دورهمی نویسنده‌های درجه یک

| مریم مهتدی |

کشف جهان تودرتوی داستان کوتاه می‌تواند یکی از لذت‌بخش‌ترین کشف‌های آدمی باشد؛ کشف دریچه‌هایی کوچک به رنج‌ها و شادی‌های بزرگ آدمیزاد و روایت‌هایی کوتاه از آنچه بر انسان می‌گذرد و او را در سراشیبی‌های زندگی صیقل می‌دهد. خیلی از کتابخوان‌ها، جهان داستانی رمان را به‌راحتی می‌پذیرند. همان بستر پهناوری که سر حوصله پهن می‌شود و خواننده را به  همراهی با روایت دعوت می‌کند. داستان کوتاه اما دنیای دیگری است. داستان کوتاه بستر نیست، پنجره‌ است. باید پشت پنجره، رو به وسعت بی‌انتهای جهان بنشینی و با فنجانی نوشیدنی در دست، کمربندهایت را سفت ببندی و حرکت کنی بین روایت‌هایی کوتاه از آنچه بر آدمی می‌گذرد. دوستداران داستان کوتاه، خوب می‌دانند چه تفاوتی است میان خواندن مجموعه‌داستان از یک نویسنده و خواندن مجموعه‌ای از داستان‌های نویسنده‌های مختلف؛ به‌خصوص وقتی پای داستان‌ها و نویسنده‌های جایزه‌گرفته می‌رسد، ماجرا به‌کلی فرق می‌کند. مجموعه‌داستان‌های دسته‌دوم اعتیادآورند. شبیه به دورهمی نویسنده‌های درجه یک می‌ماند که از شنیدن ماجراهایشان خسته نمی‌شوی و هرکس که روایتش را تمام می‌کند، رو می‌کنی به نفر بعدی که داستانش را شروع کند و دستت را بگیرد و با خود ببرد و هربار که این دورهمی تمام می‌شود، گوش به زنگ می‌مانی که خبر از دورهمی بعدی برسد. مجموعه‌داستان‌هایی که مژده دقیقی با وسواس و دقت آنها را جمع‌آوری و ترجمه می‌کند، از همین دسته‌اند. کتاب‌هایی عجیب تأثیرگذار که جادوی داستان کوتاه را به خواننده نشان می‌دهند. قطار این مجموعه‌ها از سال۷۹ راه افتاد، با مجموعه «اینجا همه آدم‌های این‌جوری‌اند».طی این سال‌ها مژده دقیقی با همراهی نشر نیلوفر 4مجموعه داستان دیگر به این سیاق گردآوری و ترجمه کرده: «مشقت‌های عشق»، «نقشه‌هایت را بسوزان»، «خانواده مصنوعی» و به تازگی «کیک عروسی و... ». همه این مجموعه‌ها در یک اصل با هم مشترک هستند؛ داستان‌های دستچین شده از بهترین داستان‌کوتاه‌های معاصر در جهان و همین نکته یعنی در هیچ‌کدام از این کتاب‌ها داستان ضعیف نمی‌خوانید. داستان‌ها درخشان هستند و به‌راحتی می‌توانند پلی باشند برای وصل شدن رمان‌خوان‌ها به داستان کوتاه.  کیک عروسی و...  مهمانی ۱۱داستان کوتاه از نویسندگان معاصر است. کتاب با مقدمه‌ای بسیار خواندنی از  استیون میلهاورز  با عنوان «آرزوی داستان کوتاه» شروع می‌شود. مقدمه‌ای خواندنی که با زبان و نثری گیرا و خلاق رمان و داستان کوتاه را با هم مقایسه می‌کند و از جهان داستانی‌ داستان کوتاه می‌گوید. در ادامه مژده دقیقی نیز در یادداشت مترجم در چندین صفحه نویسندگان داستان‌های این مجموعه را معرفی می‌کند و از جوایزی می‌گوید که خودشان یا داستان‌هایشان گرفته‌اند و سابقه ادبی نویسندگان را مرور می‌کنند . داستان‌های مجموعه کیک عروسی و ... در یک چیز اشتراک دارند؛اندوه. جهان پیچیده‌ ذهن و روح آدمیزاد دست نویسندگان را برای روایت‌های متنوع از اندوه آدمی باز می‌گذارد و نویسندگان توانمند در روایت اندوه، سنگ تمام گذاشته‌اند، یعنی همان کاری که مترجم کتاب برای انتخاب داستان‌ها انجام داده. داستان‌هایی با ایده‌هایی گاه درخشان که قلب خواننده را در مشت می‌گیرد و می‌فشارد.  هیچ داستانی با نقطه آخرش تمام نمی‌شود. پرداخت ماجراها گاه آنقدر تأثیرگذار می‌شود که خواننده ناگزیر است از کنار گذاشتن کتاب و فراهم کردن زمانی برای هضم کردن افکاری که به ذهن سرریز شده.  جالب است که همه‌ اینها در تناقض با عنوان مجموعه هستند. عنوانی که ناخودآگاه ذهن خواننده را می‌کشد به شادی عروسی و شیرینی کیک عروسی اما همان ابتدای مجموعه و بعد از خواندن داستان «هنر کدبانوگری» این تصور نقش برآب می‌شود. «عضو ثابت خانواده»، «یک روز به بطالت گذشت»، «امنیت»، «همسایه‌ها»، «پیش رفتن»، «کیک عروسی»، «صدایی در شب»، «پریمیوم هارمونی»، «مرد کوچک» و «دندان‌های واشینگتن» دیگر داستان‌های این کتاب هستند که در ادامه می‌خوانید. اگر می‌خواهید دوست اهل کتابی را به خواندن داستان کوتاه ترغیب کنید، پیشنهاد می‌شود یکی از این 5کتاب را انتخاب کنید و هدیه بدهید. فقط یادتان باشد که مجموعه‌داستان‌های تأثیرگذار را بهتر است پشت هم و در یک نشست نخوانید و اجازه دهید هنر نویسنده در دل و ذهن خواننده ته‌نشین بشود.