گره ناگشوده «تضمینها»
سخنگوی وزارت امورخارجه: مهمترین بحث مورد نظر ایران، موضوع تضمینهاست که 2وجه دارد؛ بهرهمندی ایران از منافع اقتصادی برجام و دورکردن آژانس از بازیهای سیاسی
درحالیکه طرفهای غربی در روزهای اخیر تلاش کردهاند آخرین نظرات جمهوریاسلامی درباره پاسخ طرف آمریکایی به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا را «یک گام به عقب» ارزیابی کنند، تهران معتقد است پاسخش «شفاف» و «قانونی» بوده و اکنون مهمترین بحث موردنظر، موضوع تضمینهاست. بهگزارش همشهری، ماراتن احیای برجام همچنان ادامه دارد و تبادل «پاسخها» بهصورت غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن درجریان است. درچنین شرایطی اما رایزنیهای برجامی میان طرفهای مختلف متوقف نشده و گمانهزنیها پیرامون گرههای موجود درمسیر احیای توافق هستهای سال2015 همچنان داغترین موضوع بحث محافل سیاسی - رسانهای بینالمللی است. پساز ارائه آخرین نظرات جمهوریاسلامی به اتحادیه اروپا، موج جدیدی از فضاسازیها علیه تهران آغاز شد و برخی کوشیدند اینگونه القا کنند که ایران نکات جدیدی را مطرح کرده، این درحالی است که سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان در نشستخبری دیروز خود تأکید کرد که پاسخ تهران به هماهنگکننده مذاکرات «سازنده»، «شفاف» و «قانونی» بودهاست.
ابهامافکنیهای سیاسی آژانس
ناصر کنعانی با اشاره به اینکه پاسخ ایران درمسیر کمک به شکلگیری توافق بوده و اکنون نوبت ارائه نظرات طرف مقابل است، بار دیگر تأکید کرد که «لغو کامل تحریمها علیه دولت و ملت ایران» از اهداف اساسی مذاکرات جاری بین ایران و طرفهای امضاکننده توافق برجام است و درصورت عدمتحقق آن، توافقی بهدست نخواهد آمد. این درحالیاست که سخنگوی منطقهای وزارت امورخارجه آمریکا در گفتوگوی اخیر خود با شبکه تلویزیونی «الشرق» ضمن اشاره به اینکه واشنگتن درحال رایزنی با متحدان خود درباره پاسخ ایران به نقطهنظرات آمریکا پیرامون پیشنویس توافق هستهای است، تأکید کرد که آمریکا معتقد است «تا زمانی که برسر همه جزئیات توافق نکنیم، توافقی وجود نخواهد داشت». ساموئل وربرگ به این موضوع هم اشاره کرد که کشورش معتقد است «تحقیقات آژانس بینالمللی انرژیاتمی نباید به شروط بازگشت به توافق هستهای مرتبط شود، زیرا ایران با توجه به تعهداتش در معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای باید با آژانس همکاری کند». این موضعگیری مقام آمریکایی حکایت از آن دارد که مباحث پادمانی همچنان بهعنوان یکی از اصلیترین گرههای موجود در روند دستیابی به توافق میان طرفین مطرح است؛ موضوعی که سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در نشستخبری دیروز خود به آن اشاره و تأکید کرد ماهیت صلحآمیز فعالیتهای هستهای ایران در جمعبندی سال۲۰۱۵ و انعقاد توافق برجام بهصورت کامل مورد تأکید قرار گرفت و بازرسیهای متعدد آژانس از تاسیسات هستهای ایران نیز مهر تأییدی بر عملکرد صلحآمیز جمهوریاسلامی در این حوزه بهشمار میرود.
کنعانی ابهامهای مطرحشده ازسوی آژانس را برگرفته از ذهن بیمار و ناسازگار رژیم صهیونیستی دانست که خود مهمترین دارنده فعالیتهای غیرقانونی هستهای است و اساسا عضو نظام پادمانی هم نیست؛ «اتهامهایی که ازسوی این رژیم با چنین ماهیتی مطرح میشود، نمیتواند توسط آژانس بهعنوان ملاک «قضاوت» و «عمل» قرار گیرد.» وی بر این موضوع هم تأکید کرد که مبنای تعامل ایران با آژانس محورهای پادمانی است و جمهوریاسلامی در مقایسه با دیگر کشورهای عضو این نهاد بینالمللی، بیشترین همکاریها را با آژانس داشته است؛ «ایران همواره تلاش کرده بهصورت حرفهای با آژانس کار کند و انتظار دارد این نهاد در چارچوبهای حرفهای و خارج از ادعاها و رویکردهای سیاسی با ایران تعامل کند. بحث بستهشدن مسائل پادمانی برای ایران در روند مذاکرات حائز اهمیت است.» سخنگوی وزارت امورخارجه در بخش دیگری از نشستخبری خود به این نکته هم اشاره کرد که ایران دیدگاهها و نکات خود را به طرف اروپایی منتقل کرده و منتظر است دیدگاه و پاسخ طرف مقابل را بشنود؛ «معتقدیم چنانچه در طرف مقابل اراده سیاسی لازم وجود داشته باشد و مانند جمهوری اسلامی سازنده عمل کند و نگاه رو بهجلو داشته باشد، در کوتاهترین زمان میتوان به توافق دست یافت.» کنعانی همچنین تأکید کرد که موضوع لغو تحریمها و انتفاع اقتصادی ملت ایران، از اولویتهای تیم مذاکرهکننده جمهوریاسلامی درجریان مذاکرات است.
