الحاق در کمین کرانه باختری
با قدرتگیری گروههای راست افراطی در تل آویو، موضوع الحاق کرانه باختری به دیگر مناطق اشغالی تحت کنترل صهیونیستها، جدیتر شده است
در اواخر تابستان سال 1993یاسر عرفات، بهعنوان رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در حیاط کاخ سفید پای توافقی به نام «معاهده اسلو» را امضا کرد تا خیالش راحت شود که نظامیان صهیونیست از کرانه باختری عقبنشینی خواهند کرد و این منطقه بهعنوان حداقلیترین بخش از سرزمین فلسطین، برای فلسطینیها باقی خواهد ماند.30سال بعد از امضای این توافق، نه تنها اشغال کرانه باختری پایان نیافته، بلکه صداهای دیگری در تل آویو به گوش میرسد که به دنبال الحاق تمام کرانه باختری به دیگر مناطق اشغالی هستند.
این صداها با قدرتگیری جریان راست افراطی در نتیجه انتخابات پارلمانی اخیر در تل آویو شدت گرفته است؛ صداهایی که از گلوی «ایتمار بن گویر» و «بزالل اسموتریچ» بهعنوان تندروترین اعضای کابینه آتی بنیامین نتانیاهو شنیده میشود. این 2 قرار است در کابینه جدید رژیم صهیونیستی، پستهای وزارت امنیت داخلی و وزارت دارایی را در دست بگیرند. کنترل نیروهای امنیتی و پلیس در دست وزارت امنیت داخلی است.
بهطور کلی نه بن گویر و نه اسموتریچ، اعتقادی به حقوق فلسطینیها در کرانه باختری ندارند و بارها در تبلیغات و سخنان خود از الحاق کرانه باختری به دیگر مناطق اشغالی دفاع کردهاند. واشنگتن پست در گزارشی درباره طرحهای اسموتریچ مینویسد: «او بهدنبال الحاق کرانه باختری، اخراج شهروندان عرب از مناطق تحت کنترل اسرائیل و ایجاد پروتکلها و قوانین جدیدی است که به سربازان اسرائیلی اجازه میدهد حتی به فلسطینیهایی که سنگ پرتاب میکنند، بدون نگرانی از تبعات قضایی با گلوله جنگی به آنها شلیک کنند تا زمانی که روند تسلط اسرائیل بر کرانه باختری تکمیل شود.»
روزنامه تایمز اسرائیل، آماری منتشر کرده که نشان میدهد، هماکنون حدود60 درصد از رأیدهندگان اسرائیلی خود را راستگرا میدانند. قبلا در سال 2019حمایت از راستهای افراطی فقط 46درصد بود. آمار حمایت از افراط گرایان در میان نسل جوان بسیار بیشتر شده و70 درصد از جوانان صهیونیستی از بنیادگرایی و افراط گرایی صهیونیستی حمایت میکنند. همین افزایش گرایش به تندروها باعث شده تا وضعیت آینده کرانه باختری بیش از هر زمان دیگری در خطر باشد.
حقوق نابرابر
روند اشغال کرانه باختری پس از جنگهای سال 1967آغاز شد. براساس آمار مؤسسه واشنگتن، هماکنون بیش از 670هزار صهیونیست در کرانه باختری در شهرکهایی که با بلوکهای سیمانی از دیگر مناطق کرانه باختری جدا میشوند، ساکن هستند. از این تعداد، 220هزار نفر در قدس شرقی بهعنوان منطقهای که قرار بود پایتخت فلسطینیها باشد، ساکن هستند. جمعیت کل فلسطینیهای کرانه باختری نیز 2میلیون و 747هزار نفر است.
از نظر حقوقی اما میان فلسطینیها و صهیونیستهای ساکن در کرانه باختری، اختلافات بسیار اساسی وجود دارد. ویوین واینمن، وکیل دادگستری در لندن و از یهودیان سرشناسی که سابقه نائبرئیسی کنگره جهانی یهودیان را نیز دارد، به تبعیض نژادی آشکار در کرانه باختری اذعان دارد. او در وب سایت
JewishNews مینویسد که نابرابری فاحشی از نظر حقوقی میان فلسطینیهای ساکن در کرانه باختری با شهرک نشینان اسرائیلی وجود دارد. او این نابرابری را ناشی از آن میداند که برخورد قضایی با فلسطینیهای ساکن در مناطق اشغالی کرانه باختری در دادگاه نظامی و تحت شرایط ویژه قوانین جنگی انجام میشود. این وضعیت قانونی به دادگاهها اجازه میدهد تا کوچک ترین تحرک فلسطینیها، از جمله گرفتن سنگ در دست را بهعنوان تهدید جنگی به شمار آورده و مجازاتی تا سرحد زندانهای بلندمدت را برای آنها رقم بزند. مضاف بر آن، فلسطینیها در این وضعیت، دسترسی سختتر و بسیار محدودی به وکیل دارند. این در حالی است که صهیونیستهای ساکن شهرکها، تحت قوانین عادی حقوق شهروندی قرار دارند و حتی مجوز حمل سلاح نیز برای آنها صادر میشود.
