سدشکنی به‌نفع ماهی‌ها و انسان‌ها
یکی از دستاوردهای تاریخی بشر، احداث سد بوده است؛ آدم‌ها با این کار، نه فقط آب آشامیدنی خود را تامین می‌کرده‌اند که جلوی طغیان رودها و راه افتادن سیل را هم می‌گرفته‌اند. اما دوره و زمانه، آنقدر عوض شده که حالا، گاهی انسان‌ها همین سدها را ویران می‌کنند تا زندگی دوباره جریان پیدا کند.
در آمریکا، کشوری که برخی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین سدهای دنیا را دارد، آخر هفته گذشته، تصمیم گرفته شد تا 4سد بزرگ روی یک رودخانه در کالیفرنیا برچیده شود تا جریان آب، دوباره حیات پویا را به مناطق پایین‌دست برگرداند. این پروژه، در نوع خود در دنیا بی‌نظیر است. پیش از این هرگز سدهایی در این مقیاس و تعداد در هیچ کجای دنیا برچیده نشده‌اند.
این سدها روی رود کلامارث قرار دارند و عملا باعث خشک شدن یک رودخانه در پایین‌دست شده و آن را به یک رود فصلی تبدیل کرده بودند. حالا با برچیده شدن آنها، دوباره بعد از 100 سال، رود به‌صورت دائمی جاری خواهد شد. این پروژه، 500میلیون دلار هزینه دارد و بومیان آمریکایی و فعالان محیط‌زیست، سال‌ها برای به ثمر رسیدن آن تلاش می‌کردند.
این رود برای حفظ سبک زندگی بومیان اهمیتی حیاتی دارد؛ چون آنها در طول تاریخ، با صید ماهی از آن روزگار می‌گذرانده‌اند و از زمانی که به‌خاطر کم شدن آب، صید ماهی هم کم شده، سبک زندگی آن‌هابه خطر افتاده است.
این سدها با ظرفیت کامل فعالیت برق مورد نیاز را برای 70هزار خانوار تامین می‌کنند اما به‌خاطر پایین آمدن سطح آب در سال‌های اخیر، معمولا سدها با نیمی از ظرفیت فعالیت می‌کردند. برچیده شدن این سدها، همچنین بزرگ‌ترین پروژه احیای زیست‌گاه ماهی‌ها در تاریخ به شمار می‌رود. با از بین رفتن سدها، بیش از 500کیلومتر رودخانه که محیط زندگی ماهی‌های مختلف به‌خصوص ماهی آزاد است، احیا خواهد شد.
فعالیت سدهای قدیمی در آمریکا، به‌خاطر اینکه نمی‌توانند شرایط جدید مجوزها و گواهی‌های محیط‌زیستی را رعایت کنند، با تردیدهای زیادی مواجه است و فقط در سال2021، 57سد در این کشور برچیده شده‌اند.
