کابوس انتخابات در کمپ دمکراتها
کارنامه نه چندان موفق بایدن و عدم محبوبیت او به چالشی جدی برای دموکراتها در انتخابات کنگره تبدیل شده است
کمتر از 3ماه تا انتخابات میاندورهای کنگره آمریکا باقی مانده؛ انتخاباتی که از اهمیت حیاتی برای دولت این کشور برخوردار است چون رویکرد سیاسی اکثریت کنگره را مشخص میکند. این در حالی است که دمکراتها یک مشکل اساسی دارند. جو بایدن، رئیسجمهور برآمده از این حزب به قدری نامحبوب است که به اعتقاد کارشناسان میتواند موقعیت نامزدهای دمکرات در انتخابات میاندورهای را تحتتأثیر قرار دهد. گذشته از عدممحبوبیت جو بایدن، بحران اقتصادی بهویژه تورم، اثرات بحران کرونا و سیاست خارجی بحثبرانگیز او نیز از مهمترین چالشهای پیشروی دمکراتها در آستانه انتخابات میاندورهای است. هماکنون در مجلس سنا شمار نمایندگان جمهوریخواه و دمکرات 50-50 است اما در مجلس نمایندگان دمکراتها با 4کرسی بیشتر، اکثریت را در اختیار دارند. انتخابات میاندورهای کنگره در میانه هر دوره ریاستجمهوری برگزار میشود. در جریان این انتخابات، تکلیف تمام 435کرسی مجلس نمایندگان و یک سوم 100کرسی مجلس سنا مشخص میشود. دوره نمایندگی اعضای مجلس نمایندگان 2سال خواهد بود. این در حالی است که یک سوم از اعضای سنا برای یک دوره 6ساله انتخاب میشوند.
اقتصاد ناآرام و تهدید رکود
دولت آمریکا در حالی به استقبال انتخابات میاندورهای میرود که تورم فزاینده از مهمترین معضلات پیش روی آن است. بهگزارش سیانبیسی، نرخ تورم در آمریکا به 8.7درصد رسیده که در چند دهه اخیر بیسابقه بوده است. در همین حال، بانک مرکزی آمریکا 2هفته پیش در تهاجمیترین حرکت خود در 3دهه اخیر نرخ بهره پایه را برای دومین بار متوالی سه چهارم واحد (۰.۷۵درصد) افزایش داد. با این افزایش نرخ بهره در محدوده بین ۲.۲۵ تا ۲.۵۰درصد قرار گرفت که بالاترین سطح از سال۲۰۱۸ است؛ اقدامی به اعتقاد کارشناسان نمیتواند تورم را کنترل کند. این در حالی است که خطر رکود هم جدی است. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از کارشناسان اقتصادی نوشته: افزایش احتمال بروز رکود ناشی از چند عامل است: رشد سریع نرخ تورم، مشکلات در زنجیره تامین کالاها و مواداولیه و همچنین افزایش قیمت مواداولیه که یکی از مهمترین دلایلش جنگ اوکراین است.
نگرانی از تأثیر بحران اقتصادی بر نتایج صندوقهای رأی بود که نمایندگان دمکرات را برآن داشت تا یکشنبه با کنار گذاشتن اختلافات 18ماهه خود طرح ۴۳۰میلیارد دلاری مبارزه با تغییرات اقلیمی، کاهش قیمت داروها، و افزایش مالیات برخی شرکتها را تصویب کنند؛ طرحی که بهگفته آنان، تورم را کنترل کرده، انتشار کربن را کاهش داده، هزینه داروهای تجویزی را کم کرده و اجرای مالیات برای شرکتها و ثروتمندان را تشدید میکند. جمهوریخواهان اما به ۴۳۰میلیارد دلار هزینه جدید برای اجرای چنین قانونی انتقاد دارند. آنها با این استدلال که لایحه مذکور به موضوع تورم نمیپردازد، آن را فهرستی از آرزوها میدانند که میتواند رشد اقتصادی آمریکا را تضعیف کند. الکساندریا لپ، نماینده دمکرات مجلس نمایندگان و مشاور اقتصادی دولت بایدن، تصویب لایحه ضدتورمی را یک حربه مؤثر سیاسی میداند و معتقد است که دمکراتها میتوانند به رایدهندگان نشان دهند که در شرایط سخت اقتصادی تمرکزشان روی کاهش هزینههای مردم است. کیلی کندیک، کارشناس سیاسی از دانشگاه ویرجینیا، اما در مصاحبه با واشنگتن اگزمینر تأکید میکند که از نظر تاریخی، تصویب لوایح اینچنینی در آستانه انتخابات میاندورهای، کمکی به پیروزی حزب حاکم نمیکند. او میگوید: «در واقع، احتمال اینکه حزب حاکم از جانب لایحهای که تصویب کرده آسیب ببیند بیشتر است چون حزب رقیب میتواند نقاط ضعف قانون موردنظر را برجسته کند و از آن بهعنوان اهرمی علیه حزب حاکم استفاده کند.» کندیک معتقد است که شاید لایحه ضدتورمی بتواند اندکی محبوبیت بایدن را بالا ببرد اما بعید است که نظر رایدهندگان را تغییر دهد مگر اینکه تغییرات ملموسی در هزینههای روزمره زندگی داشته باشد.
