نوای صبا

حوالی میدان بهارستان، خیابانی است به نام ظهیرالاسلام که اگر گذرت به آنجا بیفتد، شماره92 خانه‌ای است به یادگار مانده از استاد. شاگرد کلنل علینقی وزیری و رفیق گرمابه و گلستان نیما یوشیج و استاد شهریار. ابوالحسن صبا از آن دست موسیقی‌دان‌هایی بود که به‌خاطر بسیاری چیزها شناخته شده بود. هنوز هم وقتی نام او در جایی برده می‌شود، همه به دیده یک استاد کامل به او احترام می‌گذارند.‌ساز اصلی‌اش ویولن بود. او مانند بسیاری دیگر از استادان صاحب نام، یک‌ساز کاملا غربی را به خوبی تمام، به خدمت موسیقی ایرانی درآورد. در واقع جزو معدود موسیقی‌دان‌هایی بود که در چندین‌ساز تبحر داشت. درباره او گفته می‌شود که هر چه در چنته داشت، به آنکه خواهان آن بود، می‌آموخت. در تأیید این گفته، باید از شاگردان او نام برد؛ از علی تجویدی، فرامرز پایور، حسن کسایی، غلامحسین بنان، همایون خرم و... که هر کدام خود از بهترین‌ها بوده و هستند. او علاوه بر اینکه ادبیات کلاسیک ایران را به‌خوبی می‌شناخت، انگلیسی را هم خوب می‌دانست و از ادبیات جدید ایران هم بی‌اطلاع نبود. در سال1308 برای تاسیس مدرسه صنایع ظریفه و تدریس موسیقی، از طرف دولت به رشت اعزام شد و این، آغازی بود برای یک حرکت تازه.
او به روستاها و کوهپایه‌های شمال رفت و به جمع‌آوری آهنگ‌های محلی پرداخت و ارمغان‌های بی‌نظیری از این سفر به همراه آورد. صبا معتقد بود منابع اصلی موسیقی ایران، آهنگ‌ها و ترانه‌های محلی است. با شاگردانی که پروراند و با متدهایی که نوشت، روی نسل‌های بعد از خود، اثر بسیار گذاشت. تا به امروز، چهار مضراب روی ویولن به سبک صبا دنبال می‌شود.