گزارش
ایران در میان ۱۵کشور برتر هوش‌مصنوعی
توسعه پایدار در هوش مصنوعی به یکپارچگی در سیاستگذاری، حمایت از نخبگان و ایجاد زیرساخت نیاز دارد
ساسان شادمان منفرد-روزنامه‌نگار
جمعه گذشته برنامه دانستنیها در «همشهری تی‌وی» به موضوع دستاوردهای ایران در حوزه هوش مصنوعی اختصاص داشت. در این برنامه، میزبان محمدحسین شفیع‌آبادی از متخصصان برجسته هوش مصنوعی در کشور و رئیس دانشکده هوش مصنوعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر بودیم تا درخصوص موفقیت‌ها، چالش‌ها و آینده هوش مصنوعی در کشورمان به گفت‌وگو بپردازیم. چکیده‌ای از محتوای این برنامه را در زیر مشاهده می‌کنید. برای تماشای برنامه دانستنیها، کیو‌آر‌کد کنار عکس را اسکن کنید.
بین 15قدرت برتر هوش مصنوعی
ایران در تولید علم در حوزه هوش مصنوعی در میان ۱۵کشور برتر جهان قرار دارد و در شاخه‌هایی مانند بینایی ماشین و پردازش تصویر حتی جزو ۱۰ کشور برتر است.
چالش اصلی، فاصله زیاد میان تولید علم و کاربرد عملی آن است. یعنی بسیاری از مقالات علمی در مجلات معتبر دنیا منتشر، اما در داخل کشور کمتر به محصول و استفاده صنعتی تبدیل می‌شوند.
از نظر کاربردی، ایران در زمینه‌هایی چون پزشکی، کنترل ترافیک شهری، کشاورزی هوشمند و معدن، دستاوردهایی داشته است.
در پزشکی، از بینایی ماشین برای تشخیص تومورها و تحلیل تصاویر MRI استفاده می‌شود. در حوزه شهری، نرم‌افزارهای راه‌یاب برای تحلیل و هدایت ترافیک با بهره‌گیری از داده‌ها طراحی شده‌اند.
در کشاورزی، تلاش‌هایی برای استفاده بهینه از منابع آب با هوش مصنوعی درحال انجام است.
هوش مصنوعی در زندگی روزمره
هوش مصنوعی در زندگی روزمره مردم ایران نیز نفوذ کرده است.
افراد مختلف از چت‌بات‌ها برای برنامه‌ریزی شخصی، مشاوره پزشکی و حتی خرید روزانه استفاده می‌کنند.
ابزارهای هوش مصنوعی خریدکردن و کسب اطلاعات درباره محصولات را برای مردم آسان‌تر و کاربردی‌تر کرده‌اند.
این نشان می‌دهد که AI به بخشی از زیست روزمره تبدیل شده است.
نقش دانشگاه‌ها و دانش‌بنیان‌ها
دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی نقش مهمی در توسعه این دانش دارند.
دانشگاه‌هایی چون شریف، امیرکبیر و تهران، سال‌هاست در مقاطع ارشد و دکتری روی پروژه‌های هوش مصنوعی کار می‌کنند. همچنین از سال ۱۴۰۰، دانشگاه آزاد تغییر نگرشی داشته و ۲۹دانشکده موضوعی با محوریت AI تأسیس کرده است.
دانش‌بنیان‌ها و پارک‌های فناوری پلی میان دانشگاه و صنعت هستند و حدود ۵۰۰ شرکت فعال در این حوزه در ایران وجود دارد.
چالش‌های مهم
یکی از مهم‌ترین چالش‌ها مهاجرت نخبگان است؛ بسیاری از دانشجویان و متخصصان پس از دستیابی به دانش و مهارت، به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند.
مشکل دیگر نبود زیرساخت‌های کافی مانند اینترنت پایدار و دسترسی به GPU برای شرکت‌های خصوصی است. همچنین فرایندهای قانونگذاری و حمایت دولتی از این حوزه هنوز کند و پراکنده است.
نیاز به یکپارچگی در سیاستگذاری
در نهایت، توسعه اقتصادی کشور در گرو بهره‌گیری از فناوری‌های نو، به‌ویژه هوش مصنوعی است. این فناوری می‌تواند بهره‌وری را افزایش و هزینه‌های پنهان شرکت‌ها را کاهش دهد.
اکنون حتی صنایع بزرگ مانند پتروشیمی‌ها نیز در اسناد راهبردی خود به پروژه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی توجه نشان داده‌اند.
برای دستیابی به توسعه پایدار، به یکپارچگی در سیاستگذاری، حمایت از نخبگان داخلی و تسهیل در ایجاد زیرساخت‌ها نیاز داریم.
در همینه زمینه :
