بازگشت شکوهمند

راحله عبدالحسینی _ روزنامه‌نگار

 آیین پیاده‌روی اربعین امسال بعد از 2سال وقفه به‌دلیل شیوع کرونا، شور و حرارت خاصی داشت. آمارها از خروج حدود 3میلیون زائر تا روز جمعه (25شهریور) از مرزهای 6گانه یعنی شلمچه و چذابه در خوزستان، خسروی در کرمانشاه، مهران در ایلام، باشماق در کردستان و تمرچین در آذربایجان غربی به سمت عتبات عالیات خبر می‌دهد.
پیاده‌روی اربعین امسال در کنار مشکلاتی چون کمبود امکانات در مرزهای طرف عراقی، بلاتکلیفی و معطلی زائران در پایانه‌های مرزی و گرمای هوا، با بازگشایی 2مرز جدید باشماق و تمرچین هم همراه بود.
حالا موج بازگشت زائران شروع شده و مرزهای 6گانه در روزهای گذشته با حجم زیادی از تردد به‌منظور بازگشت به کشور روبه‌رو بودند. به‌گفته معاون مرکز مدیریت راه‌های کشور، تا روز جمعه و پیش از روز اربعین، ۲میلیون‌و۱۲۳هزار زائر اربعین به کشور بازگشته‌اند که به‌طور کلی، سهم مهران از تردد زائران اربعین حدود ۵۰درصد، شلمچه۳۰ و چذابه نیز ۱۱درصد بوده و 9درصد زائران از مرزهای دیگر تردد کرده‌اند. مهدی مخبر از حضور ۸۶۰هزار زائر دیگر در عراق خبر می‌دهد که به مرور به کشور بازخواهند گشت. با وجود این، به‌گفته وزیرکشور، خدمات‌رسانی در مهم‌ترین گذرگاه اربعینی کشور یعنی مهران تا 28صفر (رحلت رسول اکرم (ص) ادامه خواهد داشت.

تردد روان در مرزهای خوزستان 
خوزستان طی هفته‌های گذشته با 2گذرگاه مرزی، میزبان زائران اربعین بود؛ به‌طوری که طبق اعلام استاندار، تا روز جمعه (25شهریور)و پیش از فرارسیدن‌اربعین،یک‌میلیون‌و۵۵۰هزار نفر از ۲گذرگاه شلمچه و چذابه به عراق رفتند و ۸۲۰ هزار نفر نیز به کشور بازگشتند.
به‌گفته صادق خلیلیان، ۷۶درصد زائرانی که خوزستان را برای تردد انتخاب کرده‌بودند، از مرز شلمچه و ۲۴درصد از مرز چذابه به عتبات عالیات رفتند.
استاندار خوزستان روند بازگشت زائران اربعین به کشور از گذرگاه‌های اربعین حسینی شلمچه و چذابه را هم روان اعلام می‌کند و می‌گوید: عراق مرزهای خود را ۲۴ساعت قبل از اربعین می‌بندد و به همین دلیل از صبح جمعه اعلام شد گذرگاه‌های اربعین برای زائران بسته است. با رایزنی انجام‌شده در شلمچه قرار شد زائرانی که در پایانه‌های مرزی هستند، به زیارت اربعین مشرف شوند. اتباع نیز تا ساعت16 روز جمعه اجازه خروج از مرزهای ایران به سمت عراق را داشتند.
با پایان اربعین حسینی (شنبه 26شهریور) بازگشت زائران به کشور قابل توجه است. مشاهده‌‌های میدانی نشان می‌دهد در مرزهای خوزستان قطار و اتوبوس برای تردد راحت زائران به سمت شهرهای مقصد در دسترس است.
 براساس هماهنگی صورت‌گرفته با مسئولان راه‌آهن کشور برای انتقال زائران، روزانه ۱۲قطار از خرمشهر به مقصد تهران، ۲قطار به مشهد، یک قطار به یزد و یک قطار به زاهدان حرکت خواهند کرد. همچنین ۱۴۰اتوبوس در پایانه‌های مرزی شلمچه و چذابه برای بازگشت زائران مستقر هستند.
محمد جولانژاد، مدیرکل اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای خوزستان با بیان اینکه ۱۲۰اتوبوس در پایانه مرزی بین‌المللی شلمچه و ۲۰اتوبوس در پایانه مرزی چذابه برای بازگشت زائران اربعین حسینی به سایر نقاط کشور و پایانه مسافربری اهواز در این پایانه‌ها مستقر هستند، می‌گوید: ‌۲۰اتوبوس زائران را از مرز چذابه به اصفهان، یزد، خراسان جنوبی و شهرهای در مسیر این استان‌ها و ۱۲۰اتوبوس، زائران را از شلمچه به چهارمحال و بختیاری، کرمان، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، فارس و هرمزگان جابه‌جا می‌کنند.

