روز بد، روز خوب
تیمهای آسیایی و آفریقایی حاضر در جامجهانی در 2بازی اول نتایج متفاوتی گرفتهاند
تیمهای آفریقایی روز اول مسابقات ناامیدکننده ظاهر شدند اما در بازی دوم جبران کردند. در بازی اول تیمهای سنگال، کامرون و غنا مقابل 3 اروپایی؛ هلند، سوئیس و پرتغال شکست خوردند و فقط مراکش و تونس موفق به کسب امتیاز شدند. 4تیم حتی موفق به گلزنی هم نشدند و فقط غنا بود که در شکست 3 بر 2 مقابل پرتغال 2بار به گل رسید. بازی دوم اما متفاوت بود. آنها میانگین 2امتیاز در هر بازی را بهدست آوردند و 11گل زدند؛ کامرون با صربستان 3 -3 کرد، غنا 3 بر 2 کرهجنوبی را برد، مراکش 2 بر صفر بلژیک را شکست داد، سنگال 3 بر یک بر قطر میزبان پیروز شد و فقط تونس بود که یک بر صفر به استرالیا باخت.
جالب اینکه هر 5تیم آفریقایی، مربیهایی بومی دارند؛ ولید الرکراکی اطراف پاریس و اوتو آدو در هامبورگ به دنیا آمدهاند اما حتی این 2نفر هم ملیپوش تیم آفریقایی خودشان بودهاند. از میان آسیاییها فقط استرالیا و ژاپن مربی بومی دارند.
وضعیت آسیاییها برعکس بود. روز اول ایران 6گل از انگلیس و استرالیا 4گل از فرانسه خوردند اما عربستان موفق شد آرژانتین را شکست دهد و ژاپن بر آلمان مدعی پیروز شد و کرهجنوبی با اروگوئه مساوی کرد. قطر هم دیدار افتتاحیه را به اکوادور باخت؛ 7گل زده، 14گل خورده و 7امتیاز. در بازی دوم تقریبا همهچیز برعکس شد. عربستان و ژاپن که 2تیم پیروز آسیایی در بازی اول بودند، بازی دوم خود را به لهستان و کاستاریکا واگذار کردند. ایران و استرالیا که باخته بودند، ولز و تونس را شکست دادند. کرهجنوبی در یک بازی سراسر هجومی و برتر نتوانست غنا را شکست دهد و 3بر2 باخت. فقط قطر بود که باخت بازی اول را در بازی دوم هم تکرار کرد تا نخستین حذفشده جام باشد. آسیاییها در بازی دوم 6گل زده، 9گل خورده و 6امتیاز داشتند.
02
چو گوئهسونگ از کرهجنوبی ظرف ۲دقیقه و ۴۷ثانیه 2گل به غنا زد تا چهارمین دبل سریع تاریخ جامجهانی را به نام خود ثبت کند. سریعترین بریسها (2گل پشت سر هم یک بازیکن) در تاریخ جامجهانی این نفرات هستند؛ تونی کروس: یکدقیقهو۱۰ثانیه، جامجهانی۲۰۱۴، مقابل برزیل. رونالدو: ۲دقیقهو۳۰ثانیه، جامجهانی۲۰۰۲، مقابل کاستاریکا. اولگ سالنکو: ۲دقیقــهو۴۷ثـــــانیـه، جامجهانی۱۹۹۴، مقابل کامرون. چو گوئهسونگ: ۲دقیقهو۴۷ثانیه، جامجهانی۲۰۲۲، مقابل غنا.
01
این نخستین تساوی تاریخ صربستان در جامجهانی بود. آنها در 10بازی قبلی 2برد و 8شکست داشتند و هرگز در یک مسابقه نتوانسته بودند 3گل بزنند.
02
آخرینباری که یک تیم 2بازی پیاپی نتیجه 3 بر 2 را ثبت کرده بود، پیش از غنا، تیم اروگوئه بود و پیش از آن تیم آلمان (1954) و سوئیس (1938).
01
با انجام 2بازی فقط یک تیم از آسیا (و اقیانوسیه) و آفریقا بهطور قطع حذف شده بود؛ قطر میزبان.
07
غنا نخستینبار بود که در یک مسابقه 3گل میزد. در عین حال این تیم در هفتمین بازی پیاپی خود موفق به گلزنی شد. فقط نیجریه (94 تا 98) در 8بازی متوالی گل زده بود.
11
بازی کامرون- صربستان تماشاییترین مسابقه تا دیروز بود. در نیمه اول 3گل ظرف ۱۹دقیقه، نیمه دوم 3گل ظرف ۱۳دقیقه زده شد. ابوبکر دقیقه ۵۵ وارد زمین شد و 11دقیقه بعد یک گل و یک پاسگل به نام خودش ثبت کرد.
03
کامرون پس از آفریقای جنوبی (2-2 مقابل پاراگوئه در سال2002) و ساحلعاج (3 بر 2 مقابل صربستان در سال2006) سومین تیم آفریقایی شد که در جامجهانی شکست با اختلاف 2گل را در یک مسابقه جبران میکند. 2بار از این 3بار صربستان حریف آفریقاییها بود. تیمهای انگلیس، سوئد و شوروی هم 2بار وقتی 2گل از حریفان پیش بودهاند، در نهایت موفق به پیروزی نشدهاند.
