دنیایی که گوگل برای ما ساخت

جواد نصرتی - روزنامه‌نگار

برای خیلی‌ها زندگی بدون گوگل، غیرقابل تصور است. اما روزگاری، نه‌خیلی دور، نه‌تنها از گوگل خبری نبود، که اصلا از اینترنت خبری نبود؛ هرچند جوان‌ترها شاید اصلا درکی از آن نداشته باشند. کمی قدیمی‌ترهایی که هنگام شروع اینترنت، جوان و کنجکاو و مجهز به مهارت در آن زمان رشک‌برانگیز کار‌کردن با کامپیوتر بودند، اینترنت را با یاهو شناختند. اما خیلی زود، یک اسم عجیب‌تر آمد و یاهو و هرچه که بود را پس زد و دنیای ما را، به این شکلی که ما می‌شناسیم ساخت؛ گوگل شروعی آرام داشت اما به ناگهان، همه‌جا بود. قصه از آشنایی 2 دانشجوی دانشگاه استنفورد شروع شد. لری پیج و سرگئی برین در سال1995 با هم آشنا شدند، و در خوابگاهشان موتور جست‌و‌جویی به نام بک‌راب ساختند که از لینک‌ها استفاده می‌‌کرد تا اهمیت هر صفحه در دنیای وب را تعیین کند. این نخستین الگوریتم آنها بود. آنها خیلی زود نام گوگل - به معنای عدد یک و 100صفر جلوی آن - را برای موتور خود انتخاب کردند و از همانجا جست‌و‌جوی تمام‌نشدنی گوگل در دنیای اطلاعات کلان آغاز شد. این موتور خیلی زود مورد توجه غول‌های دنیای آی‌تی قرار گرفت و در سال1998، درنهایت شرکت گوگل با حمایت سرمایه‌گذاران تشکیل شد.
از آن زمان، گوگل در حال تغییر شکل دنیا به دلخواه خودش است. این شرکت در حوزه فناوری موتور جست‌‌و‌جو‌، نرم‌افزار کامپیوتری، هوش مصنوعی، تجارت الکترونیک و دیگر حوزه‌های عمده آی‌تی فعالیت می‌کند. برای درک عظمت کار گوگل، فقط کافی است به این فکر کنیم که نرم‌افزار اندروید، که در جیب نیمی از مردم دنیاست، محصول این شرکت است. موتور جست‌‌و‌جو‌ آنچنان قدرتمند است که بسیاری در دنیا، فکر می‌کنند تنها موتور جست‌و‌جوی دنیاست. گوگل، یک غول اقتصادی هم به شمار می‌رود و در بیش از 50کشور دنیا نمایندگی و هزاران کارمند دارد.
در مقابل این همه نفود در تمام زندگی ما، آدم‌های اندکی هستند که روزانه این سؤال را بپرسند که گوگل چه بلایی می‌تواند - و یا خدای نکرده می‌خواهد - سر ما بیاورد؟ برخی کارشناسان هشدار داده‌اند که الگوریتم‌های پیشرفته‌ای که گوگل و برخی غول‌های آی‌تی دنیا طراحی می‌کنند، می‌تواند به سلاحی ویرانگر علیه بشریت تبدیل شود و قدرت و ثروت را، در دستان اندکی از انسان‌ها متمرکز کند. چه خوب چه بد، گوگل پدیده‌ای است که روش زندگی گونه انسان را تغییر داده است.