پایتخت قرمز شد

محمد سرابی-روزنامه‌نگار

وضعیت هوای تهران این روز‌ها هشدارهای نارنجی ‌و قرمز رنگ گرفته است و احتمالا تا آخر هفته شرایط «ناسالم برای تمام گروه‌ها» ادامه پیدا خواهد‌کرد.
به‌گزارش همشهری، شهردار تهران چند روز پیش اعلام کرد که شهرداری برای کاهش آلودگی هوای تهران، منبع انرژی خودرو‌های شبکه حمل‌ونقل عمومی را به ‌تدریج از گازوئیل به گاز و بعد به برق تغییر خواهد داد. آلودگی هوا که این روز‌ها از شاخص 100گذشته، فقط یک پدیده مشکل‌ساز نیست، بلکه مستقیما باعث مرگ‌ومیر می‌شود.
بنا به اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور، در تصادفات‌ رانندگی سال1400 استان تهران هزار و211نفر جان خود را از دست دادند. اما براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، آلودگی هوا سالانه حدود ۳هزار و۷۵۱نفر در شهر تهران قربانی می‌گیرد. به این معنی، آلودگی هوا 3برابر تصادف‌های رانندگی، جان تهرانی‌ها را می‌گیرد. وارونگی هوا که از میانه آبان در تهران شروع شد، باعث افزایش غلظت آلاینده‌ها به‌ویژه ذرات معلق کمتر از 2.5میکرون (ناشی از سوخت خودرو‌ها) شده است. این وضعیت تا چهارشنبه در مناطق مرکزی، جنوبی و غربی استان ادامه خواهد یافت.
 در داده‌نمای زیر جنبه‌های مختلف این آلودگی را بررسی می‌کنیم. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، ۳۵میلیون تومان، معادل ۱۲۰۰دلار خسارت سالانه متوسط یک خانواده ۴نفره در شهر تهران به‌دلیل معضل آلودگی هواست. سرانه سالانه خسارت وارده ناشی از آلودگی هوا برای هر شهروند تهرانی در حدود ۳۰۰دلار است. ۱۱هزار و۱۵۹نفر میزان مرگ‌ومیر سالانه ناشی از آلودگی هوا در کل کشور است.

کیفیت هوای تهران، فردا و پس‌فردا نامطلوب است
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با استناد به اطلاعات ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا گفت: از اول آبان‌ماه جاری تا‌کنون، کیفیت هوای تهران 19روز در شرایط قابل‌قبول و 11روز در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس بوده که 6 روز آن از 20الی 25آبان‌‌ماه به‌صورت متوالی در این شرایط قرار داشته است. به‌گزارش همشهری، سیدمحمدمهدی میرزایی‌قمی با اعلام اینکه در مدت مشابه سال 1400، کیفیت هوای تهران، 17روز در شرایط قابل‌قبول و 13روز در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشت، افزود: آلاینده شاخص در تمامی روزهای نامطلوب، ذرات معلق کوچک‌تر از دو‌و‌نیم میکرون بوده است. وی با اشاره به اینکه کیفیت هوای شهر تهران، امروز یازدهمین روز ناسالم برای گروه‌های حساس در آبان‌ماه را به ثبت رسانده است، اظهار کرد: حاکمیت شرایط پایدار جوی و عدم‌وزش باد مؤثر، موجب انباشت و افزایش غلظت آلاینده‌‌ها به‌ویژه ذرات معلق کوچک‌تر از دوونیم میکرون شده است. میرزایی قمی با بیان اینکه، میانگین 24ساعته کیفیت هوای تهران در دیروز (30آبان) برابر با 136و در شرایط ناسالم برای گروه‌‌های حساس قرار داشت، تصریح کرد: پیش‌‌بینی می‌‌شود طی 2روز آینده نیز کیفیت هوای پایتخت در شرایط نامطلوب قرار داشته باشد. روابط‌عمومی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران از شهروندان به‌ویژه افراد حساس نسبت به آلودگی هوا تقاضا کرد تا از تردد غیرضروری در سطح شهر خودداری کرده و حتی‌المقدور از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند و همچنین، نسبت به اخذ گواهی معاینه‌ فنی وسایل نقلیه خود از مراکز مکانیزه تهران اقدام کنند.


مکث
آلودگی امروز بیشتر از دیروز
طبق پیش‌بینی‌هایی که روی سایت شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران قرار گرفته حجم آلاینده‌ها در هوای پایتخت، امروز نسبت به دیروز بیشتر می‌شود و بنابراین مناطق بیشتری در محدوده‌های نارنجی (ناسالم برای گروه‌های حساس) قرار می‌گیرند. نکته مهم اما اینکه اگرچه دیروز نقاط بسیار محدودی در شهر وضعیت ناسالم از نظر شاخص آلودگی هوا را تجربه کردند اما امروز، مناطق وسیع‌تری در مرکز شهر، از نظر شاخص، به رنگ قرمز یعنی ناسالم درمی‌آیند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که سرعت وزش باد هم امروز و فردا به میزان زیادی کاهش می‌یابد و بنابراین تهران با انباشت انواع آلاینده‌ها (pm2.5، so2، nox، co و...) مواجه خواهد شد.