11
کرهجنوبی در 11مسابقه آخرش در جامجهانی فقط یک پیروزی کسب کرده که در دوره قبلی مقابل آلمان بوده؛ 3تساوی و 7شکست. کره در بازی با غنا به اندازه 4بازی قبلیاش (3) گل خورد.
آسیاییهای جانسخت
فارغ از نتایجی که در جامجهانی بهدست آمد یا خواهد آمد، یک نکته واضح این است که تیمهای آسیایی غالبا نمایشهای خوبی داشتند و جانسخت و آماده نشان دادند. برد و باختها یک طرف قضیه است و سبک فوتبالی که آنها بازی میکنند یک طرف دیگر. جامجهانی2022 نخستین جامجهانی تاریخ بود که با حضور 6تیم آسیایی برگزار میشد. این بالاترین تعداد حضور نمایندگان قاره کهن در یک دوره از جام است که به لطف میزبانی قطر و البته پیروزی استرالیا در برابر پرو در پلیآف بین قارهای رقم خورد. کیفیت گروههای این 6تیم از نظر سختی و آسانی متنوع بود و البته آنها نتایجی گرفتند که بعضا خوب و قابل دفاع و بعضا ضعیف و دور از انتظار بود. با این همه، مشخص است که تیمهای آسیایی پیشرفت کردهاند و این موضوع باید برای ایران قابل توجه باشد. در مورد نتایج شاگردان کارلوس کیروش به اندازه کافی بحث میشود، اما بد نیست عملکرد سایر آسیاییها را هم ببینیم؛ بهخصوص که سال آینده جامملتهای آسیا برگزار میشود و تیم ایران امیدوار است بتواند به طلسم بیش از 4دهه قهرمان نشدن در این رقابتها پایان دهد.
همهچیز نتیجه نیست
طبیعتا در مورد نتایج، در پایان مرحله گروهی باید حرف زد، اما کیفیت بازیها مقوله دیگری است که همین حالا هم بحثهای فراوانی را بهخودش اختصاص داده. بهعنوان مثال در مورد کیفیت تیم ملی عربستان سخن زیاد گفته میشود؛ تیمی که نخستین شگفتی جام را رقم زد و توانست آرژانتین بزرگ را شکست دهد. آن بازی که با کامبک سعودیها همراه بود زیاد مورد تحسین قرار گرفت، اما عربستان حتی در شکست مقابل لهستان هم نمایش خوبی داشت. آنها 16ضربه به سمت دروازه حریف زدند که 5شوتشان توی چارچوب بود، اما لهستان با 9شوت و 3ضربه داخل چارچوب صاحب 2گل شد! عربستان در این بازی یک پنالتی هم از دست داد.
ژاپن هم با شکست آلمان دیگر شگفتی بزرگ جام را رقم زد. آنها هم در برابر کاستاریکا متحمل یک شکست غیرمنتظره شدند، اما در طول بازی کاملا برتر از رقیب بودند. ژاپن در این مسابقه 13شوت داشت و 3ضربه این تیم داخل چارچوب بود، اما کاستاریکا با 4ضربه و فقط یک شوت داخل چارچوب به تنها گل بازی دست یافت.
کرهجنوبی هم اگرچه در 2بازی اول در برابر اروگوئه و غنا به یک تساوی و یک باخت رسید، اما در هر 2بازی تیم برتر میدان بود؛ بهخصوص در دیدار دوم که کفه آمار و ارقام، بهشدت به سود تیم آسیایی سنگینی میکرد. تصور کنید غنا از 7شوت و تنها 3ضربه داخل چارچوب به 3گل رسید، اما کره با 22شوت و 7ضربه داخل چارچوب تنها موفق به ثبت 2گل شد. حتی استرالیا هم بعد از شکست سنگین 4بر یک مقابل فرانسه، در بازی دوم خودش را بازیابی کرد و تیم خوب تونس را برد. همه اینها یعنی تیمهای آسیا در سطح کیفی نسبتا قابلقبولی قرار دارند و دنیا نمیتواند به آنها به چشم زنگ تفریح نگاه کند. بنابراین تیم ملی ایران هم پیش از جامملتهای آسیا به خوبی باید تقویت و آماده شود.
به استثنای قطر
همه آنچه در مورد آسیاییها گفتیم منهای قطر است؛ تنها تیم تاریخ که نخستین حضورش در جامجهانی صرفا به لطف میزبانی مسابقات رقم خورد و پیش از آن نتوانسته بود در این تورنمنت حاضر شود. قطر مطابق انتظار تیم خوبی نبود و با 2شکست، به نخستین تیم اوتشده جامجهانی تبدیل شد، هرچند آنها در جامملتهای قبلی آسیا با تربیت گلخانهای یک تیم، موفق به کسب عنوان قهرمانی شده بودند.