یادداشت
مکمل شبکه‌های تلویزیونی
محسن قائمی‌نسب؛ قائم‌مقام ساترا
درحالی‌که این روزها تلاش‌هایی مشاهده می‌شود تا در فضای مجازی، رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر، خصوصا رسانه‌های نمایش خانگی، رقیب سازمان صدا‌وسیما معرفی شوند اما واقعیت این است که سازمان صدا‌وسیما معتقد است رسانه‌های نمایش خانگی، مکمل شبکه‌های تلویزیونی‌اند و بر همین اساس به‌دنبال توسعه کمی و کیفی رسانه‌های نمایش خانگی است.
مهم‌ترین سیاست‌های سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر(ساترا) به‌عنوان متولی تنظیم‌گری در فضای مجازی در دوره جدید فعالیت سازمان صدا‌وسیما عبارتند از:
1- تنظیم‌گری تعاملی: تنظیم‌گری می‌تواند با رویکرد تعامل با رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر محقق شود. این رویکرد، یک اصل مهم برای سازمان صدا‌وسیماست که در مواردی همچون گفت‌وگو با رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر برای اصلاح سناریو و محتوا با هدف رسیدن به فهم مشترک از ملاک‌ها و معیارهای تنظیم‌گری، تنظیم‌گری حمایتی از طریق حمایت محتوایی از رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر و تلاش برای عرضه محتوای فاخر سازمان صدا‌وسیما به رسانه‌ها یادشده در زمان مشخص، آموزش و توانمندسازی فعالان رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر و تلاش برای هم‌افزایی رسانه‌ای، می‌توان مصداق‌های آن را مشاهده کرد.
2- شفافیت: شفافیت در اعلام سیاست‌ها و شاخص‌های ممیزی محتوا و بیان ایرادات آثار به تولید‌کنندگان با هدف تنظیم‌گری شفاف و عادلانه یکی دیگر از سیاست‌های ساتراست.
3- توجه به اجرای اسناد بالادستی: یکی دیگر از سیاست‌های اصلی ساترا در دوره کنونی تلاش برای اجرای اسناد بالادستی است. براساس قانون اساسی یکی از ماموریت‌های اصلی صدا‌وسیما، تلاش برای ایجاد محیط مساعد برای رشد و پرورش جامعه است. توجه به این نکته ضروری است که تولید و انتشار آثار جذاب، سرگرم‌کننده و در عین حال دارای محتوای مناسب و مفید برای جامعه ازجمله فرصت‌های مهم رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر برای تحقق این مأموریت است. بر همین اساس است که سازمان صدا‌وسیما رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر را فرصتی برای تحقق اهداف انقلاب اسلامی و تحقق تمدن نوین اسلامی می‌داند.
به همین دلیل، تعامل با پلتفرمها با هدف ارتقای محتوایی، رویکرد مهم سازمان صدا‌وسیما جهت اجرای سیاست‌های یادشده است و بیان این نکته ضروری است که صدا‌وسیما و ساترا هیچ‌یک از پلتفرمها را رقیب خود نمی‌دانند.
البته با توجه به اینکه پلتفرم‌های مختلفی در حوزه صوت و تصویر فراگیر و نمایش خانگی فعالیت می‌کنند، ممکن است تعداد بسیار محدودی از پلتفرمها، بخشی از فعالیت خود را در چارچوب نظارتی ساترا قرار ندهند. قطعا این رفتار، نوعی تخلف از مقررات و سیاست‌های کلی است و با توجه به اینکه نظام‌مند‌سازی زیست‌بوم رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر، یکی از وظایف و ماموریت‌های اصلی سازمان صدا‌وسیمای جمهوری اسلامی ایران است، قطعا تذکر ساترا را در پی خواهد داشت.
در چنین شرایطی بیان تذکر، یکی از وظایف ساتراست که از یک‌سو حقوق مخاطب را تامین می‌کند چون محتوایی که موفق به اخذ مجوزهای لازم نشده باشد، دارای نقص‌ها و مضراتی برای مخاطب است و از سوی دیگر منجر به ایجاد رقابت سالم میان رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر و توسعه این صنعت در کشور از طریق نظام‌مند‌سازی فضای رقابت
خواهد شد.
امید است که با همکاری رسانه‌های جمعی و تبیین اهمیت موضوع تنظیم‌گری از یک‌سو و حمایت از سیاست‌های سازمان صدا‌وسیما برای رشد و توسعه کمی و کیفی صنعت نمایش خانگی، شاهد اعتلای این حوزه در کشور باشیم.