واینمن در گزارش خود همچنین میافزاید: ادامه شهرکسازیها در کرانه باختری باعث شده تا صهیونیستها هماکنون حدود 60درصد از اراضی کرانه باختری را زیر سلطه خود داشته باشند. همچنین با وجود آن که دادگاه عالی اسرائیل در سال 1979، تصاحب و مصادره زمینهای فلسطینیها برای استفاده شهرک نشینان را غیرقانونی اعلام کرد، اما از آن زمان مسیر متفاوتی برای گسترش منطقه C (منطقه تحت کنترل صهیونیستها در کرانه باختری) دنبال شده که در چارچوب آن، ارتش رژیم صهیونیستی دهها هزار هکتار زمین را به بهانه تامین امنیت تصاحب کرده است. این زمینها در گام بعدی به شهرکسازی اختصاص مییابند.
الحاق خزنده
روند الحاق کرانه باختری اگرچه ممکن است با به قدرت رسیدن افراط گرایان صهیونیست شتاب یابد اما گزارشها نشان میدهد که از سالها قبل، حتی پیش از قدرتگیری تندروها در تل آویو، رهبران اسرائیل روند خزنده و تدریجی الحاق 40درصد باقی مانده کرانه باختری را دنبال میکردند. براساس گزارش المانیتور، ارتش اسرائیل از سالهای گذشته حدود 18درصد از 40درصد مناطق باقی مانده فلسطینیها را به عنوان مناطق خطر تحت کنترل ویژه در آورده و خطر الحاق این بخشهای کرانه باختری با تأیید دادگاههای تل آویو بسیار زیاد است. حکم ماه پیش دادگاه عالی رژیمصهیونیستی برای اخراج اجباری ۱۲۰۰ فلسطینی در بخش بزرگی از منطقه «مسافر یاتا» در جنوب کرانه باختری نیز به بهانه ایجاد منطقه نظامی بسته صورت گرفت. براساس گزارش المانیتور، این شیوه تدریجی الحاق راهی برای کاهش انتقادهای بینالمللی از تل آویو است، هرچند همچنان جامعه بینالملل فعالیتهای اسرائیل در کرانه باختری را تحت عنوان اشغالگری میشناسد.
مکث
الحاق کرانه باختری به چه معنی است؟
صرفنظر از انتقادات و مواضع گسترده جامعه بینالمللی علیه الحاق و اشغال کرانه باختری، اما اگر کابینه جدید تل آویو به دنبال الحاق رسمی کرانه باختری باشد، پیشبینی میشود این اقدام در گام اول مربوط به 132شهرک غیرقانونی باشد. این شهرکها و مناطق اطراف آن بهصورت رسمی به بخشی از مناطق تحت اشغال رژیم صهیونیستی تبدیل خواهند شد. این بدان معناست که برای ساکنان این مناطق سند رسمی صادر میشود. هماکنون، ساختوساز و منطقه بندی در کرانه باختری مستلزم تأیید وزیر جنگ و نخستوزیر است و این روند ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد، اما پس از الحاق، این امر تبدیل به یک موضوع محلی خواهد شد و در نتیجه ساخت و سازها در شهرکهای کرانه باختری به طرز انفجاری افزایش خواهد داشت.
تحلیل
صهیونیسم مذهبی و کرانه باختری
هارل چورف، کارشناس مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه موشه دایان تل آویو:اگرچه بلوک صهیونیسم مذهبی، اقلیتی کوچک از رأیدهندگان اسرائیلی هستند و هر چند این بلوک کوچک فقط 14کرسی در کنست 120عضوی در اختیار دارد، اما این اقلیت بسیار قدرتمند است و نقش حیاتی را در ائتلاف با نتانیاهو بازی میکنند. آنها قادرند حرف خود را، هم در کنست و هم در کابینه نتانیاهو به کرسی بنشانند. باید توجه داشت که آنها یک اقلیت هستند؛ اما اقلیتی بهشدت مصمم و جزم گرا که نه حاضر به بحث و گفتوگو درباره اهداف و برنامههای خود هستند و نه حاضر به همراهی با دیگران، بلکه تندروی آنها باعث میشود که دیگران به ناچار با آنها همراه شوند. بلوک صهیونیسم مذهبی، خود را پیشگامان مرزهای جدید میبیند؛ مرزهایی که قرار است در کرانه باختری ایجاد شوند. آنها سیاست مورد نظرشان را دیکته میکنند و با تندروی خود، راه را بر هرگونه مخالفت میبندند. صهیونیسم مذهبی این بار آمده که خواستههای تاریخی خود را به نتیجه برساند. آنها بهدنبال کنترل تمامی سرزمین فلسطین هستند.