بر قله آرزوهایم ایستادهام
بانوی هنرمند و ورزشکار قزوینی از تجربه شکست سرطان، صعود به اورست و فعالیتهای هنریاش میگوید
آوازه کارگاههای آموزشی او از مرزهای استان قزوین فراتر رفته و حالا از دور و نزدیک برای یاد گرفتن فوت و فن تذهیب و نگارگری، پیش او میآیند. آوازهای که حتی به کشور ترکیه هم رسیده و استادان مرمت و نگارگری موزه توپقاپی و دولماباغچه از این هنرمند ایرانی دعوت به همکاری کردهاند. صحبت از «سهیلا اسکندری» هنرمند قزوینی است.
این بانوی هنرمند چند سالی است با کمک دیگر بانوان هنرمند توانسته عمارت قدیمی رئوفی قزوین را به محلی برای آموزش هنر تبدیل کند و این عمارت چندساله بشود خانه صنایع دستی.
اسکندری، زندگی خود را به نقش و رنگ گره زده بود و از دریچه هنر به دنیای اطراف خود مینگریست تا اینکه بیماری سرطان، مسیر دیگری در زندگیش باز کرد. شکست سرطان همان و آشنایی با کوهنوردی و دومیدانی همان.
در این گپ و گفت، اسکندری برایمان از 23سال تجربه فعالیت در رشته تذهیب و نگارگری و همچنین صعود به بیسکمپ اورست میگوید.
کارگاه تذهیب در عمارت رئوفی
نور با گذر از قاب چوبی پنجرههای ارسی و شیشههای رنگین، روی میز کار هنرجویان میافتد و هزار تکه میشود. هنرجویان مشغول طرحهای اسلیمی تذهیب هستند؛ هنری که از دیرباز برای زیباتر کردن کتابهای مذهبی، دیوان اشعار، تاریخی و قطعههای خوشنویسی بهکار میرفتهاست.
اینجا عمارت قدیمی رئوفی در نزدیکی مسجد جامع قزوین است. در گوشهای از این بنای تاریخی که به ثبت آثار ملی هم رسیده، سهیلا اسکندری از 5سال پیش«تذهیبکده» راه انداخته است و تکنیکهای پیشرفته تذهیب و نگارگری را به بانوان علاقهمند آموزش میدهد. در فرصت بین کلاسهایش با هم گپ میزنیم و از 23سال پیش تعریف میکند که با دیدن تصاویر مینیاتور روی جلد دیوان حافظ، تمام عشق و علاقهاش را در یادگیری این هنر خلاصه کرد.
او میگوید: مدتی طول کشید تا متوجه شدم فقط در اداره فرهنگ و ارشاد قزوین، کلاس مینیاتور برگزار میشود. اسکندری راه و رسم و الفبای نگارگری را یاد میگیرد و بهدلیل نبود کلاسهای پیشرفته در قزوین و پرس و جو از خوشنویسان، دنباله کارش را در کرج پی میگیرد؛ در کلاسهای تذهیب. حاضر شدن در کلاسهای تذهیب برای او با مطالعه مکاتب هنری و آشنایی با هنرمندان صاحبنام این رشته در دنیا همراه بود. این بانوی هنرمند که نخستین کارگاههای آموزشی تذهیب پیشرفته را در قزوین راهاندازی کرده، ادامه میدهد: شاگردی در کنار استادان تذهیب ازجمله استاد رامین مرآتی، کیانوش معتقدی و مجید فدائیان باعث شد تا برای قطعه خوشنویسی هنرمندان مطرح کشور، تذهیب کار کنیم و تجربه بهدست بیاورم. برای همین هم سالها بعد تصمیم گرفتم در قزوین تذهیبکدهای را راهاندازی کنم تا هنرجویان و علاقهمندان مجبور نباشند برای آموزش به شهرهای دیگر بروند.
مرمت اسناد در موزههای ترکیه
دومین دوسالانه نگارگری مکتب قزوین به دبیری سهیلا اسکندری سال 1398برگزار شد. او در این جشنواره، با برپایی نشستهای تخصصی درباره رشد و شکوفایی نگارگری در مکتب قزوین، زمینهساز آشنایی هنرجویان با این هنر شد. از سویی دیگر به همین واسطه، مسئولان موزه توپقاپی و دولماباغچه ترکیه برای همکاری در مرمت اسناد دوره قاجار از او دعوت کردند. او میگوید: بعد از یک سفر به ترکیه، کرونا شایع و همکاری ما قطع شد.
اسکندری ادامه میدهد: خانه رئوفی، میتواند بهعنوان پایلوت هنری قزوین شناخته شود. به شرطی که رفتوآمد استادان هنری و نشستها و کارگاههای آموزشی برای هنرجویان فراهم شود. برای رسیدن به این هدف به دیدگاههای جهانی نیاز داریم؛ یعنی تعامل با هنرمندان جهان و نشان دادن تاریخچه هنری ایران بهویژه قزوین بهعنوان شهری که مکتب هنری غنی دارد. اسکندری، عضو انجمن نگارگران ایران و دارنده نشان ملی از میراث فرهنگی و لوح تقدیر از جشنواره ملی تلاشگران کشور، بهدلیل برپایی نمایشگاههای متعدد نگارگری و تذهیب، درجه2 هنری معادل فوقلیسانس دارد.
فرصت کوتاه تحقق آرزو
رنگ و نقش و طرح برای او درست 10سال پیش، یکباره جای خودش را به خاکستری تمامعیار داد؛ روزهایی که سرطان آغاز شد.
بانوی هنرمند قزوینی میگوید: در آن تاریکی و تنهایی، بهخودم گفتم یکی از آرزوهایم را برآورده کنم و طبیعتگرد بشوم؛ من که دیگر وقتی برای موکول کردن آرزوهایم ندارم! این شد که به عضویت یک گروه کوهنوردی درآمدم. روزگار شیمیدرمانی که گذشت و قدری حالش بهتر شد، کوهنوردی را با کوههای اطراف قزوین آغاز کرد. بعد صعود به دماوند و قلههای معروف ایران و بعد هم اورست! این بانوی ورزشکار میگوید: من مسیر پرچالشی را برای صعود به بیسکمپ اورست انتخاب کردم. وقتی به آنجا رسیدم تمام لحظههای زندگی خودم را مرور کردم و دیدم مسیر موفقیت از راه تلاش میگذرد.دویدن در مسیرهای دو در کشورهای هند و نپال، پیادهروی از ازمیر تا آنتالیا هم از دیگر تجربههای ورزشی اوست. اسکندری میگوید: چندی پیش دو مارتن در مازندران در مسیر 15کیلومتری و در قشم در مسیر 45کیلومتری برگزار شد و من شرکت کردم.
سهیلا اسکندری با تمام تجربه زیسته خود در مسیر هنری و ورزشی این روزها فقط یک آرزو دارد که به زنان شهرش بازمیگردد. دوست دارد بانوان هنرمند قزوینی در سراسر جهان پرآوازه باشند و بتوانند مکتب دیرینه هنر نگارگری و خوشنویسی قزوین را با تمام دنیا سهیم شوند.