آمریکا زیرمیز مذاکرات می‌زند؟

مواضع مقام‌های آمریکایی در روزهای اخیر حکایت از آن دارد که دولت بایدن دور جدیدی از کارشکنی‌ها درمسیر مذاکرات لغو تحریم‌ها را آغاز کرده‌است. به‌گزارش همشهری، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا در یک کنفرانس خبری با تکرار ادعاهای این کشور درباره برنامه هسته‌ای ایران، عنوان کرد که هنوز شکاف‌هایی بین تهران و واشنگتن وجود دارد و کار روی تحقق توافق ادامه دارد.
جان کربی همچنین گفت که بایدن از اعضای دولتش خواسته گزینه‌های دیگر را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای بررسی کنند‎؛ «... چون می‌دانیم هیچ مشکلی در خاورمیانه با یک ایران مسلح به سلاح هسته‌ای به آسانی حل نمی‌شود.» او درباره تصمیم دولت آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای نیز گفت که «رئیس‌جمهور به‌وضوح گفته اجازه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را نمی‌دهد. بایدن در این زمینه جدی است. از طرفی او قویا معتقد است بهترین راه برای انجام این کار از طریق دیپلماسی است و به همین دلیل است که سخت تلاش می‌کنیم تا بتوانیم برجام را احیا‌ کنیم، ما این مسیر را ترجیح می‌دهیم.»
ادعاهای تکراری کربی در شرایطی مطرح می‌شود که مقام‌های ایرانی بارها تأکید کرده‌اند که براساس راهبردهای ترسیمی از سوی رهبرمعظم‌انقلاب، به‌کارگیری تسلیحات هسته‌ای در دکترین دفاعی جمهوری‌اسلامی جایی ندارد.
مواضع این روزهای واشنگتن حکایت از آن دارد که دولت بایدن همچنان راهبرد تعلل در تصمیم‌گیری سیاسی را درپیش گرفته و می‌کوشد با فضاسازی و مقصر جلوه‌دادن جمهوری‌اسلامی، تهران را برای کوتاه‌آمدن از مطالبات بحق خود تحت‌فشار قرار دهد.

ادامه ادعاهای تکراری
معاون سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا نیز در یک کنفرانس خبری با تکرار تلویحی مواضع جان کربی، تلاش کرد بار دیگر توپ مذاکرات برجامی را به زمین جمهوری‌اسلامی بیندازد. ودانت پاتل در پاسخ به سؤالی درباره وضع فعلی مذاکرات وین، مواضع هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت‌ملی آمریکا را تکرار کرد و گفت که «پاسخ ایران به پیشنهادهای آمریکا درباره متن پیش‌‌نویس توافق در وین، نشان داده است هنوز شکاف‌ها و اختلاف‌هایی در مذاکرات‌ وجود دارد.»
وی همچنین ادعا کرد که «پاسخ ایران به پیشنهادهای آمریکا درباره متن پیش‌نویس توافق در وین، ما را در موقعیتی قرار نداد که بتوانیم توافق را به سرانجام برسانیم. ما مدام گفته‌ایم شکاف‌ها وجود دارند و از پاسخ ایران معلوم است که این شکاف‌ها هنوز باقی مانده‌اند.»
مواضع مقام‌های اروپایی و آمریکایی در روزهای اخیر مبنی بر فاصله‌گرفتن دیدگاه‌های طرفین در جریان مذاکرات در شرایطی مطرح می‌شود که مقام‌های تهران اخیرا تأکید کرده‌اند پاسخ ایران «سازنده»، «شفاف» و «قانونی» بوده و می‌تواند درصورت وجود اراده سیاسی در طرف مقابل، زمینه را برای جمع‌بندی مذاکرات و توافق در کوتاه‌ترین زمان فراهم کند.

