اَلَک مرغی به بازار آمد!
مهتاب خسروشاهی
یکی از دلچسبترین صبحانهها، نیمرو، املت، تخممرغ عسلی و کلیه ملحقات حاصل از تخممرغ در سراسر جهان است! اما باید از این به بعد برای تخممرغ احترام خاصی قائل شویم؛ چرا که به جایگاه ویژهای در علم دست یافته است! پژوهشگران بهتازگی اعلام کردهاند که میتوان از تخممرغ برای فیلترکردن میکروپلاستیکها و نمک موجود در آب استفاده کرد. براین اساس، سفیده تخممرغ یخزده و فوقگرم میتواند با توانایی 98درصد، میکروپلاستیکها و با توانایی 99درصد، نمک را از آب دریاها جداسازی کند.
سیــمــوس اوزدن، پـــژوهـشـگر و نویسنده مقاله منتشر شده در Materials Today درباره این ویژگی سفیده تخممرغ میگوید: «سفیده تخممرغ حتی اگر ابتدا روی اجاق گاز سرخ شده یا همزده و حرارت دیده باشد، بازهم دارای این ویژگی است».
سفیده تخممرغ سیستم پیچیدهای از پروتئین تقریبا خالص است. هنگامی که پروتئین در محیطی بدون اکسیژن درمعرض حرارت 900درجه سانتیگراد قرار گیرد، ساختاری به هم پیوسته از رشتههای کربن و صفحات گرافن تشکیل میدهد. این ساختار «آیروژل» مانند، الک بسیار محکمی است که میکروپلاستیکها و نمک را از آب جدا میکند.
پروفسور گریک آرنولد، یکی از پژوهشگران این مقاله میگوید:« در یکی از جلسات ناهار استادان به این نتیجه رسیدم که سفیده تخممرغ همان چیزی است که به آن احتیاج دارم.» این گروه تحقیقاتی، ابتدا سعی کرد از نان مخلوط با کربن برای فیلتر کردن میکروپلاستیکها استفاده کند. اما نتیجه آزمایش آنطور که باید نبود. بنابراین محققان به حذف ترکیبات اضافه در کنار سفیده تخممرغ پرداخته و درنهایت به نتیجه مطلوب نهایی دست یافتند. اما سؤال مهم این است که این یافته میتواند در سطح کلان، کاربرد فیلتراسیون را بهعهده بگیرد؟
میکروپلاستیکها (ذرات ریزپلاستیک تا طول 5میلیمتر) همه جا وجود دارند. براساس پژوهش انجام شده، مردم سراسر جهان بهطور ناخواسته تا 5گرم میکرو و نانوپلاستیک، مصرف میکنند! این پدیده، پیامدهای خطرناکی برای سلامتی بهدنبال دارد. این ذرات ریز در خون باقیمیمانده در اندامها مقیم شده و میتوانند به جنین آسیب وارد کنند. ناخوشایندتر اینکه این ذرات میتوانند زمینهساز ابتلا به سرطان باشند. سفیده تخممرغ به تنهایی نمیتواند حجم بالای تولید پلاستیک را پاکسازی کند؛ چراکه انسان از سال 1950میلادی، بیش از 8.3میلیارد تن پلاستیک تولید کرده است. اما این گروه تحقیقاتی درتلاش هستند تا بتوانند با اصلاح ساختار بهدست آمده به تولید صنعتی و انبوه فیلترهایی برپایه سفیده تخممرغ دست یابند تا بتوانند آبهای آلوده را در مقیاس بزرگ، تصفیه کنند. بخش دیگری از تلاش پژوهشگران به تولید پروتئینهای مصنوعی باکیفیت تصفیه سفیده تخممرغ معطوف شده است. ارزان و سالم بودن این فیلتر طبیعی از ویژگیهای مهم است.
بهگفته سیموس اوزدن، قدرت فیلتر کردن سفیده تخممرغ با کربن فعال مقایسه شده و قدرت آن بیش از کربن فعال گزارش شده است. بهاین ترتیب سفیده تخممرغ و قدرت فیلتر کردن آن را میتوان امید بزرگی در راستای تصفیه آبهای آغشته به پلاستیک و درنتیجه حفظ سلامتی انسان دانست.