دپرشن ایز کامینگ
«از هوای ابری متنفرم. آسمون که ابری میشه انگار یکی فشار میاره به گلوم و دلم میخواد زارزار گریه کنم.»، «صبح که از خواب پا میشم و میبینم خورشید توی آسمون نیست، وحشتناک دلم میگیره.»، «زمستونا اصلا انرژی ندارم، دل و دماغ بگو و بخند ندارم، اصلا دلم میخواد کل زمستون رو بگیرم بخوابم.» پشت همه این حرفهای زمستانه، یک واقعیت علمی خوابیده است؛ کمبودن نور در زمستان بعضی آدمها را افسرده میکند.
افسردگی زمستانه از نوع افسردگیهایی است که فقط به آب و هوا مربوط میشود و نه چیز دیگر. کسانی که به افسردگی فصلی مبتلا هستند، اگر به حال خودشان رها شوند، معمولا در فصلهای پرنورتر سال - مثل بهار- سرحال میآیند. روانشناسها به این الگو از بروز نشانههای افسردگی میگویند اختلال عاطفی فصلی یا SAD. افسردگان زمستانی میل زیادی به خوردن شکلات، خوابیدن بیش از حد و انجام ندادن کارهایشان دارند. قابل توجه خانمها اینکه افسردگی زمستانه هم مثل دیگر نمونههای افسردگی در زنها بیشتر است. 80درصد افسردگان فصلی زن هستند و سن متوسط ابتلا به این بیماری 40سالگی است. تحقیقات نشان داده است که ساکنان مناطق سرد جهان - مثل آلاسکا - بیشتر به افسردگی فصلی مبتلا میشوند. مثلا معلوم شده است که تنها یک درصد افسردههای ژاپنی، براساس فصلها افسرده میشوند، درصورتی که در آلاسکا این میزان به 2/9درصد هم رسیده است. جالب اینکه اگر همین آدمهای ساکن مناطق سرد به جنوب سفر کنند، افسردگیشان بهبود مییابد و اگر دوباره به شمال برگردند، افسردگیشان عود میکند. مشاهده این واقعیت منجر به این نظریه شد که دورههای افسردگی، مربوط به روزهای تقویم نیستند، بلکه میزان حرارت و نور خورشید در روزهای سال است که میتواند بدتر یا بهتر شدن نشانههای افسردگی را توجیه کند. همین نظریه باعث بهوجود آمدن درمانی به نام «نور درمانی» شد.
محققان آنور آبی در تحقیقات سالهای اخیرشان دریافتهاند که نور درخشان و قوی خاصیت درمانی دارد. آنها حتی در مورد بهترین مدت برای تاباندن این نورها تحقیق کرده و فهمیدهاند که 2ساعت مداوم نور تاباندن بهتر از نیم ساعت است. در ایران نور درمانی و نور درمانگر نداریم، اما اگر شما فکر میکنید زمستانها خلقتان گرفته است حتما به یک روانشناس مراجعه کنید که اول مسجل شود که افسرده هستید بعد هم در کنار درمان روانشناستان، خودتان میتوانید با یک نوردرمانی ابتکاری حالتان را بهتر کنید. کافی است نور خانه را کمی بیشتر و محیط را آفتابگیر و روشن کنید. پیاده روی طولانی کنید، ناهار را در پارک مجاور خانه خود بخورید، یا به راحتی روی نیمکت بنشینید و آفتاب بگیرید. حتی در روزهای سرد یا ابری، نور فضای باز میتواند به شما کمک کند. مخصوصاً اگر طی دو ساعت اول بعد از بیدارشدن در صبح، مدتی را بیرون از خانه بگذرانید. اگر هم میخواهید سریع حالتان جا بیاید، یک سفر بروید جنوب. نوری که وسط زمستان در بوشهر و خوزستان و هرمزگان بهصورتتان میخورد، هزاربار از نور تابستان تهران بهتر است. نور بخورید و خوب شوید.