مسیر چهاربانده مهران-ایلام
مرز مهران در استان ایلام، یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های مرزی اربعین در کشور است و پیش‌‌بینی شده‌ است 80درصد زائران از این مرز به کشور بازگردند.
باتوجه به حجم بالای تردد در این مرز، طبق اعلام مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای ایلام، 2500اتوبوس برای انتقال زائران برگشتی از عتبات عالیات به شهرهای مبدأ مهیا شده است.
سید زاهدین چشمه‌خاور، تردد در محورهای مواصلاتی استان را روان توصیف می‌کند و می‌افزاید: اعمال محدودیت‌های ترافیکی و یک‌طرفه‌کردن محور مهران-ایلام و بالعکس با توجه به حجم زائران در مسیر بازگشت در روزهای آینده منوط به تصمیم مقامات کشوری است.
معاون امور عمرانی استاندار ایلام هم در گفت‌وگو با همشهری، شلوغ‌ترین روز بازگشت زائران تاکنون را جمعه (25شهریور) می‌داند و می‌گوید:‌ روز جمعه 1587 اتوبوس در پایانه برکت برای انتقال زائران حاضر بود و 75هزار زائر با ناوگان حمل‌ونقل عمومی از این پایانه به شهرهای خود بازگشتند.
سعید هژبری، روز گذشته (شنبه 26شهریور) را هم روز شلوغی در موج بازگشت زائران توصیف می‌کند و می‌افزاید: انتقال زائران از پایانه مرزی مهران به سمت شهرستان‌هایشان بدون چالش و به آرامی در جریان است و زائران به‌طور میانگین طی نیم‌ساعت بعد از ورود به پایانه، سوار ناوگان حمل‌ونقل عمومی شده‌ا‌ند.
او با اشاره به چهاربانده‌بودن مسیر مهران-ایلام و تامین زیرساخت‌های جاده‌ای در این استان برای تردد زائران اربعین، 45درصد تصادف‌های جاده‌ای در موج بازگشت را ناشی از خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان اعلام می‌کند.
هژبری با تأکید بر این آمار، از زائرانی که با وسایل حمل‌ونقل شخصی تردد می‌‌کنند، می‌خواهد پیش از حرکت و در طول مسیر، استراحت کافی ‌داشته باشند.
به‌گفته معاون امور عمرانی استاندار ایلام، توسط ستاد اربعین استان 200فضای آموزشی، مسجد، سالن ورزشی و مجموعه پارک جنگلی چغاسبز در بخش شرقی کمربندی ایلام با ظرفیت 30هزار نفر در روز تجهیز و برای استراحت زائران مهیا شده است.

