ضربه نیمایی به صادرات

خبر: ابراهیم بهادرانی، مشاور رئیس اتاق تهران می‌گوید: اختلاف زیاد بین قیمت ارز آزاد و ارز نیمایی، به بازار ارز، تراز تجاری، تولید کالا و تعادل در بازار کالاها ضربه می‌زند. برای تشویق صادرات باید هرچه سریع‌تر به سمت کاهش فاصله نرخ نیمایی و بازار آزاد حرکت کرد.
نقد: اختلاف قیمت ارز در سامانه نیما و بازار آزاد به بیش از 10هزار تومان رسیده و عملاً ارز حاصل از صادرات حدود 30درصد ارزان‌تر از قیمت واقعی فروخته می‌شود که موردانتقاد صادرکنندگان است. در مقابل، ارز موردنیاز برای واردات نیز با نرخ نیما و حدود 30درصد پایین‌تر از نرخ بازار تأمین می‌شود که با استقبال قابل‌توجه مواجه شده و از اثرات آن می‌توان  افزایش شکاف تراز تجاری مشاهده کرد. پیش از موج صعودی اخیر در بازار آزاد، انتظار می‌رفت به‌تدریج و برای جلوگیری از ظهور یک نرخ ترجیحی برای ارز، قیمت ارز در سامانه نیما با ارزش واقعی متناسب‌سازی شده و با کاهش تعداد کالاهای مشمول تحویل ارز صادراتی به نرخ نیما، مقدمات یکسان‌سازی نرخ ارز فراهم شود؛ اما اینگونه نشد و بار دیگر باوجود حذف دلار مفسده‌آور ترجیحی، نرخ ارز دیگری زمینه‌ساز توزیع رانت و تضعیف صادرات شده است. نکته اینجاست که رانت بهره‌مندی از ارزهای ترجیحی و با قیمت کمتر از نرخ واقعی، به میزان رشد قیمت ارز در بازار آزاد بستگی دارد و می‌تواند به‌عنوان مشوقی برای تنش‌سازی در بازار ارز عمل کند.