بنای شهر نوین در همسایگی کرمانشاه

 افزایش جمعیت در مراکز استان موجب شده است شهرهای جدید شکل بگیرند تا سرریز جمعیت را در خود اسکان دهند. تجربه‌ای چون شهر جدید سهند در آذربایجان‌شرقی که 6سال از عمر آن می‌گذرد یا شهر جدید امیرکبیر در نزدیکی اراک و حالا نوبت کرمانشاه است که شهر جدید داشته‌باشد. زمزمه‌ای که از 2سال پیش با افزایش جمعیت کرمانشاه به گوش می‌رسد و این‌ روزها قوت گرفته و استاندار کرمانشاه از پای کار آمدن کارشناسان و استادان دانشگاهی برای طراحی شهر جدید کرمانشاه به‌عنوان شهری مدرن با داشتن تمام امکانات خدماتی، درمانی، تفریحی و ورزشی خبر می‌دهد.در این گزارش مسئولان استان درباره ضرورت ساخت شهر جدید کرمانشاه توضیح می‌دهند و کارشناسان شهری از تجربه‌های موفق و ناموفق شهرهای جدید می‌گویند.

افزایش جمعیت کرمانشاه
شهرهای جدید یا نوین شهرها با هدف هدایت سرریز جمعیت و تمرکززدایی از کلانشهرها ساخته می‌شوند. تا به حال 17شهر جدید در کشور ساخته شده که بیشتر اطراف کلانشهرها مانند تهران، مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، کرج و اراک قرار گرفته‌اند. آمار نشان می‌دهد در پی جهش قیمت مسکن در کلانشهرها و افزایش امکانات در نوین شهرها، تقاضای سکونت در شهرهای جدید به میزان دوبرابر میانگین ۲۳ ساله اخیر افزایش یافته‌است.معاون امور عمرانی استاندار کرمانشاه درباره ضرورت ساخت شهر جدید کرمانشاه به همشهری می‌گوید: کرمانشاه با جمعیت بیش از یک میلیون نفری خود رتبه نهم در بین کلانشهرهای کشور را دارد.  این موضوع ضرورت ساخت شهر جدید کرمانشاه را بیشتر می‌کند.اراضی حاصلخیز کشاورزی در اطراف کرمانشاه گسترش شهر را محدود کرده و از سوی دیگر حدود 400هزار نفر در حاشیه شهر ساکن شده‌اند که وضعیت مطلوبی از لحاظ زیرساخت‌های شهری ندارد. منوچهر فخری در این‌باره توضیح می‌دهد: شهر جدید کرمانشاه در نزدیکی شهر فعلی کرمانشاه احداث می‌شود و جمعیت رو به افزایش شهر در آن سرریز خواهد شد. شهر جدید هم جزئی از شهر کرمانشاه خواهد بود و اسم دیگری ندارد. در نوین شهر کرمانشاه بیش از 90هزار نفر در آن ساکن خواهند شد.

نوسازی بافت فرسوده شهر قدیم
با افزایش جمعیت، نوسازی بافت فرسوده، تجمیع واحدهای ریزدانه و ساخت آپارتمان‌های بلندمرتبه نیز آغاز شد. برای کرمانشاه با داشتن 350هکتار بافت فرسوده در هسته اصلی شهر کدام‌یک در اولویت است؛ نوسازی بافت فرسوده یا سرمایه‌گذاری برای ساخت شهر جدید؟ فخری در پاسخ به این پرسش اولویت را نوسازی بافت فرسوده مرکز شهر عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: کرمانشاه به‌عنوان یکی از کلانشهرهای کشور، ساخت شهر جدید را به‌عنوان برنامه بلندمدت در دست اجرا دارد، زیرا نیمی از مردم استان در کرمانشاه زندگی می‌کنند و با افزایش جمعیت ساخت شهر جدید کرمانشاه ضروری است. نوسازی بافت فرسوده هم از برنامه‌های ماست.مهرداد آهکی، مدیرکل راه و شهرسازی کرمانشاه درباره نوسازی بافت فرسوده کرمانشاه به همشهری می‌گوید: تسهیلاتی برای نوسازی بافت فرسوده درنظر گرفته‌شده‌است. 400میلیون تومان وام که بازپرداخت 200میلیون تومان آن مهلت 2ساله دارد. با این حال ساخت شهر جدید که توسعه استان را به‌دنبال خواهد داشت، بسیار ضروری است.استاندار کرمانشاه نیز معتقد است کرمانشاه در اطراف خود دارای ظرفیت‌ها و امکانات خوبی برای احداث شهر جدید است؛ شهری مدرن و پیشرفته.بهمن امیری مقدم می‌گوید: پارک کودک و نوجوان یا شهربازی در کرمانشاه نداریم و در شهر جدید این امکانات باید لحاظ شود، زیرا هدف از ساخت شهر جدید آسایش و آرامش مردم است.

نوین شهری پیشرفته
آهکی در توضیح فعالیت‌های انجام شده برای شهر جدید کرمانشاه به همشهری می‌گوید: شهر جدید کرمانشاه مستلزم طی مراحل فنی است. امکان‌سنجی، توجیه فنی و توجیه اقتصادی و پدافند غیرعامل را انجام دادیم و الزامات طرح شهر جدید کرمانشاه به مهندسان مشاور ابلاغ شده‌است.وی درباره طراحی شهر جدید اضافه می‌کند: شهر جدید کرمانشاه، شهری مدرن براساس استانداردهای روز دنیا خواهد بود که تمام فضای‌های مورد نیاز تفریحی، ورزشی، درمانی، مذهبی و رفاهی در آن لحاظ می‌شود و حتی کمبودهایی که در کرمانشاه از نظر سرانه‌های درمانی یا خدماتی داریم در شهر جدید مورد توجه قرار می‌گیرد.در شهر جدید کرمانشاه چه کسانی ساکن خواهند شد؟ آهکی اینطور پاسخ می‌دهد: این طرح برای افراد واجد شرایط اقدام ملی مسکن است. اما امکان دارد بافت جمعیتی شهر جدید دستخوش تغییر هم بشود. از این‌رو در طراحی شهر جدید بافت بومی کرمانشاه هم مدنظر قرار خواهد گرفت.

نسل دوم شهرهای جدید
نسل دوم شهرهای جدید با رویکرد تغییر تمرکز از مرکز کلانشهر‌ها یا شهر مادر ساخته می‌شود.کارشناس طراحی شهری با اشاره به اینکه شهرهای جدید کشور هنوز پتانسیل کافی برای جذب جمعیت و نیروی کار را ندارد به همشهری می‌گوید: هدف اصلی شهرهای جدید این است که کارکرد اقتصادی در رابطه با مادرشهر داشته باشد، اما اصولا این شهرهای جدید به‌خاطر ماهیت خوابگاهی که دارند نتوانستند مولد توسعه باشند.
امیر رضا رفیعی می‌افزاید: شهرهای جدید اطراف تهران نشان داد که بحث توسعه منطقه‌ای که روی کاغذ برای این شهرها مطرح می‌شود در عمل اتفاق نمی‌افتد زیرا چنان که باید و شاید جاذب سرمایه و کارکرد نیستند. رفیعی یادآور می‌شود: به هر حال در کلانشهرها تمرکزگرایی و نقاط کانونی جاذب جمعیت و ثروت وجود دارد که منابع و اعتبارات به آن تخصیص پیدا می‌کند و شهرهای جدید با اینکه هدف مهم تمرکززدایی را دارند هنوز نتوانسته‌اند موفق عمل کنند و پا بگیرند.