سینما
تغییر کاربری به بهانه روشن ماندن چراغ سینما!
حبیب اسماعیلی: پای مردم را برای فیلم دیدن به سینما باز کنیم
الهام نداف/ خبر‌نگار
«سالن سینما جایی است برای نمایش فیلم و پای مردم باید به بهانه تماشای فیلم به سالن‌های سینما باز شود نه فوتبال، کنسرت و تئاتر.» این بخشی از صحبت‌های حبیب اسماعیلی تهیه‌کننده و پخش‌کننده سینماست که اخیرا «خرگیوش» را روی پرده سینماها داشت. این واکنش او به‌دلیل موافقت شورای صنفی نمایش و تمایل سینماداران به نمایش بازی‌های جام جهانی فوتبال 2018 است؛ تصمیمی که در روزهای اخیر، اعتراض مخالفان، که عموما فیلمسازان و تهیه‌کنندگان بودند و موافقت سینماداران را در پی داشت.
در این میان اسماعیلی منشأ این تصمیم را خاموش نبودن چراغ سالن‌های سینما می‌داند اما تأکید می‌کند نمایش فوتبال در سینما راه‌حل مناسبی برای رونق دادن به سالن‌ها نیست: «درک این مسئله که هیچ سینماداری تمایل ندارد سالن هایش بدون مخاطب بماند، سخت نیست اما این را هم باید درنظر بگیریم که با وجود راه‌اندازی پردیس‌های مختلف در سایر نقاط تهران، ما همچنان با معضل کمبود سالن سینما مواجهیم. هنوز بسیاری از تهیه‌کنندگان و کارگردان‌ها، چه آنهایی که فیلم‌هایشان فروش قابل‌قبولی داشته و چه کسانی که آثارشان در دسته کم فروش‌ها قرار گرفته، به تعداد محدود سانس هایشان معترضند و در چنین شرایطی اختصاص سانس‌های طلایی به پخش فوتبال، کار درستی نیست.»
سانس طلایی اکران به تعبیر سینماگران، ساعاتی است که ادارات و مراکز دولتی تعطیل شده‌اند و مردم فرصت تماشای فیلم را در سینما دارند: «همه‌مان می‌دانیم که ساعت2 بعدازظهر و یا 11ظهر، کمتر کسی فرصت سینما رفتن دارد و شب‌ها به‌خصوص در فصل تابستان، مردم بیشتری در سینما حضور دارند. حالا اگر قرار باشد این سانس‌های پرمخاطب را به فوتبال اختصاص دهند، فروش فیلم‌های روی پرده، حتما تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.»
این تهیه‌کننده سینما تأکید دارد انجمن سینماداران باید برای حل این مسئله وارد شود: «اگر تعداد سالن‌های سینما به نسبت فیلم‌های متقاضی اکران بیشتر بود، برخی پردیس‌ها، می‌توانستند از این شیوه برای پر کردن سالن‌هایشان استفاده کنند. اما به‌نظرم این تصمیم بدون برنامه‌ریزی قبلی و درنظر گرفتن آسیب به فیلم‌هاست و تماشاگری را هم به سینما اضافه نمی‌کند.»
فیلم خارجی نشد، فوتبال شد
جالب اینجاست که پیش از این بارها بحث اکران فیلم‌های خارجی در سینماهای ایران با مخالفت تهیه‌کنندگان مواجه شد و به بهانه لطمه زدن به فروش فیلم‌های ایرانی، مورد انتقاد قرار گرفت و در نهایت پرونده اکران فیلم‌های غیرایرانی در سینماهای ایران، به نتیجه نرسید. با این همه ظاهرا زور فوتبال بیش از سینماست و جایی که سینماداران از پرشدن سالن‌هایشان مطمئن هستند، مانعی برای این کار نمی‌بینند: «درباره اکران فیلم‌های خارجی هم بحث بر این بود که این فیلم‌ها بدون ممیزی و به‌صورت دی وی دی و... در دسترس هستند و دلیلی ندارد به این واسطه حق اکران فیلم‌های ایرانی را ضایع کنیم.»
