3تصویر از تورم در پایان آبان

مرکز آمار، نرخ تورم در آبان 1401را اعلام کرد. این گزارش از کاهش نرخ تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه و البته افزایش نرخ تورم سالانه حکایت دارد. پرسش اصلی اما این است که آیا روند نزولی 2شاخص نرخ تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه در ماه‌های آینده ادامه می‌یابد که در ادامه مردم شاهد کاهش نرخ تورم سالانه باشند؟ پاسخ به این پرسش البته به روند متغیرهای پولی ازجمله پایه پولی، نقدینگی و وضعیت کسری بودجه دولت بستگی دارد و اینکه بودجه سال آینده با چه رویکردی بسته خواهد شد؟
به گزارش همشهری، تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد: نرخ تورم سالانه آبان ماه ١٤٠١ برای خانوارهای ایرانی به 44درصد رسیده که 1.1واحد درصد بالاتر از نرخ تورم در ماه گذشته است. همچنین نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری با یک واحد درصد افزایش به 43.3درصد و برای خانوارهای روستایی هم با 1.2واحد درصد رشد به 47.4درصد رسیده که بیانگر شکاف 4.1درصدی تورم سالانه بین نقاط شهری و نقاط روستایی است. به این معنا که روستاییان فشار تورم بالاتر از شهرنشینان را تجربه می‌کنند.
بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد نرخ تورم سالانه از 38.7درصد در اردیبهشت امسال و پس از حذف ارز 4200تومانی کالاهای اساسی روندی افزایشی را تجربه کرده و پس از 8ماه با 5.3واحد درصد به 44درصد در پایان آبان ماه رسیده است.

روزنه‌های امید
طبق گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در آبان امسال با کاهش 5دهم درصدی نسبت به مهرماه به 48.1درصد رسیده به این معنا که خانوارهای ایرانی در ماه گذشته برای خرید یک سبد کالاها و خدمات یکسان 48.1درصد بیشتر از آبان سال گذشته هزینه‌ پرداخت کرده‌اند. در مقابل، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات با 3واحد درصد کاهش به 67.7درصد و نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه گروه غیرخوراکی‌ها و خدمات با افزایش 8دهم درصدی به 36.9واحد درصد رسیده است. این تغییر در نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه از نزولی بودن نرخ تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و رشد نرخ تورم در کالاهای غیرخوراکی و بخش خدمات حکایت دارد. مرکز آمار در حالی از کاهش نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در کل کشور خبر می‌دهد که نرخ تورم نقطه‌ای در نقاط شهری با 4دهم درصد کاهش به 47.3درصد و در نقاط روستایی با 9دهم درصد کاهش به 52.3درصد رسیده که شکاف 5واحد درصدی بین نقاط شهری و روستایی را نمایان می‌سازد.
روزنه امید در شاخص تورم این است که بخشی از افزایش نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه پس از حذف ارز 4200تومانی کالاهای اساسی در اردیبهشت امسال در حال تخلیه شده است به‌نحوی که پس از جهش نرخ یادشده از 39.3درصد در اردیبهشت به 54درصد در تیرماه، شاخص تورم نقطه‌به‌نقطه در 5ماه گذشته نزولی بوده است.

فشارسنج تورم در سفره‌ها
شاخص واقعی که فشار رشد قیمت‌ها بر سفره‌ها را نشان می‌دهد نرخ تورم ماهانه به‌معنای تغییرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی در یک ماه نسبت به ماه قبل است. این شاخص فشارسنج در خرداد امسال پس از حذف ارز 4200تومانی کالاهای اساسی رکورد زد و به 12.2درصد رسیده اما در ماه‌های بعد این فشار افتاد و در آبان امسال نسبت به مهرماه مردم شاهد کاهش نرخ تورم ماهانه به میزان 9دهم درصد بودند و نرخ تورم ماهانه 2.1درصدی در ماه گذشته به ثبت رسیده است. براساس اعلام مرکز آمار، تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» به‌ترتیب ١.٣درصد و ٢.٧درصد بوده با این تفاوت که نرخ تورم در نقاط شهری 1.1واحد درصد کاهش اما در نقاط روستایی یک دهم درصد رشد داشته که بیانگر کندی روند نزولی نرخ تورم در نقاط روستایی است.

