تولید سالانه600میلیون شاخه گل نرگس
نرگسزارهای ایران با رتبه چهارم در جهان برای بیش از 20هزار نفر اشتغالزاییکردهاند
عطر گل نرگس در شهر پیچیده است؛ شاخههای این گل جادویی از جنوب حالا به همه شهرها سرک کشیده و دست بهدست میشوند. به گزارش همشهری، برداشت گل نرگس چند هفتهای است شروع شده و همچنان ادامه دارد تا علاوه بر استشمام عطر آن از سوی مردم گوشه و کنار ایران، معیشت بیش از 20هزار نفر را هم تأمین کند.
همه تولیدکنندگان نرگس
سطح زیر کشت نرگس در دنیا 6100هکتار است که سالانه حدود 30میلیارد شاخه گل نرگس به بار میدهند. از این میزان، سهم ایران بیش از یک هزار هکتار و سهم تولید نیز بیش از 600میلیون شاخه است تا پس از انگلستان، هلند و آمریکا رتبه چهارم را بهخود اختصاص دهد. 35درصد کشت گل نرگس بهصورت دیم و بقیه در زمینهای کمآببر کشت میشود. فارس، خوزستان، گلستان، مازندران، لرستان، سمنان، البرز، ایلام، کرمان، تهران، همدان، خراسان جنوبی و مرکزی گل نرگس را کشت میکنند، اما فارس با 500هکتار سطح زیرکشت و فرآوری 300میلیون شاخه در سال قطب تولید این گل در کشور محسوب میشود.
کسبوکار در نرگسزار
15 تا 20هزار نفر (مستقیم و غیرمستقیم) در حوزه تولید گل نرگس در کشور فعالیت میکنند. گل نرگس علاوه بر اشتغالزایی و درآمدزایی، در شرایط خشکسالی هم بهصرفه است؛ بهطوریکه حتی کبری انصاری، بانوی آزادشهری که جایگاه بزرگترین پرورشدهنده یکپارچه گل نرگس کشور را از آن خود کرده، معتقد است: گل نرگس نیاز آبی بسیار کمی دارد و در عین حال، چند برابر شالیزار (برنج) درآمدزایی دارد. هر هکتار، 3فرصت شغلی بهصورت مستقیم و 4 تا 6 فرصت شغلی غیرمستقیم ایجاد میکند. اشتغال فصلی گل نرگس در زمان برداشت و کاشت پیاز به 100نفر در هکتار هم میرسد.
حمایت از نرگسکاران
نرگسکاران طی سالهای گذشته پیگیر حمایتهایی چون بیمه، خرید تضمینی، کمک به صادرات و راهاندازی واحدهای فرآوری بودهاند. هرچند مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس معتقد است: خرید تضمینی نمیتواند برای نرگس اتفاق بیفتد، زیرا این حمایت مربوط به محصولات استراتژیک است. مجیدرضا پاکاری در گفتوگو با همشهری با بیان اینکه آمادگی برای ارائه تسهیلات ارزانقیمت، راهاندازی صنایع فرآوری اسانس و عرقیجات و برنامهریزی برای صادرات در دستور کار است، میگوید: انجمن ملی گل نرگس برای حمایت از نرگسکاران و پیگیری همین امور راهاندازی شده است. بهگفته وی، با راهاندازی انجمن، اختیارات به بخش خصوصی واگذار شده، اما برای حمایت و ارائه تسهیلات برای توسعه نرگسزارها محدودیت و مشکلی وجود ندارد.
توسعه نرگسزارها
یکی از حمایتهایی که مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس بر آن تأکید میکند، ارائه تسهیلات ارزانقیمت است؛ معاون انجمن ملی نرگس ایران هم بر این موضوع صحه میگذارد و به همشهری میگوید: این تسهیلات برای توسعه نرگسزارها ارائه شده است.
چند سال پیش این تسهیلات در بهبهان ارائه شده که نتیجه آن توسعه 250هکتاری بوده و امسال نیز این تسهیلات در کازرون و نورآباد ارائه شده است. با وجود این حمایت، اما حسن تجلی معتقد است: مسئولان باید به موضوع صادرات گل نرگس هم توجه کنند؛ سالهای سال است که مسئولان باغبانی و کشاورزی برای صادرات گل نرگس قول میدهند، اما تاکنون هیچ اقدام مشخصی از سوی هیچ نهادی صورت نگرفته است.
مکث
دانشبنیانها به میدان آمدند
یکی از گلایههای همیشگی نرگسکاران خامفروشی این محصول در نبود صنایع تبدیلی بود. این در حالی است که آنها معتقدند فرآوری این گل و جلوگیری از خامفروشی میتواند ارزش افزوده زیادی را نصیب کشاورزان کند. هرچند قرار است انجمن ملی گل نرگس، پیگیر این موضوع باشد، اما تا ثبت قانونی آن برخی از نرگسکاران بهصورت شخصی به کارهای تحقیقاتی روی آوردهاند.
هماکنون نرگسکاران با همکاری چند دانشگاه کارهایی تحقیقاتی با موضوع محصولات دارویی، اسانسگیری، روش توسعه و تحریک رشد نرگس، کود بیولوژیک، بررسی کیفیت پیاز گل در مناطق مختلف و توسعه نرگسزارها در مناطق بهصرفه را در دستور کار قرار دادهاند.