سوریه؛ توافق در شمال و تنش در جنوب
درحالی‌که توافق آمریکا و ترکیه در آخرین ساعات روز جمعه روزنه امیدی برای جلوگیری از درگیری‌های نظامی بیشتر در شمال سوریه ایجاد کرده، وضعیت جنوب این کشور روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود به‌طوری‌که بسیاری از تحلیلگران احتمال وقوع درگیری نظامی بزرگ در استان درعا را بعید نمی‌دانند.
توافق آمریکا و ترکیه بر سر منبج
مذاکرات فشرده هیأت‌های سیاسی و نظامی آمریکا و ترکیه که از صبح روز جمعه در آنکارا شروع شده بود سرانجام با گذشت نزدیک به 12ساعت با اعلام خبر دستیابی طرفین به توافق مقدماتی خاتمه یافت. به‌گفته حامی اکصوی، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه، تمرکز این مذاکرات بر پرونده منبج بوده و براساس توافق مقدماتی، قرار است وزرای خارجه آمریکا و ترکیه در تاریخ 14خرداد برای بررسی وضعیت منبج با یکدیگر دیدار کنند. منبج یکی از نقاط اختلافی میان آمریکا و ترکیه است که روابط این دو کشور را دچار تنش‌های شدیدی کرد. خواسته اصلی دولت ترکیه از آمریکا در این پرونده، خروج نیروهای کردی یگان‌های مدافع خلق از منبج به کرانه شرقی رود فرات است؛ خواسته‌ای که بعد از عدم‌واکنش آمریکا و آغاز عملیات «شاخه زیتون» ترکیه در عفرین ابعاد جدی‌تری به‌خود گرفت. به‌نظر می‌رسید این اختلافات بعد از سفر ناگهانی رکس تیلرسون به آنکارا و مذاکرات مستقیم وی با رجب طیب اردوغان تا حدی مهار شده، اما برکناری تیلرسون، آمریکا و ترکیه را مجددا به موضع پیشین بازگرداند. اگرچه توافق روز جمعه و مواضع طرفین نشان می‌دهد روابط آمریکا و ترکیه احتمالا طی هفته‌های آینده شاهد نقطه عطف مهمی خواهد بود. در این زمینه مایک پمپئو، وزیر خارجه جدید آمریکا در جریان جلسه استماع کمیته نیروهای نظامی در مجلس سنا نسبت به حل مشکلات میان دو کشور درباره شمال سوریه از طریق مذاکره با همتای ترکی‌اش اظهار امیدواری کرده است.
افزایش تنش‌ها در جنوب
اما اوضاع بحران سوریه در جنوب این کشور نه تنها همچون شمال، شاهد توافق نیست بلکه روزبه‌روز بحرانی‌تر می‌شود. درحالی‌که پیش از این به‌نظر می‌رسید هدف بعدی ارتش سوریه بعد از پیروزی در غوطه شرقی، آزادی استان ادلب خواهد بود، تحرکات روزهای اخیر نیروهای نظامی این کشور نشان می‌دهد جنوب سوریه و مشخصا استان درعا، به‌عنوان هدف بعدی ارتش سوریه و متحدانش انتخاب شده است. اما این انتخاب، حساسیت برخی طرف‌های خارجی، ازجمله آمریکا و رژیم صهیونیستی را به‌شدت برانگیخته است؛ طرف‌هایی که در سال2017 تلاش کردند از طریق توافق 3جانبه ویتنام، جنوب سوریه را از مسیر درگیری‌های نظامی این کشور خارج کنند. براساس آن توافق ناگهانی (که براساس مکانیسم آستانه اما خارج از چارچوب آن شکل گرفت)، روسیه، آمریکا و اردن بر سر تشکیل منطقه کاهش درگیری در جنوب سوریه (استان‌های درعا و قنیطره) توافق کردند. بسیاری از تحلیلگران، حضور اردن در توافقی میان آمریکا و روسیه را در حقیقت به نمایندگی از رژیم صهیونیستی ارزیابی کرده بودند. به این ترتیب حرکت ارتش سوریه و متحدانش به سوی جنوب مستقیما توافق 3جانبه (که برای تأمین امنیت رژیم صهیونیستی و اردن شکل گرفته) را نقض خواهد کرد. در همین زمینه، روز گذشته وزارت خارجه آمریکا در اقدامی بی‌سابقه به نظام اسد درباره عواقب هرگونه اقدام نظامی در مناطق جنوبی این کشور هشدار داد.