ادعای رسانه‌های صهیونیستی
در طرف مقابل اما فضاسازی‌ها درباره روند مذاکرات رفع تحریم‌ها ادامه دارد و روزنامه صهیونیستی«تایمز» در گزارشی مدعی شد مقام‌های آمریکا به یائیر لاپید، نخست‌وزیر این رژیم اطلاع داده‌اند توافق احیای برجام از روی میز برداشته شده و در آینده نزدیک امضا نخواهد شد.
این روزنامه همچنین مدعی شد که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در گفت‌‌وگوهای اخیرش با رئیس‌جمهور آمریکا و دیگر مقام‌های این کشور اطمینان یافته در مذاکرات وین، توافقی در زمانی قابل پیش‌بینی انجام نخواهد شد‎؛ «برخی منابع عبری مطلع شده‌اند توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی از روی میز کنار رفته ‌‌و در آینده‌ای قابل پیش‌بینی امضا نخواهد شد. این پیام در گفت‌وگوهای اخیر یائیر لاپید، نخست‌وزیر اسرائیل با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و دیگر مقام‌‌های دولتی این کشور به او منتقل شده‌است.» دراین گزارش همچنین عنوان شده‌است که «این توافق احتمالی، محور اصلی رایزنی‌های دیپلماتیک و امنیتی تل‌آویو در سال گذشته بوده ‌است. اسرائیل با نگرانی، مذاکرات میان ایران و نمایندگان قدرت‌های جهانی در وین و رد و بدل‌شدن پیش‌نویس‌‌های توافق میان طرفین را در هفته‌های اخیر دنبال می‌کرد.»  آنچه هر روز شفاف می‌شود، این است که به‌نظر می‌رسد دولت بایدن برای ایجاد اجماع پیرامون نوع مواجهه با جمهوری‌اسلامی در مذاکرات رفع تحریم‌ها با بن‌بست مواجه شده و در شرایط کنونی، تحت‌فشار مخالفان داخلی و لابی‌های صهیونیستی، قادر به تصمیم‌گیری سیاسی در این حوزه نیست.
تحلیلگران معتقدند با توجه به نزدیک‌شدن به موعد برگزاری انتخابات کنگره، فشار جمهوریخواهان به دولت بایدن درباره برجام و سرنوشت آن افزایش یافته و درچنین شرایطی، کاخ‌سفید نیاز جدی به حمایت لابی‌های صهیونیستی دارد و «تعویق در روند توافق احتمالی با ایران» یکی از گزاره‌هایی است که واشنگتن به‌صورت جدی به آن فکر می‌کند. 

مکث
آمریکایی‌ها به‌دنبال «چانه‌زنی» هستند

یک عضو کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس در گفت‌وگو با همشهری‌آنلاین در پاسخ به این سؤال که روند کنونی مذاکرات را می‌توان نشانه‌ای از موفقیت لابی‌های صهیونیستی در تغییر نظر دولت بایدن دانست؟ گفت: این موضوع چندان دور از انتظار نیست. معتقدم تل‌آویو و طرف‌های غربی کاملا هماهنگ با یکدیگر عمل می‌کنند. محمود عباس‌زاده‌مشکینی با بیان اینکه ما باید کار خود را انجام دهیم، افزود: ما براساس ظرفیت‌های موجود داخلی و درون‌زا و همچنین اعتماد به آرمان‌های جمهوری اسلامی ایران، باید به توسعه روزافزون بیندیشیم. وی با بیان اینکه رژیم صهیونیستی یکی از ایالت‌های آمریکاست و خارج از هژمونی و هارمونی آمریکا و غربی‌ها موضع نمی‌گیرد، ادامه داد: خیلی‌ها تلاش کردند بین آمریکا و رژیم صهیونیستی دوئیت نشان دهند و بگویند اینها جدا از هم هستند، اما دیدیم که اینگونه نیست. برژینسکی، از طراحان سیاست جهان در چند دهه گذشته گفته که «اسرائیل ناو جنگی ما در خاورمیانه است.» عباس‌زاده‌مشکینی با بیان اینکه پیش‌نویس ارائه‌شده ازسوی اتحادیه اروپا ابهام‌هایی دارد که باید رفع شود، عنوان کرد: ما به‌دنبال این بودیم که این ابهام‌ها در یک رفت و برگشت یک‌روزه رفع شود، اما آمریکا هنوز هم جواب روشنی نداده‌ است. آنها اکنون دست پیش گرفته‌اند که پس نیفتند. در این مرحله می‌خواهند چانه‌زنی کنند و جلوی ایران را برای رفع این ابهام‌ها بگیرند. این عضو کمیسیون امنیت‌ملی همچنین با تأکید بر اینکه نباید نگران طولانی‌شدن مذاکرات باشیم، افزود: اگر طرف‌های مقابل فکر کنند که ما با هر قیمتی به‌دنبال توافق هستیم، گرانفروشی می‌کنند. درحالی‌که شرایط ما خوب است؛ تحریم‌ها را خنثی کرده یا دور زده‌ایم و اکنون انسجام سیاسی خوبی در کشور وجود دارد.