اختلاف در جبهه غرب، بر سر جنگ اوکراین
اروپاییها میگویند که واشنگتن بدون توجه به تبعات جنگ برای اروپا، با افزایش قیمت گاز خود و صادرات تسلیحات به اوکراین، بهدنبال منفعتطلبی است
«واقعیت این است که آمریکاییها بیشترین سود را از جنگ اوکراین میبرند؛ آنها گاز مایع را با قیمت بالاتر میفروشند و قراردادهای تسلیحات بیشتری را امضا میکنند.» این تازهترین اظهارات یک مقام ارشد اروپایی است. 9ماه پس از آغاز جنگ اوکراین، جبهه غرب در برابر روسیه شکاف برداشته و متحدان قدیمی، یعنی اروپا و آمریکا، آشکارا از یکدیگر انتقاد میکنند. مقامات ارشد اروپایی خشمگین از آمریکا، دولت جو بایدن را متهم میکنند که از جنگ اوکراین برای ثروتاندوزی استفاده میکند، درحالیکه کشورهای اروپایی در رنج هستند.
از زمانی که آمریکا با هدف حمایت از شرکتهای خود، یک بسته بزرگ مالی حمایتی را در نظر گرفته، دیپلماتهای اروپایی یا آشکارا و یا در محافل خصوصی، خشمگینانه واشنگتن را متهم میکنند که در پی نابودی صنعت اروپاست؛ شرایطی که به نوشته وب سایت آمریکایی پولیتیکو، روسها قطعا از آن استقبال میکنند. یک دیپلمات ارشد اروپایی که تمایلی به افشا شدن نامش نداشته، به پولیتیکو گفته: «ما واقعا در یک مقطع تاریخی قرار داریم. آمریکا باید متوجه باشد که افکار عمومی در بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا در حال تغییر است.»
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز صراحتا از واشنگتن خواسته تا به نگرانیهای اروپا پاسخ دهد. او در مصاحبهای با پولیتیکو گفته: «دوستان آمریکایی ما تصمیماتی میگیرند که اقتصاد اروپا را هدف قرار میدهد.»
آمریکا اما این اتهامات را رد میکند. سخنگوی شورای امنیت ملی این کشور میگوید: «افزایش قیمت گاز در اروپا، ناشی از حمله روسیه به اوکراین و جنگ انرژی پوتین علیه اروپاست. در این میان صادرات گاز طبیعی مایع از آمریکا به اروپا بهطور چشمگیری افزایش یافته و به اروپا کمک کرده تا بتواند از روسیه فاصله بگیرد.»
آنچه اختلافات اروپا و آمریکا را به اوج رسانده، طرح پرداخت یارانه به شرکتهای آمریکایی و معافیتهای مالیاتی است که دولت بایدن برای آنها در نظر گرفته است؛ اقداماتی که بهگفته بروکسل، بهطور ناعادلانه، تجارت اتحادیه اروپا را تضعیف کرده و به تهدیدی جدی برای صنایع اروپایی تبدیل شده است. با وجود مخالفتهای رسمی اروپا، هیچ نشانهای دال بر عقبنشینی احتمالی واشنگتن از این سیاستها دیده نمیشود.
اروپاییها در شرایطی با منفعتطلبی متحد دیرینه خود روبهرو شدهاند که اقتصاد اغلب کشورهای این قاره، تحتتأثیر جنگ اوکراین در آستانه رکود است و بحران انرژی باعث شده تا در برخی از کشورها، ازجمله لهستان زمزمه خاموشیهای گسترده و جیرهبندی انرژی در زمستان پیش رو شنیده شود. کشورهای اروپایی برای کاهش وابستگی خود به انرژی روسیه به گاز مایع آمریکا روی آوردهاند اما قیمتی که اروپاییها برای این گاز میپردازند، تقریبا 4 برابر هزینه گاز مایع در آمریکاست. از سوی دیگر، در شرایطی که کشورهای اروپایی برای جلوگیری از تشدید تنشها با مسکو از ارسال تسلیحات نظامی به اوکراین خودداری میکنند، خبرهای بسیاری از افزایش صادرات تسلیحات آمریکایی به اوکراین شنیده میشود.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه که قرار است پنجشنبه همین هفته به آمریکا سفر کند، تأکید کرده که قیمت بالایی که آمریکاییها از کشورهای اروپایی برای گاز مایع دریافت میکنند، رفتار دوستانهای نیست. سیاستمداران دیگر کشورهای اروپایی نیز از اینکه دولت بایدن تأثیر سیاستهای داخلی آمریکا را بر متحدان اروپایی نادیده گرفته، عمیقا ابراز ناامیدی کردهاند. اما آنچه بیشتر از مسئله قیمت گاز مایع، اروپاییها را خشمگین کرده، پولی است که به واسطه جنگ اوکراین به بخش دفاعی آمریکا سرازیر شده است. بهگفته بورل، آمریکا به تنهایی تاکنون بیش از 15.2میلیارد دلار تسلیحات و تجهیزات نظامی به اوکراین صادر کرده است. این درحالی است که مجموع صادرات تسلیحاتی کشورهای عضو اتحادیه اروپا به اوکراین کمتر از 8میلیارد دلار بوده است.