حمیدرضا محمدی _ روزنامه‌نگار
از جوانی‌اش اهل تقریب بود و سخت مخالف و معارض تفریق. اصلا راه فلاح و صلاح را در نزدیکی فرق و مذاهب اسلامی و حتی ادیان ابراهیمی می‌دید. آن زمان که مانند امروز، اهل فکر از ضرورت گفتوگو نمی‌گفتند، او هم بشیر بود و هم نذیر و به اهمیت گفت‌وگوی بین‌الادیانی توجه می‌داد.
«سیدمحمود حسینی‌علایی‌طالقانی» که امروز ۴٣سال از وفاتش گذشت، اگرچه مبارزی سخت و ستبر بود، اما چون تحبیب قلوب را پیش چشم قرار داده بود، یکی از سردمداران تقریب مذاهب اسلامی بود و از آغازگران نهضت نواندیشی دینی در ایران؛ آن هم در روزگاری که مانند امروز تحول و تقرب سکه رایج نبود.
با همین تأملات و تعقلات، برای نیل به اتحاد دول و ملل اسلامی و رهایی از زنجیرهای سخت و ستبر عقب‌ماندگی که ناشی از دهه‌ها استعمار و استثمار بود، در دهه 30، پای ثابت اجتماعات علمای مسلمان در کشورهای اسلامی شد و حضوری بی‌همتا داشت. در همایش شعوب‌المسلمین در کراچی در سال١٣٣١، کنگره دارالتقریب اسلامی در قاهره در سال١٣٣٨ و کنفرانس اسلامی با عنوان «مُؤتمر إسلامی» در بیت‌المقدس در سال‌های ١٣٣٨ و ١٣۴٠ شرکت کرد که در پاکستان، نماینده آیت‌الله کاشانی و در مصر، نماینده آیت‌الله‌العظمی بروجردی بود و دیدار مهمی هم با شیخ محمود شَلتوت، شیخ‌الازهر مصر داشت. همچنین در این اثنا، 2ماه را هم در کشورهای عراق، سوریه، لبنان و عربستان گذراند و ضمن دیدار با رهبران دینی این کشورها، سخنرانی‌هایی نیز ایراد کرد. آیت‌الله به یکی از چهره‌های درخشان این گردهمایی‌ها تبدیل شد و کوشید افزون بر نزدیکی دینی و مذهبی، «اجتماع مسلمانان و تشکیل کنگره‌ها و انجمن‌های اسلامی» را «از تکالیف و وظایف دینی» مسلمانان بداند و بر مسئله فلسطین تأکید مؤکد و مدام و مداوم، با یادآوری رنج این ملت، از انفعال اعراب انتقاد کند.
مرد گفتوگو برای تقرب
در همینه زمینه :