سیاست خارجی ناموفق
از نظر رایدهندگان آمریکایی و اغلب اعضای حزب دمکرات، دولت بایدن در سیاست خارجی نیز کارنامه روشنی ندارد. خروج بحثبرانگیز آمریکا از افغانستان، تشدید تنش با چین، عدمموفقیت در احیای برجام و سفر پرحاشیه رئیسجمهوری آمریکا به عربستان سعودی ازجمله انتقادهای جدی است که به سیاست خارجی دولت بایدن وارد شده است. نیویورکتایمز نوشته: دیدار و احوالپرسی با ولیعهد عربستان، تنشهای تجاری با چین، به رسمیت شناختن بیتالمقدس بهعنوان پایتخت اسرائیل و خارج کردن نیروهای آمریکا از افغانستان ازجمله اقدامات بحثبرانگیز دولت بایدن در سیاست خارجی است؛ کارنامهای که به اعتقاد ناظران ادامه همان سیاستهایی است که دولت ترامپ دنبال کرده است. این در حالی است که بایدن در رقابتهای انتخاباتی وعده داده بود راه خود را در سیاست خارجی از ترامپ جدا کند. در این میان، دولت آمریکا بر کشتن ایمن الظواهری، رهبر القاعده، در حمله هواپیماهای بدون سرنشین سیا، بهعنوان دستاوردی بزرگ در امر مبارزه با تروریسم تأکید میکند. نشریه پولیتیکو با انتقاد از این رویکرد نوشته: «کشتن ایمن الظواهری بدون هیچگونه تلفات غیرنظامی یک امتیاز برای دولت بایدن است اما در اینجا پرسش مهم دیگری مطرح میشود. آیا کشته شدن الظواهری در مرکز شهر کابل حاکی از آن است که افغانستان تحت حکومت طالبان به پناهگاهی برای القاعده تبدیل شده است؟ همانطور که مقامهای امنیتی میگویند باور کردن این مسئله که رهبران طالبان از حضور الظواهری در کابل اطلاع نداشتهاند، بسیار دشوار است. بهنظر میرسد وعده طالبان به دولت بایدن مبنی بر پناه دادن به تروریستها وعدهای توخالی بوده است.» پولیتیکو در پایان نتیجه میگیرد: با توجه به هشدارهایی که پیش از این به دولت بایدن داده شده بود، مسئولیت این مسئله با رهبران فعلی آمریکاست.
سایه سنگین عدممحبوبیت بایدن
خبرگزاری رویترز از افزایش اندک محبوبیت جو بایدن خبر داده و نوشته که در پی تصویب لایحه ضدتورم محبوبیت رئیسجمهور آمریکا به 40درصد رسیده که بالاترین میزان در چند ماه گذشته است. اما واقعیت این است که بایدن به شکل کمسابقهای همچنان نامحبوب است؛ حتی در میان اعضای حزب دمکرات. براساس نظرسنجیها محبوبیت بایدن در میان دمکراتها حدود 75درصد است. بری کسلمن، کارشناس سیاسی، میگوید: «بیدلیل نیست که این روزها زمزمه این شنیده میشود که دمکراتها ترجیح میدهند تا در انتخابات ریاستجمهوری 2024 کاندیدای دیگری را معرفی کنند. اما معضل بزرگ حزب دمکرات این است که هیچ جایگزین بهتری ندارد؛ چرا که کاملا هریس، معاون رئیسجمهور، از بایدن هم نامحبوبتر است.»
اد کیلگور، کارشناس سیاسی، نیز در نشریه نیوریوک نوشته: گذشته از بادهای موافقی که در هفتههای اخیر در کارزارهای انتخاباتی دمکراتها وزیدن گرفته (البته اگر ابهام در شاخصهای اقتصادی در 3ماه آینده را درنظر نگیریم) پرسشی کلیدی متوجه موقعیت نهایی حزب دمکرات است. به استثنای جورج دبیلو بوش، تمام روسایجمهوری آمریکا از دهه 1930تاکنون، در دور نخست ریاستجمهوری خود، در انتخابات میاندورهای شکست خوردهاند. این در حالی است که در این دوره رقابتها بسیار نزدیک است و دمکراتها با از دست دادن حتی یک کرسی (در سنا) رقابت را به جمهوریخواهان واگذار خواهند کرد.