اثر جهش قیمت دارو بر تورم
مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود دلیل اصلی افزایش نرخ تورم در آبان ماه را ناشی از رشد قیمت دارو و البته اجاره‌بها ارزیابی کرده و نشان می‌دهد: در گروه عمده خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه میوه و خشکبار و گروه سبزیجات شامل گوجه‌فرنگی و پیاز بوده در گروه عمده کالاهای غیرخوراکی و خدمات، گروه بهداشت و درمان شامل انواع دارو و اجاره بها بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
افزون بر این در ماه گذشته نرخ تورم روغن‌نباتی جامد و مایع نسبت به مهرماه کاهش داشته است. مرکز آمار می‌گوید: دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در آبان ماه ١٤٠١ برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ٤١، ٧درصد برای دهک دهم تا ٥٠.٢درصد برای دهک اول است که بیانگر حفظ فشار تورم بر دهک‌های فقیر جامعه است.

امیدواری سخنگوی اقتصاد
احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی و وزیر اقتصاد دولت سیزدهم دیروز با اشاره به کاهش تورم نقطه‌به‌نقطه در فصل تابستان، اعلام کرد: در تابستان ۱۴۰۱ شاخص بهای تولیدکنندگان به‌ویژه در بخش کالاهای صنعتی و معدنی وضعیت خوبی دارد و شاهد کاهش آن بودیم و تورم فصلی در بخش صنعت در تابستان امسال 14.8درصد کاهش پیدا کرده و به منفی 2.3درصد رسیده است که نشان‌دهنده نه‌تنها ثبات، بلکه اندکی کاهش در قیمت کالاهای صنعتی در تابستان است.
او افزود: تورم نقطه‌به‌نقطه تابستان ۱۴۰۱ نسبت به فصل قبل 16.2درصد کاهش پیدا کرده و تورم سالانه بخش صنعت در تابستان 7.6درصد و تورم فصلی تولیدکنندگان در بخش معدن 9.4درصد کاهش داشته و تورم نقطه‌به‌نقطه تولیدکنندگان این بخش نیز ۱۴واحد درصد و تورم سالانه 21.7درصد افت کرده است.
خاندوزی اعلام کرد: این اعداد و ارقام حکایت از این دارد که در حوزه محصولات و کالاهای مرتبط با صنعت و معدن در سمت تولیدکنندگان شاهد کاهش قیمت‌ها هستیم که امیدبخش است در فصل پاییز و زمستان شاهد افزایش قیمت کمتری در سمت مصرف‌کنندگان باشیم.
سخنگوی اقتصادی دولت با بیان اینکه در حوزه خدمات تورم افزایشی بوده است، تأکید کرد: این میزان از ۲.۴درصد بهار به ۱۶.۲درصد تابستان افزایش یافته است. وزیر اقتصاد بدون اشاره مستقیم به جهش قیمت دارو و اثر آن بر رشد تورم بخش خدمات تصریح کرد: اخیرا در حوزه تامین ارز دارو مشکلاتی را شاهد بودیم که در تامین بازار و قیمت دارو خود را نشان داد. دارو حساس‌ترین کالایی است که دولت برای مدیریت ارز آن همه جانبه پای کار است، چراکه سلامت مردم شوخی بردار نیست. او یادآور شد: مشکلی که پیش‌ آمده بود با سرعت و جدیت بیشتر سعی شد جبران شود و نارضایتی‌ها با سرعت برطرف شود. اقدامات برای تخصیص دارو و تامین ارز برای واردات دارو و تولید دارو با سرعت خوبی پیش می‌رود که امیدواریم ظرف هفته‌های آینده مشکلات برطرف شود.
خاندوزی تأکید کرد: طبق اعلام بانک‌ مرکزی بیش از سه میلیارد دلار تخصیص ارز به این حوزه محقق شده است. برای تامین برخی کسری‌ها نیز اقدامات عاجلی برای واردات انجام شده و با گمرک هماهنگی صورت گرفته تا ترخیص این محموله‌ها با اولویت انجام شود.
سخنگوی اقتصادی دولت درباره برنامه دولت برای جلوگیری از افزایش تورم در ماه‌های پایانی سال، اعلام کرد: کمیته و کارگروهی که با دستور رئیس‌جمهوری در پایش تورم ایجاد شد با حضور معاون اول جلساتی تشکیل می‌شود و دستگاه‌ها گزارش عملکرد خود را ارائه می‌دهند. بانک مرکزی هم هدف‌گذاری رشد نقدینگی خود را مشخص کرده که به بانک‌ها ابلاغ می‌شود و بانک مرکزی در این جلسات از پایش نقدینگی گزارش می‌دهد. خاندوزی ادامه داد: برخی دستگاه‌ها در زمینه مصوبات عقب ماندگی داشتند که این انحراف به آنان تذکر داده شد و ۱۵ روز بعد در جلسه باید انحرافات و عقب ماندگی‌ها را جبران کنند که همین اقدامات در ماه‌های آینده تأثیر خودرا نشان می‌دهد.