برجام
توافق؛ یک گام به پیش
وزیر امورخارجه از ارسال «پیشنهادهای نهایی» و موافقت شفاهی آمریکا با 2پیشنهاد ایران خبر داد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور در نشست خبری دیروز خود وجود «پیشرفت‌های نسبی» در مذاکرات وین را تأیید و اعلام کرد که در برخی از موضوعها، «بخشی از انتظارات» جمهوری اسلامی تأمین شده است؛ موضوعی که نشان میدهد طرفین یک گام دیگر به حصول توافق نزدیک شدهاند؛ البته مشروط بر اینکه خطوط قرمز ایران رعایت شود.
بهگزارش همشهری، اگرچه ناصر کنعانی به این موضوع هم اشاره کرد که پیشرفت‌های بهدست آمده، بهصورت کامل تامین‌کننده مطالبات بحق و قانونی جمهوریاسلامی نیست، اما درمجموع می‌توان گفت از شواهد چنین برمیآید که مذاکرات، رو به جلو بوده و درشرایط کنونی امیدها برای دستیابی به توافق در گفت‌وگوهای برجامی وین افزایش یافته است.
ارسال پیشنهادهای نهایی ایران
وزیر امور خارجه نیز در نشست خبری دیروز خود با خبرنگاران اعلام کرد: طرف آمریکایی بهصورت شفاهی، با 2پیشنهاد ایران موافقت کرده و تا ساعت۱۲ دوشنبه (دیشب) پیشنهادهای نهایی ایران بهصورت مکتوب ارسال می‌شود.
حسین امیرعبداللهیان به این موضوع هم اشاره کرد که تصمیم کشور این است که چنانچه خطوط قرمز ایران رعایت شود، ما برای رسیدن به توافق مشکلی نداریم؛ «یکی از دلایل طولانی شدن مذاکرات این است که نمی‌خواهیم از خطوط قرمز عبور کنیم. آمریکا فقط میخواهد مشکلات خودش را در مذاکرات حل کند و نمی‌خواهیم قراردادی را به نتیجه برسانیم و بعد بگوییم خطوط قرمز ما رعایت نشده است؛ باید اتفاقی در زندگی مردم رخ دهد.»
وی با بیان اینکه اگر نظرات ما پذیرفته شود، آمادگی داریم در نشست وزرای امور خارجه جمعبندی کرده و توافق را اعلام کنیم، ادامه داد: طرف آمریکایی باید انعطاف نشان دهد؛ اکنون نوبت آنهاست. طرف آمریکایی در مذاکرات وین، درحد نسبی در 2موضوع، بهصورت شفاهی با پیشنهادهای ایران موافقت کرده که باید به متن تبدیل شود و درباره یک موضوع هم باید انعطاف نشان دهد؛ روزهای آینده روزهای مهمی است. امیرعبداللهیان با تأکید بر اینکه بحث اقتصادی را معطل مذاکرات نکردیم، عنوان کرد: بهصورت مشخص درباره 3موضوع درحال تبادل با آمریکاییها هستیم و تا چند روز آینده نظرات خود را ارائه میدهیم.
بررسیها در تهران ادامه دارد
موضعگیریهای رسمی در تهران پیرامون مذاکرات در شرایطی است که رایزنیها برای دستیابی به توافقی مثبت از سوی طرفین ادامه دارد. در این چارچوب معاون وزیر امور خارجه قطر که چند روز قبل در سفر به تهران با وزیر امور خارجه و معاون وی، علی باقریکنی، دیدار و گفتوگو کرده بود، دیروز با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رایزنیهایی داشتهاست.
