برجام
فرصتی دیگر برای آمریکا
باقریکنی: ایران آماده جمع‌بندی مذاکرات در مدت زمان کوتاهی است، اگر طرف مقابل نیز آماده اقدام مشابه باشد
«دور جدید مذاکرات احتمالا بهزودی در وین آغاز خواهد شد»؛ این گمانهای است که در روزهای اخیر در محافل سیاسی و رسانهای قوت گرفته و موضعگیریهای انجام شده ازسوی طرفین گفتوگوهای برجامی نشان می‌دهد احتمالا در روزهای آینده شاهد دور تازهای از مذاکرات برای لغو تحریمها خواهیم بود.
بهگزارش همشهری، مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا در روزهای اخیر رایزنیهای تازهای را برای ازسرگیری مذاکرات برجامی در دستورکار داشت؛ رایزنیهایی که براساس برخی گمانهزنیهای مطرح شده، با پیشنهادهای جدیدی همراه بوده تا امیدها برای بنبستگشایی از گفت‌وگوها همچنان زنده بماند.
برخی گزارشها حکایت از آن دارد که پیشنویس جدید ارائه شده ازسوی جوزپ بورل حاوی راهحلهایی برای «همه امور اساسی» است که بهگفته وی، اگرچه «ایدهآل نیست» اما میتواند «بهترین توافق ممکن» باشد.
موضع ایران درمقابل پیشنهادهای بورل
گمانهزنیها نشان می‌دهد پیشنهاد جدید مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا «رفع تحریمهای بخشی از مؤسسات و شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران و نه همه آنها» را شامل می‌شود و «رئیسجمهور آمریکا نیز متعهد خواهد شد دولتش به توافق احترام بگذارد»؛ پیشنهادهایی که اگرچه بهنظر میرسد با استقبال تهران مواجه نشده اما میتواند زمینه مشترکی برای پیگیری مذاکرات تا رسیدن به نتیجه مطلوب
بهحساب آید.
برهمین اساس هم بود که برخی منابع ادعا کردند وزیر امورخارجه ایران در گفتوگوی اخیر خود با بورل، اعلام کرده جمهوریاسلامی مخالفتهایی با طرح جدید دارد، چراکه این پیشنهاد از یکسو مطلب مهم و قابلتوجهی به پیشنویس بهدست آمده در‌ماه مارس گذشته اضافه نمیکند و ازسوی دیگر مطالبات ایران را در 3حوزه «رفع تحریمها»، «ارائه ضمانتهای مؤثر» و همچنین «بستن پرونده اختلافی با آژانس» برآورده نمیکند.
با وجود این اما موضع تهران، «استقبال از ایدهها و پیشنهادهای جدید» بوده و مواضع مقامهای کشورمان در روزهای اخیر نشان می‌دهد جمهوریاسلامی آماده پیگیری مذاکرات بیشتر درباره پیشنهادهای طرف اروپایی و همچنین ایده‌های جدید تهران برای دستیابی به راهحلی باهدف برونرفت از بنبست کنونی است.
پساز این گمانهزنیها بود که مذاکرهکننده ارشد کشورمان در گفتوگوهای برجامی در توییتی اعلام کرد که جمهوریاسلامی ایده‌های پیشنهادی خود را برای جمع‌بندی سریع مذاکرات وین ارائه داده است؛ «ما ایده‌های پیشنهادی شکلی و محتوایی خود را به‌منظور هموار کردن مسیر برای جمع‌بندی سریع مذاکرات وین، که با هدف اصلاح یک شرایط پیچیده خسارت‌بار ناشی از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا آغاز شده، به طرف‌های مقابل ارائه دادیم.»
علی باقریکنی دراین توییت اشارهای هم به «ارائه فرصتی دیگر به آمریکا» داشت و تأکید کرد که «ما به‌صورت نزدیک با شرکای برجامی خود، به‌ویژه هماهنگ‌کننده، به‌منظور ارائه فرصتی دیگر به آمریکا برای نشان‌دادن حسننیت و مسسئولیت‌پذیری خود کار می‌کنیم. ایران آماده جمع‌بندی مذاکرات در مدت زمان کوتاهی است، اگر طرف مقابل نیز آماده اقدام مشابه باشد.»
تعیین زمان مذاکرات؛ شاید بهزودی
سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان نیز در نشستخبری دیروز خود بهاحتمالهای مطرح شده درباره برگزاری دور جدیدی از مذاکرات برجامی واکنش نشان داد و تأیید کرد که «احتمالا شاهد دور جدیدی از مذاکرات باشیم». ناصر کنعانی با تأکید بر اینکه جمهوریاسلامی ایران همواره مبدع بوده و با ابتکارعمل در مسیر مذاکره حضور داشته است، عنوان کرد که ایران «مذاکره» را به‌عنوان روند منطقی و معقول برای رسیدن به توافق جامع، پایدار و تضمینکننده منافع ایران در چارچوب برجام، به‌ویژه منافع اقتصادی میداند.
