مرگ در ونیز

توماس مان

عجیب‌تر و مشکل‌تر از هر چیز رابطه انسان‌هایی است که بیش از نگاه شناختی از هم ندارند، انسان‌هایی که همه‌روزه چه بسا هر ساعت بر سر راه هم می‌آیند، چشم‌هاشان به نظاره به هم می‌رسد، ولی در تنگنای اجبارِ عرف یا ویری احمقانه، بی‌رد و بدلِ کلام و سلامی ظاهرِ بیگانه و بی‌اعتنا را حفظ می‌کنند. میان آن دو بی‌قراری و نوعی کنجکاوی ناآرام حاکم است، تب و تاب نیازِ به ناخواه سرکوب‌شده‌ هر دو به تبادل و شناخت، و همه‌ اینها همراه با احترام و احتیاطی هیجان‌آلود. زیرا انسان، انسان را تا وقتی دوست دارد و محترم می‌شمرد که به قضاوتش قادر نیست. شوق هم حاصل شناختی است که ناقص باشد.