مرز بین‌المللی خسروی، میزبان دائمی زائران کربلا
مرز بین‌المللی خسروی در استان کرمانشاه، روز گذشته وضعیت آرامی در ورود و خروج زائران اربعین را تجربه کرد.
استاندار کرمانشاه به همشهری می‌گوید: تا صبح روز اربعین، حدود 300هزار نفر از مرز بین‌المللی خسروی به سمت کربلا رفتند و حدود 165هزار نفر از همین مرز وارد کشور شدند.
به‌گفته سردار بهمن امیری، 150موکب هم در پایانه خسروی و قصر‌شیرین آماده پذیرایی زائران بوده‌است.
عبدالله الماسی، مدیر روابط‌عمومی استانداری کرمانشاه از استقرار وسایل نقلیه در مرز خسروی برای زائران خبر می‌دهد و به همشهری می‌گوید: در روز اربعین، وسایل نقلیه سواری و اتوبوس‌ها برای انتقال زوار به قصر‌شیرین و کرمانشاه فراهم بود. بعد از آن هم زائران با قطار و هواپیما به مقصد اصلی خود بازگشتند.
مرز خسروی روز اربعین با استقرار نیروهای امدادی، درمانی و فرهنگی میزبان زائران اربعین بود.
به‌گفته الماسی، در تمام مسیر از مرز خسروی تا قصرشیرین و شهرستان‌های بیستون، صحنه، سرپل ذهاب و کنگاور موکب‌های پذیرایی و اسکان برای زائران فراهم بوده ‌است.
مرز خسروی همچنان برای رفت‌وآمد به عراق باز است. طبق توافق انجام‌شده تا شب اربعین ورود و خروج زائران اربعین در قالب پیاده‌روی اربعین انجام می‌شد و بعد از این ورود و خروج با ارائه ویزا و به‌صورت عادی است.

بازگشت 6هزار نفر از مرز تمرچین
مرز تمرچین در آذربایجان غربی نیز روز اربعین میزبان بازگشت 6هزار زائر بود.
سخنگوی ستاد اربعین آذربایجان غربی با اشاره به اینکه ترافیک جاده‌های منتهی به این مرز، روان بود، به همشهری می‌گوید: روز اربعین، روند اعزام زوار به کربلا از طریق مرز تمرچین ادامه داشت و میزبان بازگشت زوار هم بودیم.
علی رزازی ادامه می‌دهد: روز اربعین 33موکب مردمی و جهادی در استان آذربایجان غربی برپا بود. 9موکب از مرز تمرچین به‌سمت الحسینیه عراق خدمات‌رسانی کردند.
به‌گفته وی، 51هزار زائر برای رفتن به عراق این مرز را انتخاب کردند و بیش از 6هزار نفر زائران از این مرز برگشتند. مرز تمرچین تا پایان ماه صفر میزبان رفت‌وآمد زائران به عتبات عالیات است. تاکنون 30هزار خودرو زائران در مرز تمرچین از خدمات پارکینگ رایگان بهره‌مند شدند.
رزازی می‌گوید: در روز اربعین، وسیله حمل‌ونقل برای بازگشت به کشور در الحسینیه عراق همراه با راهنمایان ایرانی مستقر شده‌ بود و زائران را تا محل کارخانه قند پیرانشهر می‌رساند. بعد از آن هم اتوبوس‌ها برای ارومیه، تبریز، زنجان و گیلان با قیمت مصوب فعال بودند.

مرز باشماق، سربلند در نخستین میزبانی 
با وجود اینکه مرز باشماق در کردستان، نخستین تجربه میزبانی از زوار اربعین را از سر می‌گذراند، اما روز اربعین توانست با فراهم‌کردن خدمات، باعث امنیت و آرامش زائران در بازگشت از عتبات عالیات شود.
معاون امنیتی و سیاسی استاندار کردستان به همشهری می‌گوید: روز گذشته تعداد بازگشت زائران بیشتر شده و تا ظهر روز اربعین، بیش از 3هزار نفر از مرز باشماق به مریوان بازگشتند.
به‌گفته مهدی رمضانی، همه امکانات پذیرایی و اسکان نیز برای زائران فراهم بود. از آنجا که بیشتر زائران با خودروی شخصی به مرز رفته بودند، در بازگشت مشکلی برای وسیله نقلیه نداشتند. با وجود این اتوبوس و تاکسی هم در مرز باشماق فراهم بوده‌است.
مرز باشماق، تجاری و ترانزیتی است و از این‌رو توانست روزانه پذیرای رفت‌وآمد حداکثر 10هزار نفر باشد.
مهدی رمضانی تجهیز مرز باشماق به زیرساخت‌های لازم را برای سال‌های آینده ضروری می‌داند و یادآور می‌شود: امیدواریم با ارائه خدمات مناسب به زائران و تامین سلامت آنان در رفت‌وآمد و نیز اسکان زائران، میزبان خوبی بوده باشیم.