اگرچه براساس اخبار رسمی منتشر شده، در گفتوگوی تلفنی محمد بنعبدالعزیز الخلیفی و رافائل گروسی بر نقش آژانس در ممانعت از انتشار سلاح هسته‌ای تأکید شده است، اما به نظر میرسد رایزنی درباره رفع مسائل پادمانی موجود میان ایران و آژانس از مهم‌ترین اهداف این گفتوگو بوده است. این در شرایطی است که قطریها در ماه‌های اخیر تلاش ملموسی برای نقشآفرینی مثبت در زمینه احیای برجام داشته و کوشیدهاند دیدگاه‌های طرفین را نزدیکتر کنند. دیروز اما سخنگوی وزارت امور خارجه با وجود تأکید بر این نکته که پیشرفت‌های بهدست آمده در دور اخیر مذاکرات وین تأمینکننده مطالبات قانونی جمهوریاسلامی نبوده است، از حرکت رو به جلو در گفت‌وگوهای برجامی خبر داد؛ موضوعی که امیدواریها برای حصول توافق را افزایش داده است. ناصر کنعانی در نشست خبری دیروز خود ضمن تشریح آخرین وضعیت مذاکرات، گفت که در دور اخیر گفتوگوها در وین گفت‌وگوهای «سنگین» و «قابل پیشرفتی» انجام شده و پیشرفت‌های نسبی بهدست آمده و حرکت، رو به جلو بوده است. وی با وجود اعلام اینکه در برخی از موضوعها بخشی از انتظارات ایران تأمین شده است، تأکید کرد: جمهوری اسلامی انتظارات دیگری از طرف مقابل دارد و معتقد است که باید همه منافع ایران تأمین شود؛ «گفت‌وگوهای تکمیلی در پایتخت‌ها درحال انجام شدن و قرار است نظرات تکمیلی به طرح نهایی بورل ارائه شود.»
کنعانی به این نکته هم اشاره کرد که مشورت‌ها در عالیترین سطوح در تهران درحال انجام است؛ «ما به توافق نزدیکیم، اما مشروط به اینکه خطوط قرمز ایران رعایت و منافع اصلی کشور تأمین شود.»
چه زمانی «متن» نهایی می‌شود؟
کنعانی تأکید کرد که از نظر ایران متن، زمانی نهایی می‌شود که منافع، مصالح و انتظارات قانونی و بحق جمهوری اسلامی در آن رعایت شده باشد و خطوط قرمز ما تضمین شده باشد و مشخصا منافع اقتصادی ناشی از برجام برای دولت و ملت جمهوری اسلامی تأمین شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه به حاشیهسازیهای اخیر علیه جمهوری اسلامی در جریان حمله به سلمان رشدی نیز اشاره کرد و درباره انتشار برخی اخبار مبنی بر ارتباط ضارب با ایران، بهصورت «قطعی» و «رسمی»، چنین موضوعی را تکذیب کرد؛ «کسی حق ندارد در این زمینه جمهوری اسلامی را متهم کند.»
مکث
ایران عجله‌ای برای توافق ندارد
حساستر شدن مذاکرات برجامی درحالی است که خبرگزاری «رویترز» هم در گزارشی با استناد به نظرات مقامها، دیپلمات‌ها و تحلیلگران اروپایی و ایرانی، مدعی شد اگرچه مدت زمان احیای توافق هسته‌ای طولانی شده، اما با توجه به تحولات اخیر بین‌المللی، آمریکا و ایران مشکلی با طولانی شدن این بازه ندارند و آن را در راستای منافع‌شان می‌دانند؛ «چه تهران و واشنگتن پیشنهاد «آخر» اتحادیه اروپا را برای احیای توافق هسته‌ای۲۰۱۵ بپذیرند و چه نپذیرند، هیچ‌یک از آنها پایان توافق را اعلام نخواهند کرد، چون حفظ آن در راستای منافع دوطرف است.» در گزارش رویترز ادعا شده است که «بالا رفتن قیمت نفت در نتیجه حمله روسیه به اوکراین و حمایت علنی مسکو از تهران، ازنظر اقتصادی و سیاسی جان تازهای به ایران بخشیده و سبب شده تهران فکر کند می‌تواند منتظر بماند. یک دیپلمات اروپایی که می‌خواست نامش فاش نشود، دراین باره گفت که هر دوطرف مشکلی با تحمل وضع فعلی ندارند.» در این گزارش همچنین به نقل از یک مقام ارشد ایرانی که خواسته نامش فاش نشود، عنوان شده که «ما هیچ عجله‌ای نداریم؛ نفتمان را می‌فروشیم، تجارت معقولی با بسیاری از کشورها، ازجمله کشورهای همسایه داریم، دوستان خودمان را داریم، ازجمله روسیه و چین که رقیب واشنگتن هستند... برنامه هسته‌ای‌مان هم درحال پیشرفت است. چرا باید عقب‌نشینی کنیم؟»
