افزایش 40درصدی مستمری روستاییان
آرزوی دیرینه روستاییان و عشایر بهدست دولت سیزدهم برآورده شد
فاطمه عسگرینیا- روزنامهنگار
روستاییان، کشاورزان و عشایر که سهم عمدهای در تأمین مواد غذایی کشور دارند، تا قبل از سال 1383 از هیچ نوع بیمه خدماتی برخوردار نبودند. سال 1383 بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر به تصویب هیأت دولت رسید تا امنیت خاطری برای این قشر فراهم شود. بعد از تصویب کلیات بیمه روستاییان، صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر هم شکل گرفت تا عملاً این بخش وارد فاز عملیاتی شود. در سالهای نخست شکلگیری این صندوق و جذب افراد به سمت بیمه روستاییان و عشایر، خبری از فاکتورهای اساسی و شروط اصلی عضویت در این صندوق بیمه نبود؛ مثلاً نه سکونت روستاییان در مناطق شهری مانع انجام این کار میشد، نه محدودیت سنی محلی از اعراب داشت.
حکایت یک مسیر طی شده
درست است کشاورزان و روستاییان با قرار گرفتن زیر چتر این بیمه بالاخره از مزایای بازنشستگی و مستمری برخوردار میشدند، اما محرومیت از خدمات درمانی مسئلهای بود که همه چندان دل خوشی از آن نداشته و ندارند. بعد از گذشت چند سال محدودیتهایی برای جذب بیمهشدهها در صندوق بیمه کشاورزان و عشایر تعریف شد. فیلترهایی که به ضرر خیلی از کشاورزان و روستاییان شد؛ مثلاً خانوادهای که پدر 65ساله خود را بیمه کرده بود و ساکن شهر بود، برخلاف وعدهای که بازاریابان صندوق بیمه مطرح کرده بودند بعد از پرداخت یک سال حق بیمه نهتنها مشمول دریافت مستمری نشدند، بلکه بهخاطر سکونت در شهر هیچ مستمری هم به بازماندگانشان بعد از فوت تعلق نگرفت. موضوعی که در کنار سایر مشکلات دیگر مثل ناتوانی کشاورزان در پرداخت حق بیمه و... باعث دلخوری و بیرغبتی آنها برای عضویت در صندوق بیمه کشاورزان و عشایر شد. بهطوریکه روند جذب بیمهشدهها در طول سالهای گذشته خیلی با سرعت خوبی پیش نرفت.
دلایل محرومیت از تسهیلات بانکی روستاییان
یکی دیگر از مشکلاتی که کشاورزان بهخصوص نسل جوان کشاورز با آن همواره روبهرو بودند، محرومیت از تسهیلات بانکی بوده و هست. چون به قول حسین فراهانی، از کشاورزان منطقه فراهان در استان مرکزی، نه توانایی تأمین وثیقههای بانکی را دارند، نه کسی حاضر است ضمانت کشاورزی را کند که معلوم نیست در آخر فصل برداشت چه روزگاری در انتظارش است. الیاس حسینی، کشاورز اهل آذربایجان غربی نیز میگوید: «من بهعنوان یک روستایی چون مدرک شغلی قابلقبولی برای بانکها ندارم نمیتوانم از این سیستم برای رفع نیازهای مالی خود به وقت احتیاج استفاده کنم. اگر حتی این مشکل را حل کنیم ضامنی برای ضمانت ما وجود ندارد. سالهای سال است که روستاییان و کشاورزان امیدوارند در سایه صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر برای این مشکل هم چارهای اندیشیده شود.
25درصد روستاییان بیمه شدهاند
از 30میلیون نفر جمعیت روستایی و عشایری کشور حدود 10میلیون نفر شرایط استفاده از بیمه روستایی و عشایر را دارند که تا به حال تنها 2میلیون و 500هزار نفرشان بهصورت فعال و غیرفعال تحت پوشش این بیمه قرار گرفتهاند. اما تعداد جمعیت فعالی که از زمان تأسیس این صندوق تاکنون زیر پوشش بیمه قرار دارند، یکمیلیون و 500هزار نفر هستند. از ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم تا به حال، با نگاه ویژه دولت به مناطق محروم و روستایی بودجه دولتی صندوق رشد چشمگیری یافته است. بهطوری که بهگفته مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، این اعتبار با رشد 40درصدی نسبت به سال 1400به 150میلیارد تومان رسیده است. افزایش تعداد بیمهشدگان صندوق بیمه اجتماعی روستائیان، کشاورزان و عشایر هم یکی دیگر از دستاوردهای دولت سیزدهم در این بخش است؛ بهطوری که در این دولت ۴۰۰هزار نفر بیمهشده جدید، به صندوق اضافه شده که بیانگر تلاش دولت برای جذب حداکثری بیمهشدههای جدیداست.