به گفته اسماعیلی تصمیم‌گیرندگان پخش فوتبال در سینماها، پیش از این تصمیم، راهکارهای احتمالی برای رونق دادن به سینماها را به درستی بررسی نکرده‌اند و از همین رو تعاملی با صدا و سیما، مطبوعات و... برای پخش تیزر و اطلاع‌رسانی درست درباره نمایش فیلم‌ها نداشته‌اند.
چرا کافه‌ها و پارک‌ها نه؟
این اما تنها واکنش اعتراضی به پخش فوتبال به جای نمایش فیلم در سینماها از سوی سینماگران نیست. محمدحسین مهدویان که این روزها «لاتاری» را روی پرده دارد ناراحتی خود را با یادداشتی در صفحه شخصی‌اش در اینستاگرام نشان داد: «از شنیدن خبر نمایش فوتبال در سالن‌های سینما عمیقاً ناراحت هستم. من مخالف فوتبال نیستم و اتفاقاً عاشق تماشای دسته‌جمعی آن هستم. ولی معتقدم در این ماجرا کسی دلش به حال مردم و نشاط جمعی‌شان نسوخته. وگر نه چرا مجوز نمایش فوتبال در کافه‌ها و قهوه‌خانه‌ها را صادر نمی‌کنند؟ راستی مگر حق پخش مسابقات فوتبال را از بودجه کشور و از جیب مردم پرداخت نکرده‌اند؟ چه دلیلی دارد که برای تماشای آن از مردم پول دوباره بگیرند؟ چرا مثل همه جای دنیا فوتبال را در پارک‌ها و اماکن عمومی، روی تلویزیون‌های شهری یا پرده‌های بزرگ به‌طور رایگان برای مردم نمایش نمی‌دهند؟»
اعتراض این فیلمساز جوان بیش از هر چیز متوجه سینماداران بود و آنها را بانی اصلی این تصمیم‌گیری دانست: «من غمگینم چون عاشق سینما هستم و همیشه سالن سینما را خانه خود دانسته‌ام. نه به‌خاطر صندلی‌هایی که بیشترشان ناراحت‌اند یا مثلاً سقف بلند و یا بوفه‌های نه چندان پررونق‌اش. سینما را دوست دارم به‌خاطر تصویری که روی پرده‌اش نقش می‌بندد. سینما جای فیلم دیدن است. اجرای تئاتر روحوضی و کنسرت‌‌های شیش و هشت و نمایش فوتبال در سینما، معنی‌اش این است که دوران سیطره فیلمسازها و تهیه‌کنندگان و مدیران فرهنگی بر سینمای ایران تمام شده. انگار باید بپذیریم که حالا زمانه امپراطوری سینمادارهاست. دیگر آنها هستند که تعیین می‌کنند پول در نشان‌دادن چه چیزی روی پرده نقره‌ای سینماست. به همین سادگی ما را از خانه‌مان بیرون می‌کنند.»
علاوه بر مهدویان، مصطفی کیایی کارگردان «چهارراه استانبول» هم از معترضان به این موضوع بود و پیشنهاد جالبی ارائه کرد: «من اصلا با این موضوع موافق نیستم و به‌نظرم کار درستی هم نیست چون فوتبال و سینما هر کدام جای خود را دارند و قرار نیست در سالن سینما فوتبال پخش شود که اگر اینطور باشد استادیوم آزادی را هم به ما بدهند تا در آن فیلم اکران کنیم.»
این نخستین بار نیست که شورای صنفی نمایش مجوز پخش فوتبال در سالن‌های سینما را صادر می‌کند؛ تجربه‌ای که حتما برای سینماداران اتفاق خوشایندی است اما با ذات سینما و کاربری اصلی آن، فاصله زیادی دارد. علی سرتیپی یکی از سینماداران در گفت‌وگو با همشهری عنوان کرده بود این اتفاق پای مردم را به سینما باز می‌کند اما واقعیت اینجاست که پای مردم به بهانه تماشای فیلم به سینما باز نمی‌شود. زنان و مردان علاقه‌مند به فوتبال به سینما می‌آیند که برای ساعتی هیجان را تجربه کنند و اگر مانعی وجود نداشت، می‌توانستند طعم این هیجان را به‌صورت گسترده‌تر در پارک‌ها، کافه و پای تلویزیون‌های شهری، بچشند.