پاسخ ایران و 2موضوع مهم
وی به 2موضوع مهم منعکس در پاسخ ارسالی ازسوی ایران نیز اشاره کرد؛ «ابهامزدایی از متن» و «تضمینها». کنعانی تأکید کرد تهران تلاش کرده از بندهای دریافتی از طریق هماهنگکننده ابهامزدایی کند؛ «تلاش کردیم متن را شفاف کنیم و یک متن قویتری ارائه کنیم. این موضوع با هدف پایدارکردن توافق احتمالی آتی صورت گرفت. به این معنا که درصورت شکلگیری توافق از سوءتفسیرهای احتمالی آینده، که میتواند روند اجرای توافق را با اخلال مواجه کند، پیشگیری کنیم.» وی همچنین گفت که مهمترین بحث مورد نظر ایران، موضوع تضمینهاست؛ «اگر چارچوب تضمین محکم نباشد، در هر زمانی ممکن است شاهد اتفاقهای ناگوار در ارتباط با توافق باشیم. در مرحله قبل هم شاهد این رخداد بودیم. ایران یکجانبه به توافق عمل کرد و طرفهای اروپایی به تعهداتشان عمل نکردند و نتوانستند خسارات خروج آمریکا را جبران کنند.» کنعانی توضیحهای بیشتری درباره موضوع «تضمینها» ارائه کرد و گفت: موضوع تضمین 2وجه دارد؛ یک وجه آن تضمین لغو تحریمهاست، بهگونهای که ایران از منافع اقتصادی برجام بهصورت کامل بهرهمند شود. بحث دیگر موضوع هستهای است و دورکردن آژانس از رفتار و بازیهای سیاسی. بحث تضمین برای ایران مهم است؛ هم در حوزه انتفاع اقتصادی و رفع تحریمها و هم در رفع مشکلات مرتبط با همکاریهای شفاف و قانونی و سازنده ایران با آژانس.
حضور رئیسجمهور در نشست سران شانگهای
ناصرکنعانی، سخنگوی وزارت امورخارجه در نشستخبری دیروز خود با نمایندگان رسانهها، علاوهبر اطلاعرسانی درباره آخرین وضعیت گفتوگوهای برجامی، مواضع جمهوریاسلامی را پیرامون موضوعهای مختلف منطقهای و بینالمللی نیز تشریح کرد که در ادامه میخوانید:
رئیسجمهور در نشست سران شانگهای شرکت میکند. این نشست قرار است ۲۴ و ۲۵شهریورماه به میزبانی ازبکستان برگزار شود.
حضور ایران در سوریه مستشاری و به درخواست رسمی دولت این کشور صورت گرفتهاست. ادعای رژیم صهیونیستی مبنی بر حمله به اماکن و پایگاههای متعلق به ایران پوچ، باطل و بیاساس و مبتنی بر بهانهجویی و فرار بهجلو است.
ایران از هر فرصتی برای کمک به برادران عراقی با هدف بازگشت ثبات به این کشور استفاده میکند. ارتباط ایران با طرفهای عراقی به شکلگیری روند آرامش در این کشور کمک کردهاست. نگاه بخشی، جزئی، جریانی و گروهی در عراق نداریم.
در سایه وجود اراده سیاسی مشترک بین مقامهای ایران و جمهوریآذربایجان در عالیترین سطوح و دیدگاه رهبرمعظم انقلاب و روسای جمهور و... این اراده سیاسی بین 2کشور وجود دارد که فضای روابط را در فضای آرام و سازنده و رو به جلو بهگونهای مدیریت کنند که مناسبات 2کشور در زمینههای مختلف روزبهروز گسترش یابد. باید از بعضی تنشها در حوزه رسانه عبور کنیم و اینها را ملاک عمل و قضاوت قرار ندهیم.
امیدواریم در سایه فضای عمومی در ایران و عربستان که به سمت ایجاد فضای سیاسی مثبت حرکت میکند، موضوع شهروند ایرانی با نگاه انسانی ازسوی مقامهای عربستان مورد توجه قرار گیرد و این حاجی ایرانی را که امسال مهمان سرزمین وحی بود، آزاد کنند.