتی خواندن این چند خط و تصور کردن این رؤیا، لبخند به لب آدمی می‌آورد اما قرار است این‌ رؤیا در شهر نیویورک به واقعیت تبدیل شود. هیجان‌انگیز نیست؟ یکی از خطرناک‌ترین و مرگبارترین زندان‌های جهان در حال تبدیل شدن به مرکزی برای تولید انرژی‌های پاک تجدیدپذیر است. اما مهم‌تر اینکه، زندانیان سابق برای اشتغال در بخش تولید انرژی‌های پاک در این زندان، آموزش خواهند دید.
مجموعه زندان‌های از رده خارج شده شهر نیویورک در جزیره رایکرز، قرار است میزبان چنین اتفاق خوشایندی باشند. این جزیره به مساحت 400هکتار، بین برانکس و کوئینز واقع شده و حدود 5700نفر زندانی – اکثر زندانیان شهر نیویورک- را در خود جای داده است. طی سال گذشته میلادی، 19زندانی در این زندان جان باختند. به همین دلیل در سال 2022میلادی، رایکرز به یکی از مرگبارترین زندان‌های طی دهه گذشته شناخته شد. این زندان قرار است تا سال 2027میلادی از کاربری زندان خارج شده و زندانیان آن به 4 مکان جدید منتقل شوند. اما پس از خروج این زندان از وضعیت کنونی، این مکان به مرکزی برای تولید انرژی پاک تبدیل شده و زندانیان سابق در آن مشغول به‌کار خواهند شد. همراه با تغییر کاربری این زندان، نیروگاه‌های خطرساز برق و تصفیه فاضلاب در محله‌های محروم برانکس و کوئینز جمع‌آوری شده و به این ترتیب 182هکتار زمین نیز برای استفاده عموم آزاد خواهند شد. استفاده از پنل‌های خورشیدی و تاسیسات فاضلاب جدید نیز از دیگر طرح‌های این پروژه عظیم است. پس از تغییر کاربری زندان، بخش‌های جدیدی مانند کارخانه کمپوت‌سازی، مرکز بازیافت زباله و یک مؤسسه تحقیقاتی- آموزشی نیز به آن اضافه خواهد شد. در واقع علاوه بر آموزش مهارت نصب تجهیزات خورشیدی به زندانیان سابق، عده دیگری از آنها نیز پس از آموزش در این مراکز جدید فعالیت خواهند کرد. این طرح علاوه بر کاهش تعداد زندانیان، تعطیل‌شدن یکی از خطرناک‌ترین زندان‌ها، فرصتی را برای همراهی شهر نیویورک با کاهش تولید کربن فراهم می‌کند. طرح تبدیل این زندان به کاربری جدید را می‌توان الگوبرداری از عملکرد کشور هلند دانست. به این معنی که کشور هلند با کاهش چشمگیر تعداد زندانیان خود، بسیاری از زندان‌ها را به مراکزی چون سالن‌های اجتماعات، مدرسه، مراکز پناهندگان و... تبدیل کرده است.