افزایش 40درصدی مستمری کشاورزان
در سایه نگاه ویژه دولت سیزدهم به مناطق روستایی و عشایر، حتی مستمری حقوق ماهانه تمامی مستمریبگیران صندوق بیمهاجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایری که تا پایان سال 1400مشمول بهرهمندی از مزایای مستمری شدهاند، 40درصد افزایش یافته است. بیتاله برقراری، مدیرعامل این صندوق میگوید مبلغ مستمری دیماه مستمریبگیران صندوق پس از اعمال افزایش ۴۰درصدی به همراه معوقات مربوطه از ابتدای سال ۱۴۰۱، بهحساب کلیه مستمریبگیران واریز شده است. او با بیان اینکه در هفته گذشته برای نخستین بار بالغ بر 347میلیارد تومان بهحساب 151هزار نفر از مستمریبگیران صندوق پرداخت شد، ادامه میدهد: «بر این اساس میزان حقوق حداقلبگیران صندوق بیش از ۱۹۰درصد و در سایر گروهها بهصورت میانگین بالغ بر ۴۰درصد افزایش داده شده است.» بهگفته او، هماکنون مجموعاً تعداد 163هزار نفر از مزایای تعهدات بلندمدت صندوق بهصورت ماهانه استفاده میکنند که از این تعداد 83هزار نفر از مزایای مستمری بازماندگان (فوت)، تعداد 46هزار نفر از مزایای مستمری بازنشستگی پیش از موعد، تعداد 25هزار نفر از مزایای مستمری بازنشستگی سالمندی و تعداد 9هزار نفر از مزایای مستمری از کارافتادگی کلی بهرهمند میشوند.
پرداخت 22000تسهیلات به روستاییان
درست است روستاییان و عشایر تحت پوشش صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر تا به حال فقط از مستمری و بازنشستگی این بیمه برخوردار بودند و همین محرومیت از مزایای رفاهی، علت اصلی بیانگیزگی آنها در استفاده از این بیمه بود، اما حالا در راستای اهداف، سیاستها و برنامههای تحولی دولت سیزدهم و تأکیدات وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مبنی بر توجه ویژه به معیشت روستاییان و عشایر، افزایش سطح کمی و کیفی خدمات قابل ارائه به بیمهشدگان تحت پوشش و جلب رضایتمندی آنها در حال افزایش است. اعطای 22هزار فقره تسهیلات قرضالحسنه بانکی به مستمریبگیران صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، بدون نیاز به مراجعه به بانک و ارائه ضامن، برای نخستین بار مصداق این سخن است. برقراری میگوید به همین منظور تفاهمنامهای با صندوق بانک قرضالحسنه مهر ایران با ارزش 96میلیارد تومان منعقد شده و متقاضیان میتوانند برای دریافت وامهای قرضالحسنه 5میلیون تومانی اقدام کنند؛ موضوعی که باعث خوشحالی روستاییان شده است. این تسهیلات بدون نیاز به هرگونه مراجعه حضوری به بانک عامل، ارائه ضامن یا هر اقدامی که در فرایندهای بانکی مرسوم است به مستمریبگیران صندوق اعطا خواهد شد.
افزایش بیمهشدهها با تشکیل قرارگاه کرامت
در سال ۱۴۰۱ قرارگاه کرامت با رمز مقدس علی بن موسیالرضا(ع) در صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر تشکیل و مقرر شد یکمیلیون نفر تحت پوشش بیمهای صندوق قرار بگیرند. برقراری در این مورد میگوید این هدف فقط با حمایت دولت و مجلس شورای اسلامی و تعامل همه بخشهای اجرایی در سطح استانهای کشور محقق میشود: «افزایش بیمهشدههای جدید در جامعه روستایی، عشایر و کشاورزان میتواند مانع بروز فقر سالمندی در لایههای جوامع روستایی و کمدرآمد شود. در حقیقت این بخش از جامعه در سنین بالایی زندگی میکنند و از آنجایی که بیمه درمان ندارند و از بازنشستگی نیز برخوردار نیستند، عمدتاً با مشکلات جدی در معیشت و تأمین هزینههای زندگی خود مواجهاند. دولت باید به این صندوق کمک کند؛ این یک واقعیت اجتماعی است چرا که در غیراین صورت، باید هزینههای چند برابری را به نهادهای حمایتی تزریق کند تا بتوانند زندگی و امورات جامعه هدف خود را که همین بیمهشدگان صندوق هستند در آینده، تأمین کند.»
مکث
مجلس هم بهدست دولت نگاه میکند
وقتی یکی از اولویتهای دولت سیزدهم توجه به جامعه روستایی و مردم مناطق کم برخوردار کشور باشد، مجلس هم به تبع آن در این مسیر قرار میگیرد و نمایندگان میکوشند در راستای تحقق خواستههای کشاورزان مصوبات مؤثری داشته باشند. رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی هم این روزها خبر خوبی را برای خانواده زیر پوشش بیمه اجتماعی روستاییان، کشاورزان و عشایر دارد و اینطور که میگوید قرار است با تلاش مجلس بیمه درمان صندوق روستاییان از طریق بیمه سلامت انجام شود. مهدی عیسیزاده، ا بیان اینکه بهرهمندی از مزایای بیمه درمانی خواسته بحق روستاییان است تأکید میکند: این افراد در همه حوادث یار و یاور انقلاب اسلامی بودند. ما باید از حقوقشان در همه عرصهها دفاع کنیم.