ساخت پارکینگ با پول حذف پارکینگ

مهدی اسماعیل‌پور- روزنامه‌نگار

تهران حدود یک میلیون و ۵۰۰‌هزار واحد، کمبود جای پارک دارد؛ معضلی که از دل بی‌توجهی به نیاز این شهر پر از جمعیت و پر از خودرو طی دهه‌های گذشته بیرون آمده و حالا تبدیل به ابرچالشی مهم برای پایتخت شده است.
به همین‌خاطر، مدیریت فعلی شهری تهران، با ارائه طرح‌ها و اجرای پروژه‌هایی با عنوان «نهضت پارکینگ‌سازی» به‌دنبال جبران بخشی از کمبود برآمده اما واقعیت این است که ساخت و ایجاد انواع پارکینگ خودرو (زیرزمینی، روسطحی، مکانیزه و حاشیه‌ای) کار ساده‌ای نیست که در کوتاه‌مدت بتوان انجام داد.
پارکینگ‌سازی، بیشتر از آنچه تصور می‌شود، پیچ و خم دارد؛ از تامین زمین گرفته تا جلب‌نظر بخش خصوصی برای اجرا یا بهره‌برداری.‌ به هرترتیب شهرداری با راه‌اندازی جهاد ساخت پارکینگ تلاش می‌کند تا وضعیت بحرانی کمبود پارکینگ را کاهش داده و طی برنامه‌ای بلندمدت برطرف کند.
بر همین اساس علاوه بر ساماندهی و ایجاد پارک حاشیه‌ای در مناطق مختلف، ساخت پارکینگ‌های مسقف و مکانیزه به‌ویژه در نقاط و محله‌های شلوغ و پر‌تقاضای شهر در دستور کار مدیران شهری قرار گرفته است.
درهمین راستا سرپرست معاونت فنی و مهندسی سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران گفت: «علاوه بر پارکینگ امیرکبیر که ابتدای آبان امسال به بهره‌برداری رسید، 4پارکینگ جدید در دست احداث است. همچنین حدود ۱۳‌زمین نیز درحال مطالعه برای طراحی و ساخت پارکینگ هستند.» محمدرضا شیخ‌بهایی افزود: «به‌جز پارکینگ مینابی در محله اتابک که تا پایان امسال به بهره‌برداری می‌رسد، باقی پروژه‌ها تا پایان سال آینده به بهره‌برداری خواهند رسید.»

پارکینگ شهید باقری آماده کلنگ‌زنی
سید‌مجتبی شفیعی، رئیس سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران هم از کلنگ‌زنی ساخت پارکینگ شهید باقری خبر داده است.
او گفت: «تملک زمین این پارکینگ انجام و با پیمانکار قرارداد ساخت پارکینگ منعقد شده است. پارکینگ شهید باقری موقعیت بسیار مناسبی دارد و تقاضا برای ساخت این پارکینگ در منطقه‌۱۸ بالاست. این پارکینگ از محل منابع حذف یا کسری پارکینگ ساخته خواهد شد.»
شفیعی درباره حذف یا کسری پارکینگ هم اینگونه توضیح داد و گفت: «منظور از کسر پارکینگ یعنی مالک ملک هنگام صدور پروانه به نوعی نتواند پارکینگ مورد نیاز ملک مربوطه را تأمین کند. همچنین منظور از حذف پارکینگ یعنی مالک ملک با توجه به الزام به احداث پارکینگ عمدا از احداث پارکینگ مورد نیاز در ملک مربوطه خودداری و پارکینگ را حذف کرده باشد که در دو حالت کسری و حذف، مالک باید هنگام صدور پروانه، عوارضی را به شهرداری بپردازد. این دسته از افراد عوارض را به صندوقی واریز می‌کنند که شهرداری برای تأمین پارکینگ‌های محله‌ای یا عمومی آن‌را هزینه می‌کند. ساخت پارکینگ شهید باقری هم از همین محل ساخته خواهد شد.»

شهرداری به‌تنهایی نمی‌تواند مشکل را برطرف کند
از دید کارشناسان کمبود شدید سرانه جای پارک در تهران، به شکلی نیست که شهرداری بتواند بدون کمک‌گرفتن از بخش خصوصی آن را جبران کند.
سیدمحمد آقامیری، نایب‌رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران در این خصوص گفت: «‌ساخت مجتمع‌های پارکینگی در سطح شهر، موضوعی نیست که تمام بار آن را روی دوش شهرداری بیندازیم و قطعا باید بخش خصوصی نیز برای این کار وارد میدان شود. کمااینکه در کشورهای پیشرفته هم اینطور نیست که دولت و شهرداری‌ها به‌تنهایی برای احداث پارکینگ طبقاتی اقدام کنند و بیشتر پارکینگ‌های عمومی در اختیار بخش خصوصی قرار دارد.  شهرداری املاک زیادی در اختیار ندارد که بتواند آنها را به پارکینگ عمومی تبدیل کند. کمبود سرانه خدمات شهری مختلف در سطح پایتخت، فقط مربوط به کمبود جای پارک نیست و ما در مسائل دیگر ازجمله فضای سبز یا زمین بازی کودکان نیز دچار کمبودهایی هستیم و شهرداری باید همه این کمبودها را جبران کند. بنابراین ما نمی‌توانیم از شهرداری انتظار داشته باشیم که تمام املاک و زمین‌های خود را صرفا برای احداث پارکینگ عمومی درنظر بگیرد و به مسائل دیگر توجه نداشته باشد.»

مشخصات 4پارکینگ در دست احداث
پارکینگ شهید باقری در منطقه‌۱۸ با ظرفیت ۴۵۰ پارک خودرو
پارکینگ مینابی در منطقه‌۱۵ با ظرفیت ۴۰۰ پارک خودرو
پارکینگ بعثت در منطقه‌۱۶ که جنب بوستان بعثت واقع شده است
پارکینگ قزوین در منطقه‌۱۱

طرح‌های جدید برای ساخت پارکینگ‌های جدید
در مناطق یک، 5، 6، 8، 9 و 18 تعدادی زمین برای احداث پارکینگ مشخص شده که در مرحله مطالعه قرار دارد.
30هزار پارکینگ مسقف و مکانیزه تا پایان این دوره از مدیریت شهری (سال1404) ایجاد می‌شود.
برای ایجاد 30هزار پارکینگ، باید سالانه 1500میلیارد تومان از محل درآمد کسر از پارکینگ محقق ‌شده و به‌صورت مستمر و مستقیم به سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران تعلق گیرد. شرط دیگر تامین زمین مناسب از سوی شهرداری‌های مناطق 22گانه است.
90‌هزار جای پارک حاشیه‌ای جدید تا پایان سال در پایتخت ایجاد می‌شود.