وی اگرچه درباره محتوای پیشنهادهای بورل توضیحی نداد، اما به پیامهایی اشاره کرد که طی روزهای اخیر دراین حوزه میان طرفین رد و بدل شده است؛ «بورل متنی را پیشنهاد داده مبتنی بر مذاکرات گذشته. طرف ایرانی متن و پیشنهادها را به دقت بررسی و نقطه نظرات خود را ارائه کرده است. در این ارتباط شاهد تلاش و تحرک طرف‌های دیگری هم بودیم».
کنعانی با تلاش فرانسویها برای نزدیک کردن دیدگاههای طرفین نیز اشاره کرد و گفتوگوی مفصل اخیر روسایجمهور ایران و فرانسه را اقدامی دراین راستا دانست؛ «ایران از هر ابتکاری که برای دستیابی به توافق کمک‌کننده باشد، استقبال میکند و همواره به این موضوع واکنش مثبت نشان دادهاست».
با توجه به چنین رویکردی هم بود که سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در نشست خبری دیروز خود، این احتمال را مطرح کرد که بتوان در آینده نزدیک درباره تعیین زمان مذاکرات و آغاز دور جدید گفت‌وگوها نیز به نتیجه رسید.
آنچه دراین میان از اهمیت محوری برخوردار است، اینکه به نتیجه رسیدن چنین تلاشهایی بیشاز هرچیز به اراده طرف مقابل و بهطورمشخص، آمریکا بستگی دارد؛ «آمریکاییها باید برای دستیابی به یک توافق منطقی، معقول و پایدار آمادگی خود را نشان دهند و از طرح مباحث انحرافی خودداری کنند».
مکث
آخرین مواضع دستگاه دیپلماسی
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در نشستخبری دیروز خود، علاوهبر تشریح آخرین وضعیت گفتوگوهای برجامی، به مواضع جمهوریاسلامی درباره تحولات منطقهای و جهانی هم اشاره کرد که مهمترین محورهای آن را در ادامه میخوانید:
در ارتباط با امارات وضعیت ما روبهجلو است و پیشبینی می‌کنیم در فضای مثبت سیاسی در منطقه، در روابط با امارات شاهد ارتقای روابط دیپلماتیک و تعمیق و توسعه روابط دوجانبه باشیم.
هنوز شاهد تحقق انتظارات ایران از برادران در افغانستان در زمینه «حقابه هیرمند» نیستیم. میزان آبی که وارد ایران می‌شود، بسیار ناچیز است و انتظار داریم برادران در افغانستان به تعهدات و مسئولیت‌های خود دراین زمینه عمل کنند.
چنانچه درخواست رسمی ازسوی دولت لبنان به ایران ارائه شود، جمهوری اسلامی هم با نگاه مثبتی که برای کمک به کشورهای دوست در منطقه ازجمله لبنان دارد، حتما آمادگی دارد درباره تأمین سوخت با مقامهای دولت لبنان گفت‌وگو و درباره جزئیات صحبت کند.
تحولات جاری در عراق را با دقت و حساسیت دنبال می‌کنیم. ایران همواره بر ثبات و اهمیت استقرار و امنیت این کشور مهم همسایه، دوست و برادر تأکید داشته و دارد و معتقد است امنیت عراق، امنیت ایران و منطقه است.
هنوز زمان دقیقی برای مرحله جدید گفت‌وگوها میان ایران و عربستان تعیین نشدهاست. امیدواریم شرایط در عراق به‌صورت مثبت پیش برود و دوستان دراین کشور بتوانند نقش سازنده قبلی را در همین چارچوب ایفا کنند.
اتفاقات اخیر در مرز مشترک با افغانستان ناشی از بی‌توجهی و توجیه درست نیروهای مرزبانی افغانستان به خطوط مشترک مرزی و خطوط شناخته شده مرزی 2 کشور است.
در بحث تبادل زندانیان، مذاکره مستقیمی با دولت آمریکا دراین رابطه و هیچ موضوع دیگری اعم از هسته‌ای و غیرهسته‌ای نداریم و گفت‌وگوها از طریق واسطه ازجمله انریکه مورا انجام می‌شود.
«نگاه به شرق» به‌عنوان وجهی از سیاست خارجی متوازن و پویای ایران مورد توجه دولت سیزدهم است. این را به‌عنوان نگاه راهبردی مدنظر قرار داده و دنبال می‌کنیم. در یک سال گذشته هم ما نتایج چشمگیر حاصل از این نگاه را در روابط با همسایگان و کشورهای حوزه شرق دیدیم.