زائران اربعین از 2هفته پیش با پای پیاده‌ راهی سرزمین عشق شدند تا در چهلمین روز شهادت سیدوسالار شهیدان در جوار حرمش سوگواری کنند.
 بیش از نیمی از زائران روز گذشته درحالی‌که دل خود را در بین‌الحرمین جا گذاشتند، راه دیار و خانه را در پیش گرفتند و به کشور بازگشتند. این‌سوی مرز نیز خادمان اباعبدالله(ع) شرایط بازگشت زائران حرم را در مرزهای 6‌گانه، مهیا کردند.

مکث
پیاده‌روی جاماندگان 
آیین‌ پیاده‌روی اربعین حالا در میان بسیاری به یک نذر بدل شده است و بسیاری از عاشقان سیدالشهدا(ع) که امکان حضور در عتبات عالیات را ندارند، در شهرهای خود به خیل عظیم جاماندگان می‌پیوندند تا روز اربعین دین خود را ادا کنند. پیاده‌روی جاماندگان اربعین به رسم هر سال همزمان با تهران در استان‌های مختلف برگزار شد.
حرکت جاماندگان به سمت جمکران
به گزارش همشهری، جاماندگان اربعین در هر شهر مسیری را برای پیاده‌روی طی می‌کنند، این مسیر اما در شهرهای زیارتی رنگ و بوی دیگری دارد. در شهر قم مسیر بلوار پیامبر اعظم(ص) تا مسجد مقدس جمکران و ابتدای خیابان قمر بنی‌هاشم(ع) شیخ‌آباد به سمت امامزاده سیدمعصوم(ع) برای پیاده‌روی، نوحه‌سرایی، عزاداری و قرائت زیارت اربعین مهیا شده بود و حدود ۲۵موکب برای خدمت‌رسانی به عزاداران اربعین حسینی در بلوار پیامبر اعظم(ص) اعلام آمادگی کرده بودند. علاوه بر شهر قم، این راهپیمایی از ۶نقطه شهرهای تابعه استان نیز برگزار شد.
در مسیر حرم ثامن‌الائمه(ع)
همگام با اربعین سالار شهیدان، دوستداران و عاشقان اهل‌بیت(ع) اعم از زائر و مجاور روز گذشته با پیوستن به خیل جمعیت آیین جاماندگان اربعین حسینی در مشهد مقدس، مسیر میدان ۱۵خرداد این شهر تا حرم مطهر رضوی را پیاده طی کردند. همزمانی ایام دهه آخر ماه صفر با روزهای آخر تابستان دلیلی شد تا زائران بسیاری به مشهد بیایند به‌طوری که براساس برآوردها، جمعیتی بین ۶ تا 8میلیون زائر به شهر مشهد مشرف شدند. ۴٠موکب در طول مسیر راهپیمایی جاماندگان اربعین در مشهد خدمت‌رسانی کردند.
اهتزاز پرچم عزا در شاهچراغ
مراسم اهتزاز پرچم حرم حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و پیاده‌روی کاروان دلدادگان حسینی روز شنبه همزمان با اربعین در شیراز برگزار شد. مراسم پیاده‌روی کاروان دلدادگان حسینی(ع) شیراز از میدان شهدا به‌سمت حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) برگزار شد، اما جاماندگان از 3مسیر میدان شاهزاده قاسم، چهارراه مشیر و میدان شهید مفتح هم به سمت حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) حرکت کردند.