ارائه خدمات گوگل، متا و اپل به ایرانی‌ها

محمد درزی-دکترای مهندسی کامپیوتر

وزارت خزانه‌‌داری آمریکا به تازگی با انتشار بیانیه‌ای، معافیت‌های اینترنتی کاربران ایرانی از تحریم‌های ایالات متحده را اعلام کرد. گفته می‌شود با مجوز‌های تازه، نه تنها دسترسی کاربران ایرانی به شبکه‌های اجتماعی، ابزارهای ارتباطی، نرم‌افزارهای تماس ویدئویی، خدمات ابری، نقشه‌های آنلاین و مبتنی وب،‌ بازی‌های کامپیوتری، پلتفرم‌های آموزشی، ابزارهای ترجمه و احراز هویت، آنتی ویروس‌ها، تلفن‌های هوشمند و سیستم عامل آنها، تلفن‌های ماهواره‌ای، گجت‌های دیجیتال، سیم‌کارت، روتر، مودم، کامپیوترهای شخصی فراهم شد، بلکه ارائه خدمات شرکت‌های بزرگ ، تاثیرگذاری مانند گوگل، متا، اپل و دیگر شرکت‌های مشابه به ایرانیان نیز قانونی خواهد بود. با برخی از دوستان درباره خبر بالا صحبت می‌کردم و از این تصمیم دولت ایالات متحده تعجب می‌کردند. چرا که هم‌اکنون همچنان تحت تحریم‌های شدید آمریکا هستیم به‌طوری که آمریکا دارو‌های بیماران خاصی مانند بیماران پروانه‌ای را علیه کشورمان تحریم کرده است. ولی با کمی تامل می‌توان به این نتیجه رسید که این تصمیم ایالات متحده یک تصمیم راهبردی و در راستای منافع آمریکاست. امروز دسترسی به دیتای ایرانیان زیرساخت استیلای آمریکا و غرب بر ایران است. به همین دلیل چنین تصمیمی اساسا موضوع عجیبی نیست. کاملا محرز شده است که امروز صرفا نگهبانی فیزیکی در مقابل تجاوز به خاک به‌معنای حفظ یکپارچگی ارضی نیست، بلکه قلمروی حاکمیت هر کشوری با میزان حفظ داده‌های شهروندان آن کشور تعیین می‌شود. وقتی این داده‌ها توسط کشور متخاصم تسخیر شود دیگر تجاوز به خاک آن کشور محل بحث و اساسا مشکل نخواهد بود. جنبه دیگر این تصمیم راهبردی ایالات متحده ایجاد امکان بهتر برای فعالیت از راه دور (remote) ایرانی‌ها در پروژ‌ه‌های خارجی و شیفت کردن هرچه بیشتر کدنویس‌ها و تیم‌های مقیم ایران به سمت درآمد دلاری‌ است. یعنی دیگر برای این تعداد مهندسی که در فضای فناوری اطلاعات کار می‌کنند ارزش نداشته باشد که با شرکت‌ها و پروژه‌های ایرانی همکاری کنند. یعنی علاوه بر مهاجرت فیزیکی مغزها، مهاجرت زمان کاری آنها هم میسر می‌شود.
حال با توضیحی که بیان شد اهمیت استفاده از اپلیکیشن‌های محصول متخصصان ایرانی در داخل کشور ضرورتی صدچندان می‌یابد. چرا که اولا استفاده از اپلیکیشن‌های خارجی یعنی دادن داده‌های خودمان به اجنبی بدون هیچ هزینه‌ای و ثانیا با استفاده نکردن از محصولات داخلی عملا باعث مهاجرت مهندسان و متخصصان خود به سایر کشورها می‌شویم.
لذا هم از منظر آیینی و هم از وجه میهنی بر همه ایرانیان استفاده از اپلیکیشن‌های داخلی یک وظیفه ملی است.