گزارش
پدر کامیون‌سازی ایران روی دست آمریکایی‌ها بلند شد
صاحب نشان کارآفرین برتر
بهاره خسروی-روزنامه‌نگار
سال ۱۳۰۷ بود که علی‌اصغر قندچی در محله قنات‌آباد تهران در یک خانواده 10 نفره دیده به جهان گشود؛ پسری که بعدها عنوان کارآفرین و پدر کامیون‌سازی ایران در تاریخ صنعت کشور به نامش ثبت شد.
تأمین مخارج خانواده از کودکی
خاندان قندچی از بازاری‌های اصیل تهران بودند و پدر اصغر وکیل دادگستری بود. اصغر فرزند سوم و پسر ارشد در میان ۵ پسر و ۳ دختر بود. بالطبع پدر و مادر برای پسر ارشد خانواده آرزوها و برنامه‌های زیادی داشتند تا او هم راه پدر را ادامه دهد و حرفه پدر را انتخاب کند و وکیل سرشناسی شود. درس‌خواندن و تحصیل برای خانواده قندچی یک ارزش بود، اما برخلاف این دیدگاه خانواده، اصغر از درس و مدرسه حسابی گریزان، اما به همان اندازه شیفته کار بود.
او در کودکی پدرش را از دست داد و پدربزرگ و عموها عهده‌دار مخارج خانواده آنها شدند. به همین دلیل به اجبار تا کلاس هفتم بیشتر درس نخواند و خیلی زود درس و مدرسه را رها کرد و وارد بازار کار شد. او روزی از سر کنجکاوی با مستأجر خانه پدری‌اش به محل کار آقای همسایه که گاراژ مکانیکی بود، می‌رود و از همانجا شیفته پیچ و مهره و آچار و حرفه مکانیکی می‌شود. مرحوم قندچی در یکی از مصاحبه‌هایش تعریف می‌کرد: «برخلاف علاقه پدرم به درس و تحصیل علم، من علاقه‌مند به کارهای فنی بودم و درس و مدرسه را بر پایه همین علاقه رها کردم.»
اوستا اصغر پرآوازه شد
او بعد از مدتی شاگردی، در کارگاه بزرگ‌تری با تکنیسین‌هایی از چکسلواکی، شوروی سابق و آلمان آشنا شد و همکاری کرد. اما در پایان جنگ جهانی دوم زمانی که هنوز ۱۶سال بیشتر نداشت، کارگاه تعطیل و فرصت خوبی فراهم شد تا اصغر نوجوان با راه‌اندازی گاراژ کوچکی در خیابان قزوین همه آموخته‌هایش را روی دایره بریزد و مکانیکی منحصربه‌فردش را راه‌اندازی کند.
بعد از جنگ جهانی دوم خودروهای اسقاطی آمریکایی استفاده‌شده در جنگ از طریق واسطه‌ها و دلال‌ها به ایران فرستاده می‌شدند. بخشی از این خودروها راهی پایتخت و گاراژ «اوس اصغر» در خیابان قزوین می‌شدند. اصغر، مکانیک سرشناسی بود و آهنگری را هم در کنار مکانیکی آموخته بود و به واسطه مهارتی که داشت، بعضی از قطعات را می‌ساخت یا کیفیت آنها را ارتقا می‌داد و به این ترتیب، کامیون‌ها احیا می‌شدند. آوازه هنر و گاراژ اوستااصغر حسابی همه جا پیچید و گاراژ اوستا اصغر، پاتوق ماشین‌های سنگین تصادفی و چپ‌کرده شد.
راه‌اندازی خط تولید کامیون
در اوایل دهه ۴۰شمسی دولت وقت برای اجرای برخی سیاست‌های اقتصادی و توسعه کشور به فکر راه‌اندازی خط تولید کامیون در کشور می‌افتد. اما کلید شروع کار دست استاد اصغر بود تا با مهارتی که در طراحی و ترکیب قطعات کامیون داشت، فوت کوزه‌گری را برای راه‌اندازی کارخانه بدمد. «رضا نیازمند» معاون وقت وزیر صنایع و مسئول اجرای پروژه، با هیأتی راهی خیابان قزوین و راسته تعمیرکاران کامیون می‌شود. انگشت اشاره همه به‌سوی استاد اصغر قندچی جوان می‌رود و آنها پرسان‌پرسان به مهره اصلی ماجرا می‌رسند. حالا نوبت استاد اصغر است تا با شرح هنرش باعث تحسین و حیرت معاون وزیر صنایع و هیأت همراهش شود. همین موضوع بهانه‌ای می‌شود تا قندچی جوان یک کارخانه تولید کامیون را در کشور مدیریت و راه‌اندازی کند. شرکت ایران‌کاوه کارخانه تولید کامیون‌های ماک مناسب‌سازی شده با شرایط ایران بود که مجموعه تغییرات بومی‌سازی‌شده مورد‌توجه و تحسین کارخانه سازنده نیز قرار گرفت.
نشان افتخار
پدر صنعت کامیون‌سازی ایران در دوران جنگ تحمیلی در بهسازی و ارتقای تجهیزات نظامی نقش‌آفرینی و در انتقال تانک و ماشین‌آلات سنگین به جبهه خدماتی ارزشمند و حیاتی به کشور ارائه کرد. اصغر قندچی، ۲۳ بهمن ۱۳۹۵ به پاس خدمات ارزنده حرفه‌ای در روزهای سخت کشور و خدمت به صنعت، تندیس و نشان کارآفرین برتر موسوم به «امین‌الضرب» را از دست معاون اول رئیس‌جمهور وقت حسن روحانی دریافت کرد. مرحوم قندچی، بنیانگذار شرکت ایران‌کاوه، در هفتم مرداد ۱۳۹۸ در سن۹۱ سالگی به آسمان ابدیت پرواز می‌کند، اما نام و خدمات او در صنعت کامیون‌سازی ایران همیشه ماندگار است.
